Ngân hàng ép nhân viên đi đòi nợ xấu

Ngân hàng ép nhân viên đi đòi nợ xấu

Chuyên viên tín dụng bị tạm giữ 30% lương, giám đốc, phó giám đốc chi nhánh bị đẩy làm nhân viên đòi nợ là những cách ngân hàng ép nhân viên xử lý nợ xấu.

Thông tin với VnExpress.net, phó phòng tín dụng của một ngân hàng cổ phần có vốn điều lệ trên 5.000 tỷ đồng (trụ sở ở phố Trần Hưng Đạo, Hà Nội) cho biết, các tháng gần đây nhân viên trong phòng bị giữ 30% lương vì để nhiều nợ xấu tồn đọng. Vị này lý giải: "Ngân hàng không trừ lương mà chỉ tạm giữ để anh em quyết tâm thu hồi nợ, giảm mức NPL (nợ xấu nhóm 3-5) xuống".

Trong khi đó, nhân viên tín dụng của một ngân hàng cổ phần quy mô vừa nhưng được tăng trưởng tín dụng nhóm 1 (tối đa 17% một năm) cho biết mấy tháng nay liên tục bị cắt lương kinh doanh vì chưa biết cách nào xử lý nợ xấu. "Dạo này tôi chỉ được nhận lương cơ bản 3 triệu đồng. Thậm chí tôi còn bị cảnh báo nếu không thu hồi được nợ sẽ bị kiện ra tòa", nam chuyên viên tín dụng này than thở.

Không riêng gì khối cổ phần, một ngân hàng lớn niêm yết trên sàn chứng khoán thường xuyên đứng đầu nhóm lợi nhuận cao của hệ thống cũng áp dụng phương án này để "thúc" nhân viên thu đòi nợ.

Lãnh đạo nhiều ngân hàng thừa nhận, với việc nợ xấu gia tăng chóng mặt - đặc biệt là trong 6 tháng đầu năm 2012 - chuyện các nhà băng cấp tập lo chống đỡ bằng nhiều biện pháp là điều dễ hiểu. Tuy nhiên, không nhiều lãnh đạo ủng hộ cách "găm" tiền lương của nhân viên để thúc ép như vậy bởi họ cho rằng cách làm này có thể gây phản cảm và thậm chí sẽ chuốc vào nhiều rủi ro bởi bản thân các chuyên viên tín dụng là những người khá thông minh và tinh quái.

Trao đổi với VnExpress.net, ông Nguyễn Thanh Toại, Phó tổng giám đốc Ngân hàng Á Châu (ACB) cho biết, ngân hàng mặc dù không lựa chọn cách thức này nhưng ông thừa nhận, mỗi ngân hàng có một hoàn cảnh riêng nên cũng khó để đưa ra bình luận cách này hợp lý hay không. "Tại ACB, các chuyên viên tín dụng nếu làm sai quy tắc và để có nhiều nợ xấu sẽ bị giáng cấp theo quy trình, thậm chí có thể khởi tố nếu có dấu hiệu vi phạm hình sự", lãnh đạo nhà băng này cho biết.

Nếu như doanh nghiệp "kẹt" để nợ quá hạn lâu sẽ bị "nhảy nhóm" thì các chuyên viên tín dụng cũng bị "nhảy bộ phận", giáng chức bất cứ lúc nào. Theo đó, nếu nợ xấu nhiều, nhân viên phòng tín dụng sẽ bị thuyên chuyển sang phòng thu hồi nợ. Thế nên, Tú Anh, nhân viên phòng tín dụng một ngân hàng cổ phần cho biết: "Chưa bao giờ bộ phận thu hồi nợ ở các ngân hàng lại phình to như bây giờ. Người của phòng tín dụng cứ lũ lượt bị chuyển sang phòng thu hồi nợ".

Chẳng riêng chuyên viên tín dụng, nhiều giám đốc - phó giám đốc các chi nhánh, phòng giao dịch cũng bị xử lý mạnh tay. Cuối năm ngoái, giám đốc một chi nhánh ngân hàng cổ phần tại Hà Nội cũng bị cắt chức. Theo đó, lãnh đạo nhà băng yêu cầu vị này chỉ cần làm một việc duy nhất là thu hồi nợ, việc điều hành và quản lý chi nhánh sẽ giao cho người khác.

Mới đây nhất, một ngân hàng cổ phần từng liên tục nhận các giải thưởng quốc tế về chăm sóc khách hàng cũng phải ra quyết định xử lý hàng chục giám đốc, phó giám đốc chi nhánh cũng vì nợ xấu. "Riêng khu vực I, khoảng chục giám đốc - phó tổng giám đốc bị giáng chức, đang từ giám đốc lương mười mấy triệu xuống làm chuyên viên thu hồi nợ lương chỉ vài triệu đồng", một nguồn tin từ ngân hàng này thông tin cho VnExpress.net.

Chuyên gia tài chính ngân hàng Nguyễn Trí Hiếu thì nhìn nhận việc họ bị giáng cấp là điều bình thường bởi không ai khác, các lãnh đạo phải chịu trách nhiệm với nợ xấu. Vị chuyên gia từng có kinh nghiệm lâu năm làm ngân hàng tại Mỹ cho biết: "Ở các nước, người có những hành động hoặc quá trình làm tín dụng để xảy ra nợ xấu nhiều khó xin việc ở tổ chức tín dụng khác. Nguyên nhân là lịch sử tác nghiệp của họ sẽ bị ghi lại và cảnh báo trên toàn hệ thống ngân hàng".

Trong khi đó, ở Việt Nam, chuyện lỏng lẻo trong việc ghi lại "tiền án, tiền sự" của các nhân viên tín dụng đã khiến họ làm liều và không sợ. "Nhiều người cứ nghĩ mình sẽ không ở một tổ chức tín dụng nào lâu cả nên không có gì phải sợ. Họ có thể di chuyển từ ngân hàng này sang nhà băng khác một cách dễ dàng", ông Hiếu lý giải.

Trên thị trường, hiện mới có Vietinbank tỏ ra "mạnh tay" trong việc xử lý cán bộ liên quan đến nợ xấu. Cuối năm 2011, đầu năm 2012, Chủ tịch Phạm Huy Hùng đã ra quyết định cách chức một loạt lãnh đạo tại chi nhánh Đông Anh (Hà Nội) vì cho vay quá tay, để lại nợ xấu nhiều. Chưa dừng ở đó, gần đây nhất, Vietinbank tiếp tục sa thải nguyên cả ban lãnh đạo một chi nhánh ngân hàng ở Bến Tre (gồm 15 người). Mặc dù theo thông tin ông Phạm Huy Hùng trao đổi với VnExpress, con số nợ xấu liên quan chỉ vài chục tỷ đồng và vẫn trong diện "có thể thu hồi được".

Thanh Thanh Lan

vnexpress