Gián tiếp cho vay không khách quan

25/08/2013 14:31
25-08-2013 14:31:45+07:00

Gián tiếp cho vay không khách quan

Nhằm phân tích rõ hơn tác động của sở hữu chéo, đầu tư chéo tới DN và nền kinh tế, phóng viên Báo Hải quan đã có cuộc trao đổi với TS. Lê Xuân Nghĩa, Phó Chủ tịch Hội đồng Tư vấn chính sách tài chính tiền tệ quốc gia, thành viên Ban tư vấn của Thủ tướng Chính phủ, Viện trưởng Viện Nghiên cứu Phát triển Kinh doanh.

Thực trạng đầu tư chéo, sở hữu chéo đang được đặt ra là một vấn đề báo động. Theo ông, vấn đề này ảnh hưởng như thế nào đến nền kinh tế?

Khi nói về đầu tư chéo cần phải đặt câu hỏi tiền ở đâu ra để đầu tư chéo, đồng tiền ấy có phải bằng mồ hôi của nhà đầu tư không hay là được lấy ra từ tiền gửi của người dân tại ngân hàng mà họ đang làm chủ. Từ việc lợi dụng mình có đầu tư vào ngân hàng này, ngân hàng kia, một vài người đã huy động được vốn vào những DN thuộc tập đoàn của mình hay cho vay những người có liên quan, anh em họ hàng… Phần lớn khoản cho vay những người liên quan đều là khoản vay trung và dài hạn trong khi vốn của một ngân hàng cho vay trung và dài hạn là khá hạn hẹp. Ví dụ một ngân hàng có 10 ngàn tỷ thì Ngân hàng Nhà nước chỉ cho 3 ngàn tỷ để cho vay trung dài hạn. Ba ngàn tỷ này rơi vào tay của ông chủ và những người liên quan thì nền kinh tế không còn vốn để vay. Như vậy, ngân hàng chỉ còn cách cho vay bằng những khoản vay ngắn hạn 6 tháng. Theo nghiên cứu của chúng tôi, hiện vòng quay của đồng tiền là 0,81 đ/năm nghĩa là 10 tháng tiền mới quay được 1 vòng. Ngân hàng cho DN vay trong thời hạn 6 tháng thì không DN nào dám vay. DN không có khó khăn về thị trường cũng không dám vay bởi trong 6 tháng DN không kịp xoay chuyển gì cả còn những DN có khó khăn về thị trường thì chắc chắc không dám vay với kỳ hạn này.

Ông có thể nói rõ hơn sự tác động gián tiếp của đầu tư chéo, sở hữu chéo tới dòng vốn cho DN?

Mối nguy hại lớn của việc đầu tư chéo, sở hữu chéo là phần lớn vốn trung và dài của ngân hàng lại tập trung vào 1 số nhóm người và DN. Hai là phần lớn vốn tập trung vào bất động sản mà nhiều khả năng đang trở thành nợ xấu. Ba là mặc dù vấn đề này vi phạm nghiêm trọng quy định của Luật Các TCTD là không được cho vay người có liên quan nhưng thực tế những người chủ sở hữu đang lách bằng nhiều cách, ví dụ nhờ người khác đứng tên DN, cổ phần của mình hay tên các khoản vay…

Ngân hàng là ngành nhạy cảm nên không dễ dàng đưa công tác điều tra của ngành Công an vào được vì ảnh hưởng đến tâm lý người dân. Trong khi đó, cơ quan thanh tra của ngân hàng lại không có chức năng điều tra, ví dụ như nếu nghi ngờ ông chủ sở hữu nhờ ai đứng tên cổ phần, khoản vay…, cơ quan thanh tra cũng không thể yêu cầu người bị nghi ngờ tới để điều tra được.

Trong quá trình huy động vốn để tăng cổ phần hay phần vốn của mình tại các ngân hàng, các ông chủ thông qua công ty con của mình phát hành trái phiếu DN. Theo ông, có sự rủi ro nào đối với nền kinh tế trong số lượng trái phiếu này không?

Ngoài phần nợ xấu ngân hàng từ tín dụng hiện nay, dự kiến sắp tới sẽ có nợ xấu trái phiếu với số lượng khá lớn. Những trái phiếu này được phát hành vào năm 2008, 2009 và đến 2014, 2015 là đáo hạn và một phần trong số đó dự kiến chuyển thành nợ xấu. Trong khi tín dụng vẫn kiểm soát được mục đích sử dụng, kiểm soát tiến độ, thẩm định dự án, có tài sản đảm bảo… thì trái phiếu DN không biết được mục đích sử dụng, thậm chí nhiều ngân hàng thương mại mua trái phiếu nhưng không biết ông chủ dùng trái phiếu làm việc gì, không có báo cáo về tiến độ sử dụng tiền của trái phiếu… Thực trạng này sẽ góp phần tạo thành rủi ro lớn nhất của hệ thống ngân hàng là cho vay người có liên quan và một vài cổ đông thống lĩnh một ngân hàng thương mại.

