Doanh nghiệp tăng vốn mạnh, cổ đông “thủng túi”?

13/07/2014 09:47
13-07-2014 09:47:00+07:00

Doanh nghiệp tăng vốn mạnh, cổ đông “thủng túi”?

Trong những định nghĩa phổ biến nhất, thị trường chứng khoán (TTCK) có hai tác dụng chính là huy động vốn cho doanh nghiệp đồng thời là kênh tài sản sinh lời cho nhà đầu tư.

TTCK vận hành hiệu quả sẽ giúp nguồn vốn được phân bổ vào những doanh nghiệp tốt, những dự án hiệu quả, nhờ vậy giá trị được tạo ra, doanh nghiệp phát triển và nhà đầu tư hưởng lợi. TTCK khi đó phát huy tác dụng thúc đẩy sự phát triển của nền kinh tế.

Vùng sáng

Kể từ khi được thành lập tới nay, đã có những doanh nghiệp phát triển vượt bậc nhờ tham gia TTCK. Lãnh đạo các doanh nghiệp như VIC, REE, SSI, PVD, HAG... đã nhiều lần công nhận vai trò quan trọng của TTCK trong thành công của họ. Nếu chỉ phát triển dựa trên lợi nhuận để lại, các công ty này sẽ không thể chớp được những thời cơ mà thị trường tạo ra để đột phá, tăng quy mô tài sản lên nhanh chóng và vươn lên vị thế doanh nghiệp lớn đầu ngành.

Tuy có thăng trầm theo ảnh hưởng của kinh tế vĩ mô, số vốn các doanh nghiệp đã huy động được cho thấy TTCK phần nào đã làm được chức năng đầu tiên là kênh dẫn vốn tới doanh nghiệp.

Vùng tối

Nhưng ở vế còn lại, vốn huy động được sử dụng ra sao và đã mang lại lợi ích gì cho nhà đầu tư, là một bức tranh tối màu. Trong bảy năm qua, nhà đầu tư bỏ tiền mua cổ phiếu vào thời điểm doanh nghiệp phát hành và giữ tới hiện tại có hiệu quả đầu tư bình quân rất kém, thua xa tiền lãi gửi ngân hàng và thua mức sinh lời chung của VN-Index.

Vùng tối nhất nằm ở hiệu quả sử dụng vốn và diễn biến giá cổ phiếu của các công ty có những đợt tăng vốn mạnh với mức tăng vốn vượt 100% vốn điều lệ. Đa số các nhà đầu tư bỏ vốn vào các đợt phát hành này và giữ tới hiện nay đã thua lỗ hoặc thậm chí mất trắng khi cổ phiếu hủy niêm yết hay phá sản như trường hợp của VSP, PVA, DVD...

Đang tồn tại một nghịch lý trên TTCK, doanh nghiệp tăng vốn càng mạnh thì hiệu quả hoạt động càng thấp và cổ đông càng thiệt hại. Trong khi đó, những đơn vị làm ăn hiệu quả đồng thời là cổ phiếu sinh lời tốt nhất cho nhà đầu tư như VNM, HPG, FPT, DHG, BMP... không thường xuyên tăng vốn và tăng với tỷ lệ thấp.

Vì đâu nên nỗi?

Trong các năm bùng nổ của TTCK như năm 2007, 2009, 2010, việc tăng vốn được thực hiện khá dễ dàng và không ít doanh nghiệp đã tranh thủ tăng vốn gấp nhiều lần chỉ trong một thời gian ngắn. Tuy nhiên, quy luật khắc nghiệt của thị trường luôn là khi có quá nhiều tiền đầu tư thì cơ hội ít đi và rủi ro tiềm tàng.

Thực tế đã chứng minh, chỉ có rất ít trong số các công ty giỏi tăng vốn này biết cách sử dụng hiệu quả số vốn đã huy động. Đa số chỉ làm tốt việc chớp thời cơ huy động sau đó sử dụng tiền sai mục đích hoặc kém hiệu quả dẫn tới giá trị doanh nghiệp cũng như giá cổ phiếu tụt giảm. Hiện tượng này được giới đầu tư gọi với tên “in giấy lấy tiền”.

Việc tiền bị hút vào các đợt tăng vốn ồ ạt nhưng kém hiệu quả này tạo ra hai hệ lụy cho TTCK còn non trẻ và khan hiếm nguồn lực như Việt Nam.

Thứ nhất, lượng vốn lớn bị thu hút, ứ đọng, và mất đi trong những dự án phi thực tế được quản lý bởi các công ty không có năng lực. Trong khi đó, các doanh nghiệp tốt, các dự án hiệu quả bị cạnh tranh và không thu hút được đủ lượng vốn cần thiết. TTCK không làm tốt chức năng phân bổ nguồn vốn hiệu quả.

