Rolls-Royce bị điều tra hối lộ
Rolls-Royce bị điều tra hối lộ
Cơ quan Chống Gian lận nghiêm trọng Anh (SFO) hôm 23-12 cho biết đã chính thức mở một cuộc điều tra hình sự về những cáo buộc hối lộ và tham nhũng tại hãng sản xuất động cơ máy bay Rolls-Royce.
Công ty hàng không vũ trụ và quốc phòng này đã bị chú ý kể từ cuối năm 2012, khi bị SFO tiếp cận vì những cáo buộc có hành vi sai trái ở Indonesia và Trung Quốc. Cáo buộc cho rằng nhà sản xuất động cơ máy bay phản lực lớn thứ hai trên thế giới đã hối lộ Tommy Suharto, con trai của cựu Tổng thống Suharto của Indonesia, bằng 20 triệu USD và một chiếc xe xa xỉ Rolls-Royce màu xanh.
SFO, cơ quan chịu trách nhiệm điều tra những vụ tham nhũng quy mô lớn và các loại tội phạm khác, cho biết đã bỏ ra cả năm trời để thu thập chứng cứ trước khi Giám đốc SFO là David Green khẳng định đã có đủ chứng cứ để mở một cuộc điều tra hình sự. Rolls-Royce hôm thứ hai cũng xác nhận đã nhận được thông báo từ SFO.
Người tố cáo Rolls-Royce hối lộ ở Indonesia là cựu nhân viên Dick Taylor. Ông cho biết công ty đã chi tiền hối lộ trong những năm 1980-1990 để bảo đảm hãng hàng không quốc gia Indonesia là Garuda sẽ đặt hàng động cơ Rolls-Royce Trent 700.
Tuy nhiên, luật sư của Suharto khẳng định Suharto “không và chưa bao giờ nhận tiền hay xe của Rolls-Royce, cũng như không đề nghị Garuda mua động cơ của hãng này”. Taylor, người đã làm việc hơn 30 năm ở Rolls-Royce và có thời gian làm ở Indonesia, đã tố cáo công ty sau khi cảnh báo nội bộ của ông bị công ty phớt lờ. Sau khi về hưu sớm, ông Taylor cho biết quyết định “nói sự thật” và kể từ năm 2006 đã đăng tải bình luận dưới các bài báo về Rolls-Royce trên khắp thế giới.
Hồi tháng 12-2012, Rolls-Royce từng cho biết đã bị SFO đặt vấn đề về “những cáo buộc hành động sai trái ở Indonesia và Trung Quốc”. Rolls-Royce đã bổ nhiệm Công ty Luật Debevoise & Plimpton điều tra cáo buộc của Taylor về việc công ty duy trì một "quỹ đen bí mật".
Cuộc điều tra phát hiện có những quan ngại về các giao dịch của công ty tại Trung Quốc. Dữ liệu điều tra đã được chuyển lên cho SFO. Và để chứng minh rằng công ty đã xử lý nghiêm túc cáo buộc, hồi tháng 1 Rolls-Royce bổ nhiệm ông Lord Gold, một cựu luật sư của City và là bạn bè của Taylor, để xem xét việc tuân thủ các chính sách chống hối lộ của công ty. Hiện Gold vẫn chưa có báo cáo.
Cũng như với nhiều công ty khác, Trung Quốc đã trở thành một thị trường chính của Rolls-Royce trong những năm gần đây, chiếm tới 9% trong tổng doanh thu toàn cầu 20 tỷ USD của công ty (năm 2012). Trong nửa đầu năm nay, doanh thu tại thị trường này của Rolls-Royce tăng tới 27% theo năm và lợi nhuận trước thuế tăng 34%.
Có tin cho rằng Rolls-Royce từng cố tránh một cuộc điều tra hình sự chính thức của SFO bằng cách “xin” nộp phạt hàng triệu USD. Cuộc điều tra đe dọa hủy hoại danh tiếng của một trong số ít những công ty Anh được xếp vào nhóm công ty công nghệ hàng đầu thế giới.
Động cơ của Rolls-Royce hiện đang được dùng trong 30 loại máy bay dân sự và 24 máy móc quân sự. Công ty cũng là nhà sản xuất hàng đầu trong lĩnh vực turbine dùng sản xuất điện và năng lượng. Vụ việc cũng có thể ảnh hưởng đến uy tín của Thủ tướng và Hoàng gia Anh, những người từng lớn tiếng bày tỏ lòng tự hào về một trong những công ty lớn nhất đất nước này.
Thủ tướng David Cameron từng ngợi ca Rolls-Royce là “niềm tự hào của cả nước”, trong khi Hoàng gia mô tả nó như “một trong những công ty toàn cầu vĩ đại nhất Vương quốc Anh”. Vì vậy, các nhà phân tích tài chính không kỳ vọng cuộc điều tra sẽ sớm có kết quả.
Vĩnh Cẩm
sài gòn đầu tư tài chính
