Ưu đãi thuế mới có vực được thị trường?
Ưu đãi thuế mới có vực được thị trường?
Đánh giá cao Dự thảo Thông tư hướng dẫn về chính sách thuế trong lĩnh vực chứng khoán đang được Bộ Tài chính hoàn thiện, nhưng nhiều ý kiến cho rằng, để vực dậy thị trường chứng khoán, cần phải có nhiều ưu đãi hơn về thuế.
Theo Tổng thư ký Hiệp hội Các nhà đầu tư tài chính Việt Nam (VAFI), ông Nguyễn Hoàng Hải, hầu hết các nước trên thế giới đều xác định chứng khoán là ngành chủ đạo của nền kinh tế. Trong đó, quản lý quỹ là ngành then chốt trong việc cung ứng vốn cho nền kinh tế. Vì thế, họ có nhiều chính sách ưu đãi về thuế tạo điều kiện cho quỹ đầu tư chứng khoán, công ty quản lý quỹ phát triển mạnh mẽ. Tại nhiều nước trên thế giới, giao dịch của quỹ đầu tư chứng khoán thường chiếm 30-50% giá trị giao dịch toàn thị trường, quỹ đầu tư chứng khoán nắm giữ lượng lớn cổ phiếu trong các công ty đại chúng và công ty niêm yết.
Còn tại Việt Nam, hiện chỉ còn vài quỹ đầu tư chứng khoán hoạt động. Tong vòng 3 năm trở lại đây, không có công ty quản lý quỹ trong nước nào có khả năng huy động vốn để thành lập quỹ đầu tư chứng khoán. Một trong những nguyên nhân quan trọng khiến quỹ đầu tư chứng khoán tại Việt Nam không thể phát triển là chính sách thuế áp dụng cho quỹ quá cao, thậm chí còn cao hơn rất nhiều so với các hình thức đầu tư chứng khoán trực tiếp không thông qua quỹ.
Vẫn theo ông Hải, chỉ khi phát triển được ngành quản lý quỹ mới tăng được tính ổn định của thị trường chứng khoán và tăng được yếu tố cổ đông tổ chức trong hệ thống doanh nghiệp, từ đó tác động dễ dàng làm thay đổi phương thức quản trị doanh nghiệp. Vì vậy, cần phải có chính sách ưu đãi về thuế đối với quỹ đầu tư chứng khoán, cũng như công ty quản lý quỹ. Trong khi chưa thể giảm thuế đối với công ty quản lý quỹ và quỹ đầu tư chứng khoán do Luật thuế Thu nhập doanh nghiệp và Luật thuế Giá trị gia tăng chưa kịp sửa đổi, thì Dự thảo Thông tư hướng dẫn về chính sách thuế trong lĩnh vực chứng khoán vẫn phải bảo đảm nguyên tắc, nhà đầu tư cá nhân trong và ngoài nước mua - nắm giữ - bán chứng chỉ quỹ thực hiện nghĩa vụ thuế không cao hơn so với đầu tư trực tiếp vào thị trường chứng khoán; nhà đầu tư tổ chức trong và ngoài nước đầu tư vào quỹ đầu tư chứng khoán cũng không phải chịu thuế cao hơn so với đầu tư trực tiếp vào thị trường chứng khoán.
Còn trong tương lai, khi sửa đổi Luật thuế Thu nhập doanh nghiệp, Luật thuế Giá trị gia tăng, cần phải luật hoá các chính sách ưu đãi đối với quỹ đầu tư chứng khoán và công ty quản lý quỹ để hình thành và phát triển được ngành quản lý quỹ.
Đồng tình với quan điểm này, đại diện Công ty Chứng khoán TPHCM, bà Bùi Thị Ngọc Thảo phân tích, nếu Dự thảo Thông tư hướng dẫn về chính sách thuế trong lĩnh vực chứng khoán được thông qua, đầu tư vào quỹ đầu tư chứng khoán sẽ phải chịu thuế 30% (bao gồm 25% thuế thu nhập doanh nghiệp và 5% thuế thu nhập cá nhân). Trong khi đó, nếu đầu tư trực tiếp vào thị trường chứng khoán, thì chỉ phải chịu thuế thu nhập cá nhân với thuế suất 20% hoặc 0,1% tính trên giá trị chuyển nhượng. Mức thuế theo Dự thảo không chỉ bất hợp lý, mà còn cao hơn so với quy định hiện hành là 20% (Thông tư 100/2004/TT-BTC quy định công ty quản lý quỹ khấu trừ thuế thu nhập doanh nghiệp với mức thuế suất 20% trước khi chi trả cổ tức cho nhà đầu tư).
Bà Thảo cho rằng, cùng với sự sụt giảm của thị trường chứng khoán trong thời gian vừa qua, mức thuế suất 30% đánh vào hoạt động đầu tư chứng chỉ quỹ sẽ không khuyến khích tổ chức, cá nhân đầu tư vào chứng chỉ quỹ, càng góp phần đẩy việc huy động vốn của quỹ đầu tư chứng khoán đi vào bế tắc, đẩy tiến trình tái cấu trúc thị trường chứng khoán vào khó khăn không đáng có.
Bà Thảo nhận định, nhìn chung, Dự thảo Thông tư hướng dẫn về chính sách thuế trong lĩnh vực chứng khoán mới gom được các hoạt động thuộc lĩnh vực chứng khoán hiện nằm rải rác trong các văn bản hướng dẫn Luật Thuế thu nhập doanh nghiệp, Luật Thuế thu nhập cá nhân và Luật Thuế giá trị gia tăng vào một văn bản quy phạm pháp luật, nhưng chưa thể hiện được các chính sách ưu đãi của Nhà nước đối với lĩnh vực chứng khoán, nhằm tái cơ cấu thị trường chứng khoán, trên định hướng chứng khoán là kênh huy động vốn trung và dài hạn cho nền kinh tế.
Mạnh Bôn
Đầu tư