Vậy giải pháp cho vấn đề nợ xấu trái phiếu này là gì, thưa ông?

Việc xử lý nợ xấu trái phiếu cũng sẽ được VAMC (Công ty Quản lý tài sản của các TCTD) xử lý chung như nợ xấu tín dụng nếu như nợ xấu trái phiếu có tài sản đảm bảo. Tuy nhiên nợ xấu của trái phiếu khó xử lý hơn bởi nhiều trái phiếu không có tài sản thế chấp bởi hầu như “tài sản đảm bảo” của trái phiếu là giá trị của công trình đầu tư trong khi hiện nay nhiều công trình còn dang dở, không có giá trị gì.

Kẽ hở hiện nay về pháp lý đối với trái phiếu DN là không kiểm soát được mục đích sử dụng của trái phiếu. Khi trái phiếu bắt nguồn từ các ông chủ nhà băng huy động vốn cho chính mình để góp tiền tăng vốn vào ngân hàng này, ngân hàng khác mà không kiểm soát được mục đích thì sẽ tạo thành rủi ro lớn cho hệ thống.

Hồ Huệ

Hải Quan





TIN CÙNG CHUYÊN MỤC

Ví điện tử còn sống khỏe giữa “rừng” Mobile Banking?

Không chỉ phải cạnh tranh gay gắt với các đối thủ cùng ngành, giờ đây các nhà phát triển ví điện tử còn “đau đầu” giải bài toán thu hút khách hàng khi các nhà băng...

VietABank công bố báo cáo tài chính kiểm toán năm 2023

Ngân hàng TMCP Việt Á (VietABank) vừa công bố báo cáo kiểm toán năm 2023 với những điểm tích cực như huy động vốn, dư nợ, thu nhập từ chứng khoán đầu tư (TPCP) đều...

Người dân giảm gửi tiền vào ngân hàng

Xu hướng giảm lãi suất huy động tiếp tục được duy trì trong quý 1/2024 khiến người dân không còn mặn mà với việc gửi tiết kiệm vào ngân hàng.

Bắt nữ Giám đốc Ngân hàng MSB chi nhánh Thanh Xuân lừa đảo 338 tỷ đồng

Thiếu tướng Nguyễn Thanh Tùng, Phó giám đốc Công an TP. Hà Nội cho biết, Cơ quan điều tra đã khởi tố vụ án, bắt tạm giam bà Bùi Thị Hoài Anh, Giám đốc ngân hàng MSB...

Thêm khách hàng tố tài khoản tại MSB 'bốc hơi' gần 28 tỷ đồng

Vụ việc một tài khoản tại Ngân hàng MSB bị "bốc hơi" hơn 58 tỷ đồng chưa hết ồn ào thì lại có thêm một khách hàng phản ánh cũng bị rút sạch số tiền 27,7 tỷ đồng.

Đang thi hành 4 bản án, ông Trần Phương Bình tiếp tục hầu tòa

Dù đang thi hành 4 bản án, với tổng hình phạt chung là tù chung thân nhưng ông Trần Phương Bình tiếp tục phải hầu tòa vì làm thất thoát của Ngân hàng Đông Á 981 tỷ...

Giá USD ngân hàng lập đỉnh mới

Giá USD tại các ngân hàng thương mại hôm nay lập đỉnh mới, có ngân hàng đưa giá bán vượt mốc 25.000 đồng/USD. Còn giá USD trên thị trường tự do lại hạ nhiệt.

Nam A Bank được Moody’s nâng bậc xếp hạng, dự kiến tăng vốn mạnh mẽ

Nam A Bank (mã chứng khoán NAB - HOSE) vừa được Tổ chức xếp hạng tín nhiệm hàng đầu thế giới Moody’s nâng bậc đánh giá tín nhiệm nhiều chỉ số xếp hạng quan trọng.

Tiên phong xu hướng ngân hàng mở, OCB hướng đến giải pháp tài chính xanh 

Với chiến lược hướng đến mô hình quản trị  bền vững, Ngân hàng Phương Đông (OCB) đã và đang tiên phong trong cuộc đua triển khai Open API theo xu hướng ngân hàng mở...

SeABank - Nơi những người dành cả thanh xuân để cống hiến

Trên hành trình 30 năm phát triển, kết nối giá trị cuộc sống của Ngân hàng TMCP Đông Nam Á (SeABank, HOSE: SSB) không thể thiếu những con người tận tâm gắn bó...

Cổ phiếu ngân hàng

Cổ phiếu bảo hiểm


TIN CHÍNH




ĐỌC NHIỀU NHẤT


Hotline: 0908 16 98 98