Mỹ ban hành qui định về giao dịch phái sinh
Mỹ ban hành qui định về giao dịch phái sinh
Ngày 16/5, Ủy ban giao dịch giao sau của Mỹ (CFTC) đã ban hành qui định về giao dịch phái sinh. Sự ra đời của qui định này được coi là cuộc cải tổ mạnh mẽ thị trường phái sinh, đặc biệt là nâng cao tính minh bạch của các giao dịch trên thị trường này cho phù hợp với các qui định chung về thương mại điện tử, mang lại lợi ích chung cho nền kinh tế.
Qui định cuối cùng về giao dịch hoán đổi được coi là bước cải cách các công cụ tài chính phái sinh phi chính thức, vốn đã được CFTC đưa vào dự thảo từ cuối năm 2010, sau khi Đạo luật Dodd-Frank sửa đổi được Tổng thống Obama ký ban hành vào ngày 21/7/2010. Trong đó, Quốc hội đã bổ sung điều khoản này vào Đạo luật Dodd-Frank nhằm đưa hoạt động kinh doanh phái sinh vào mặt bằng giao dịch chung, là cơ sở thực thi giao dịch hoán đổi phái sinh.
So với dự thảo ban đầu, qui định về giao dịch phái sinh đã nới lỏng một số điều kiện sau những áp lực liên tiếp của các tập đoàn ngân hàng lớn. Sự thỏa hiệp về hệ thống giao dịch được coi là chiến thắng lớn đối với loại hình kinh doanh giao dịch hoán đổi phi chính thức vốn mang lại nhiều lợi nhuận cho các ngân hàng lớn và môi giới kinh doanh nội gián.
Dưới áp lực của Phố Wall, các nhà điều chỉnh liên bang đã nhất trí giảm nhẹ một số qui định nhằm kiềm chế vị thế áp đảo của khu vực ngân hàng trên thị trường rủi ro này theo đề xuất ban đầu. Như vậy, qui định mới ban hành vẫn trao quyền cho một vài ngân hàng lớn tiếp tục kiểm soát thị trường phái sinh – một thủ phạm chính trong khủng hoảng tài chính.
Đây là thị trường lớn với tổng giá trị các hợp đồng lên tới 700 tỉ USD, bắt nguồn từ các giao dịch ưu tiên đối với trái phiếu hay lãi suất, cho phép các doanh nghiệp đầu cơ trên thị trường hoặc chống lại rủi ro.
Trái với thị trường chứng khoán công khai, loại hình kinh doanh hấp dẫn này đang hoạt động ngầm dưới sự che chở của Phố Wall. Trong đó, một nhóm gồm 5 ngân hàng lớn (JPMorgan Chase, Citigroup, Bank of America, Morgan Stanley, Goldman Sachs) kiểm soát trên 90% tổng số các giao dịch phái sinh.
Việc cho phép một thị trường lớn và quan trọng này hoạt động như một câu lạc bộ ngầm trở thành chủ đề nóng bỏng vào năm 2008, khi các giao dịch phái sinh đã đẩy Tập đoàn Bảo hiểm không lồ tại Mỹ vào nguy cơ phá sản trước khi được chính phủ giải cứu.
Sau khủng hoảng, các nhà điều chỉnh Mỹ đã đề ra kế hoạch buộc các quĩ dự phòng, công ty quản lý tài sản và các công ty khác phải liên hệ với ít nhất 5 ngân hàng khi xác định giá cả đối với một hợp đồng phái sinh, mục đích của yêu cầu này là thúc đẩy cạnh tranh giữa các ngân hàng. Hiện nay, qui định mới ban hành của CFTC giảm xuống còn 2 ngân hàng.
Theo qui định này, hầu hết các giao dịch phái sinh phải chuyển từ thỏa thuận cá nhân sang phần mềm giao dịch chung. Tuy nhiên, những người ủng hộ dự thảo cứng rắn ban đầu nghi ngờ, CFTC bỏ sót nhiều vấn đề cơ bản. Một số ý kiến phê phán cho rằng, qui định mới có nguy cơ trở lại phương thức kinh doanh cũ và mờ ám, do các ngân hàng sẽ rất linh hoạt và điều chỉnh trở lại trạng thái “trước khủng hoảng.” Trên thị trường giao sau, các cuộc đấu giá phải công khai trên toàn thị trường.
Ngay đến các đại gia trên Phố Wall cũng tỏ ra không hài lòng với qui định điều chỉnh này mặc dù họ đã thắng lợi trong đàm phán. Tuyên bố của Hiệp hội các Thị trường tài chính và công ty chứng khoán (nhóm vận động chủ yếu của Phố Wall) cho rằng, qui định mới tác động xấu đến thanh khoản thị trường và làm tăng chi phí lên các thành viên thị trường, gây thiệt hại cho các nhà đầu tư.
Mặc dù vẫn còn một số ý kiến trái chiều, nhưng qui định mới đã bắt buộc các giao dịch phái sinh tư nhân phải tuân thủ qui định giao dịch thông thường như kinh doanh chứng khoán, góp phân nâng cao tính minh bạch và cạnh tranh trên thị trường hoán đổi. CFTC đang có kế hoạch sẽ đưa ra thêm 2 dự luật nữa để xem xét điều chỉnh hàng loạt giao dịch tài chính, được kỳ vọng là sẽ “vén bức màn” bí mật của thế giới giao dịch phái sinh, tiến tới chấm dứt thị trường ngầm này theo đề xuất của Quốc hội và cam kết của Tổng thống Obama.
sbv
