Cần liều thuốc mạnh cho Vinashin

Cần liều thuốc mạnh cho Vinashin

Chuyên gia kinh tế cao cấp Phạm Chi Lan cho rằng cần phải có một liều thuốc mạnh mới có thể chữa được “con bệnh nặng” như Vinashin

* Phóng viên: Bà nhìn nhận ra sao về việc tái cơ cấu Vinashin mà Chính phủ vừa công bố?

- Bà Phạm Chi Lan: Lúc này, khó có thể nói về hiệu quả của kế hoạch tái cơ cấu Vinashin bởi trước hết, đó là gánh nặng khá lớn cho Chính phủ do phải chi ra một khoản ngân sách không nhỏ. Ngoài ra, các đơn vị kinh tế khác như Tập đoàn Dầu khí quốc gia (PVN) và Tập đoàn Hàng hải VN (Vinalines) cũng phải hỗ trợ cho Vinashin. Tôi cho rằng với những khó khăn như hiện nay, Vinashin rất khó có lãi từ năm 2013 như mục tiêu đặt ra trong kế hoạch tái cơ cấu.

* Kế hoạch tái cơ cấu đã  đưa ra những biện pháp quyết liệt như ngay trong năm nay sẽ cắt giảm số dự án từ 185 xuống chỉ còn 13?

- Từ đây đến cuối năm không còn nhiều thời gian, trong khi đó, nhìn vào kế hoạch, chưa thấy rõ vấn đề then chốt là quản trị doanh nghiệp sẽ thay đổi như thế nào và làm thế nào để thay đổi hoàn toàn quản trị tại một tập đoàn lớn như Vinashin trong thời gian ngắn như vậy. Tôi cho rằng đây là vấn đề rất lớn với Vinashin vào lúc này. Kinh nghiệm thông thường ở các nước, khi một công ty lớn không thể trụ vững thì phải cho phá sản. Phá sản không có nghĩa là trở thành đống sắt vụn mà công ty đó sẽ được giao cho những người có năng lực quản trị tốt hơn để họ xây dựng lại hệ thống quản trị. Nếu chỉ thực hiện mệnh lệnh hành chính mà không cải thiện được năng lực quản trị doanh nghiệp thì rất khó để nói về kết quả cơ cấu lại.

* Việc tái cơ cấu Vinashin muốn hiệu quả trước hết phải đánh giá lại toàn diện mô hình tập đoàn thí điểm trong những năm qua, rồi từ đó mới vạch ra kế hoạch tái cơ cấu?

- Đúng vậy. Đây là cơ hội để xem lại cả mô hình tập đoàn thí điểm trong thời gian vừa qua, chứ không phải chỉ là chữa lại chỗ hỏng hóc cụ thể tại một tập đoàn như Vinashin, trong khi các tập đoàn còn lại vẫn phát triển như mô hình cũ để Nhà nước phải hỗ trợ rất nhiều, bơm thêm vốn khi gặp khó khăn... Nếu cứ như vậy, có thể vài năm tới, lại xảy ra một “Vinashin” thứ hai. Thậm chí Vinashin vẫn có thể tái phát căn bệnh cũ ngay sau khi đã đứng vững lại. Nhìn vào ngành điện, dù chưa có những vấn đề như Vinashin, song đã thấy có những bất ổn, không hoàn thành trách nhiệm cung ứng đủ điện năng cho xã hội do giữ độc quyền quá lâu.

* Như vậy, tái cơ cấu Vinashin không chỉ bằng mệnh lệnh hành chính mà phải xuất phát từ nhu cầu đòi hỏi của thực tiễn cạnh tranh?

- Vinashin hiện là một con bệnh rất nặng nên cần tập trung chạy chữa, cần phải có những liều thuốc đủ mạnh. Song, chữa cho tập đoàn này phải đặt trong tầm nhìn phát triển ngành đóng tàu của cả nước. Đối với Vinashin, trước mắt có thể lành bệnh nhưng nếu tiếp tục duy trì độc quyền, tiếp tục dành sự ưu ái của Nhà nước... cho tập đoàn này thì không có gì bảo đảm căn bệnh mà Vinashin mắc phải không tái phát trong tương lai.

Phạm Dương thực hiện

NGƯỜI LAO ĐỘNG