Việt Nam cần làm gì để tránh bẫy thu nhập trung bình?
Việt Nam cần làm gì để tránh bẫy thu nhập trung bình?
Sáng 15-4, tại Hà Nội, Ban Kinh tế Trung ương và Ban Tuyên giáo Trung ương đã phối hợp tổ chức Hội thảo khoa học "Tránh bẫy thu nhập trung bình ở Việt Nam".
* Thoát bẫy thu nhập trung bình và bài học liên kết
Theo GS-TS Vương Đình Huệ, Trưởng ban Kinh tế Trung ương, kinh tế Việt Nam đã ra khỏi nhóm nước kém phát triển, bước vào nhóm nước đang phát triển có mức thu nhập trung bình thấp từ năm 2010 với mức thu nhập trung bình đầu người là 1.068 USD, năm 2013 là 1.960 USD. Tốc độ tăng trưởng khá cao, với GDP tăng 7,6% giai đoạn 1991 - 2000, 7,3% giai đoạn 2001 - 2010. Năm 2011 - 2013 trong bối cảnh khủng hoảng tài chính và suy thoái kinh tế thế giới vẫn đạt 5,6%/năm.
Mặc dù vậy, Việt Nam cũng như các nước khác khi đạt được mức thu nhập trung bình, đều phải quan tâm tới nguy cơ vướng “bẫy thu nhập trung bình” liên quan đến các chỉ số về tốc độ tăng trưởng kinh tế, năng suất lao động và năng suất tổng hợp; chất lượng tăng trưởng, chuyển dịch cơ cấu kinh tế, các chỉ số xếp hạng toàn quốc của quốc gia...
Giáo sư Kenichi Ohno, chuyên gia Nhật Bản về kinh tế Việt Nam, nhận định: Việt Nam cần đặt ra những mục tiêu cụ thể cho quốc gia hay doanh nghiệp bằng cách kiểm tra, đối chiếu với kết quả hoạt động của đối thủ cạnh tranh để tăng trưởng kinh tế. Việc này nên được thực hiện bằng sáng kiến và nguồn lực của Việt Nam chứ không bằng vốn viện trợ phát triển không hoàn lại (ODA).
Bên cạnh đó, Việt Nam cũng nên áp dụng các giải pháp khuyến khích chuyển giao công nghệ, nâng cao năng suất lao động, áp dụng các tiêu chuẩn quốc tế để hợp lý hóa quy trình sản xuất. Đồng thời, xây dựng các chính sách công nghiệp chọn lọc, lựa chọn đúng lĩnh vực ưu tiên... cũng là những khuyến nghị quan trọng.
Hiện vẫn còn những tranh luận về việc Việt Nam đã rơi vào “bẫy thu nhập trung bình” hay chưa. Tuy nhiên, trên thế giới chưa có định nghĩa chính xác về “bẫy thu nhập trung bình”, chỉ miêu tả trạng thái của một nước khi rơi vào bẫy thu nhập trung bình. Khi một nước ở trong nhóm thu nhập trung bình thấp quá 28 năm, hay 14 năm với thu nhập trung bình cao thì được coi là rơi vào “bẫy thu nhập trung bình”.
Anh Phương
