'Khó dỡ trần lãi suất vì vướng 4-6 ngân hàng yếu kém'

'Khó dỡ trần lãi suất vì vướng 4-6 ngân hàng yếu kém'

Theo Tiến sĩ Lê Xuân Nghĩa, hiện nay vẫn còn 4-6 ngân hàng yếu kém. Nếu dỡ trần lãi suất, họ sẽ đẩy lãi suất huy động lên cao do không còn năng lực vay trên liên ngân hàng để bù đắp thanh khoản.

Ngân hàng Nhà nước vừa đồng loạt hạ lãi suất điều hành từ ngày 24/12. Theo đó, lãi suất tiền gửi vừa giảm 1 điểm % về 8% một năm. Trong hội thảo đánh giá hoạt động ngành ngân hàng năm 2012 tại Hà Nội sáng 25/12, ông Lê Xuân Nghĩa - thành viên Hội đồng tư vấn Chính sách tiền tệ quốc gia thừa nhận sự "khôn khéo" khi bỏ trần lãi suất kỳ hạn dài để tiến tới dỡ hẳn các biện pháp hành chính. Vị chuyên gia này cũng chia sẻ những khó khăn, vướng mắc khiến Ngân hàng Nhà nước phải thận trọng mỗi khi đưa ra quyết định về lãi suất.

Theo ông Nghĩa, trước đây Ngân hàng Nhà nước dự tính bỏ dần trần lãi suất kỳ hạn dài để tiến tới tự do lãi suất nhưng vẫn chưa làm được. Vị chuyên gia này cho hay, hiện vẫn còn khoảng 4 - 6 ngân hàng yếu kém làm ảnh hưởng đến tính thanh khoản và lãi suất của thị trường. "Muốn điều chỉnh, bỏ trần lãi suất thì lại vướng phải các ngân hàng trên. Đây là các đơn vị không thể vay được trên liên ngân hàng vì các "ông lớn" không còn tin tưởng. Do đó, họ phải tăng lãi suất huy động trên thị trường dân cư để bù đắp thanh khoản mỗi khi thiếu hụt", ông Nghĩa giải thích.

Habubank là trường hợp ngân hàng tự nguyện sáp nhập đầu tiên trong đề án tái cơ cấu.

Để có đủ điều kiện dỡ bỏ trần lãi suất, ông Nghĩa cho rằng trước tiên cần chấn chỉnh lại thị trường liên ngân hàng. "Ngân hàng Nhà nước hoặc phải bảo lãnh cho các ngân hàng này khi vay ngắn hạn từ những nhà băng lớn để bù đắp thanh khoản hoặc dứt khoát phải xử lý", ông Nghĩa nói. Cách xử lý mà một số nước vẫn làm là gom 4-6 ngân hàng lại và quốc hữu hóa để yêu cầu tuân thủ quy định của Ngân hàng Nhà nước.

Về tiến trình xử lý ngân hàng yếu kém, chuyên gia kinh tế Vũ Đình Ánh đánh giá Ngân hàng Nhà nước đang xử lý chậm trễ hơn dự kiến. Ông Ánh e ngại ngành ngân hàng sẽ rơi vào tình trạng "đi trước về sau" giống như miền Nam. "Trong khi Đề án tái cơ cấu đầu tư công và Đề án tái cơ cấu Doanh nghiệp Nhà nước còn chưa rõ ràng thì Đề án tái cơ cấu ngân hàng được thông qua đầu tiên. Ngân hàng Nhà nước thậm chí còn thực hiện trước cả khi đề án tái cơ cấu được thông qua khi xử lý, cho hợp nhất 3 ngân hàng đầu tiên từ năm 2011. Tuy nhiên suốt cả năm 2012 mới chỉ một trường hợp xử lý xong là Habubank", ông Vũ Đình Ánh dẫn chứng.

Nghị quyết phiên họp thường kỳ tháng 9 do Thủ tướng ký cũng yêu cầu Ngân hàng Nhà nước phải xử lý dứt điểm các ngân hàng yếu kém trong năm 2013, góp phần ổn định hệ thống ngân hàng, tạo niềm tin cho nhà đầu tư và người dân. Đồng thời, thực hiện đồng bộ các giải pháp xử lý nợ xấu trong toàn bộ hệ thống ngân hàng. Tuy nhiên, theo nhiều chuyên gia nếu không giải quyết triệt để 4-6 ngân hàng yếu kém có thể đe dọa tính an toàn của hệ thống nay sẽ khó xử lý được nợ xấu.

Sau khi xác định được 9 ngân hàng cổ phần yếu kém, tính đến nay, Ngân hàng Nhà nước đã thực hiện cơ cấu lại được 5 trường hợp: 3 ngân hàng hợp nhất đầu tiên: SCB, Tín Nghĩa và Đệ Nhất; trường hợp tự cơ cấu của TienPhong Bank và thương vụ sáp nhập Habubank và SHB). 4 trường hợp còn lại nằm trong danh sách phải tái cơ cấu ngay trong năm 2012 nhưng chưa được xử lý hoàn tất.

Thanh Thanh Lan

vnexpress