Điều này tất yếu dẫn tới hệ lụy thứ hai: TTCK đánh mất niềm tin của nhà đầu tư. Rất nhiều dự án với những kế hoạch kinh doanh hoành tráng được vẽ ra, vốn lớn được huy động, nhưng kết quả thực hiện thì sai lệch, yếu kém, đã làm mất đi giá trị khoản đầu tư cũng như niềm tin của nhà đầu tư vào TTCK. Nhiều người coi TTCK là sòng bạc, gọi đầu tư là chơi cổ phiếu.

Để TTCK thực sự làm tốt hai vai trò cơ bản của mình là kênh huy động vốn và kênh đầu tư hiệu quả, những đợt tăng vốn cần được kiểm soát chặt chẽ hơn với những bắt buộc khắt khe hơn về công bố thông tin và kiểm soát quá trình sử dụng vốn sau huy động. Về phía mình, nhà đầu tư cần có cái nhìn thận trọng, đánh giá kỹ lưỡng tính khả thi và hiệu quả sử dụng vốn của các đợt tăng vốn trên thị trường để tránh tái diễn cảnh doanh nghiệp mạnh tay tăng vốn còn cổ đông thì “thủng túi”.

Nguyên Đăng

TBKTSG



MÃ CHỨNG KHOÁN LIÊN QUAN (11)

TIN CÙNG CHUYÊN MỤC

MBS nhập cuộc đường đua tăng vốn, dự kiến phát hành hơn 138 triệu cp

Trong bối cảnh các công ty chứng khoán đua nhau lên kế hoạch trình cổ đông tăng vốn điều lệ, CTCP Chứng khoán MB (HNX: MBS) cũng không ngoại lệ. MBS dự kiến phát...

VNDIRECT triển khai kế hoạch phát hành 304.5 triệu cp giữa lúc hệ thống chưa khắc phục được sự cố

VNDIRECT sẽ triển khai kế hoạch chào bán hơn 243.5 triệu cp cho cổ đông hiện hữu giá 10,000 đồng/cp và phát hành gần 60.9 triệu cp trả cổ tức tỷ lệ 5% cho cổ đông...

Chủ tịch TCM: Mua lại SY Vina hiệu quả hơn nhiều so với đầu tư xây dựng mới

Ông Trần Như Tùng - Chủ tịch HĐQT CTCP Dệt may - Đầu tư - Thương mại Thành Công (HOSE: TCM) khẳng định việc chi 19 triệu USD mua lại Công ty TNHH Dệt may SY Vina là...

Tại sao "đại gia" mía đường SBT tạm dừng phương án phát hành thêm 148 triệu cp?

SBT cho rằng thị thường chứng khoán không thuận lợi và để bảo đảm lợi ích của cổ đông, Công ty quyết định tạm dừng phương án phát hành hơn 148 triệu cp ra công...

"Ế" hơn 60% cổ phiếu ESOP dù giá phát hành bằng 1/25 thị giá, IDP quyết không phân phối tiếp

CTCP Sữa Quốc tế (UPCoM: IDP) "ế" tới hơn 700 ngàn cp ESOP (chiếm 61.5% tổng số cổ phiếu phát hành), mặc dù được chào bán với giá ưu đãi 10,000 đồng/cp - thấp hơn...

Chứng khoán BOS muốn phát hành riêng lẻ 50 triệu cp gấp gần 8 lần thị giá 

Năm 2024, CTCP Chứng khoán BOS (UPCoM: ART) kỳ vọng sớm được các cơ quan chức năng khôi phục lại giao dịch chiều mua. Đồng thời, đề xuất tăng vốn điều lệ thêm 500...

Chứng khoán KAFI sắp tăng vốn lên 2,500 tỷ đồng

Ngày 13/03, Ủy ban Chứng khoán Nhà nước (UBCKNN) cho biết đã nhận được hồ sơ đăng ký chào bán cổ phiếu cho cổ đông hiện hữu của CTCP chứng khoán KAFI (KAFI).

Bloomberg: HDBank cân nhắc đợt phát hành cổ phiếu trị giá 500 triệu USD

Ngân hàng TMCP Phát triển TP. HCM (HOSE: HDB) đang cân nhắc huy động 500 triệu USD thông qua phát hành cổ phiếu mới, theo nguồn tin từ Bloomberg.

Chứng khoán IVS sắp chào bán hơn 69 triệu cp, 75% vốn huy động dùng cho vay ký quỹ

ĐHĐCĐ bất thường năm 2024 lần 1 của CTCP Chứng khoán Guotai Junan (Việt Nam) (HNX: IVS) vừa thông qua phương án chào bán 69.35 triệu cp cho cổ đông hiện hữu theo...

PGBank chính thức tăng vốn sau hơn thập kỷ “nằm im”

Ngày 08/03/2024, Ủy ban Chứng khoán Nhà nước (UBCKNN) đã có phản hồi về báo cáo kết quả đợt phát hành cổ phiếu thưởng để tăng vốn của Ngân hàng TMCP Thịnh vượng và...


TIN CHÍNH




ĐỌC NHIỀU NHẤT


Hotline: 0908 16 98 98