VDSC: Đầu tư kết hợp margin không còn "hợp thời" trong ngắn hạn

VDSC: Đầu tư kết hợp margin không còn "hợp thời" trong ngắn hạn

NHNN vừa chính thức ban hành Thông tư 36/2014/TT-NHNN nhằm siết chặt quy định giới hạn, tỷ lệ đảm bảo an toàn trong hoạt động của tổ chức tín dụng và hạn chế việc nắm giữ cổ phần của TCTD khác với thời gian có hiệu lực từ ngày 01/02/2015.

Sẽ có nhiều giao dịch thỏa thuận lớn trong thời gian tới?

Bình luận về thông tư mới trong Nhật ký tư vấn ngày 21/11/2014, Công ty Chứng khoán Rồng Việt – VDSC (HNX: VDS) nhìn nhận, thị trường chứng khoán đã chao đảo trước trong tuần bởi thông tin về dự thảo điều chỉnh tỷ lệ cho vay đầu tư chứng khoán của các ngân hàng thương mại (NHTM) và chi nhánh ngân hàng nước ngoài tại Việt Nam. Tâm lý bất an của các nhà đầu tư thể hiện rõ rệt ngay sau khi “tin đồn” được lan truyền ngay trong phiên giao dịch ngày 18/11 vì dấy lên quan ngại về khả năng hạn mức cho vay đầu tư cổ phiếu đang có xu hướng bị siết chặt.

VDSC nhìn nhận, có hai điểm mới trong Thông tư 36 được xem là có tác động đến việc đầu tư cổ phiếu đáng lưu ý.

Thứ nhất, Thông tư 36 quy định mức cấp tín dụng cho việc đầu tư cổ phiếu không được vượt quá 5% vốn điều lệ của các NHTM trong khi con số trong Thông tư 13 là không quá 20%, nhưng tính chung cho đầu tư chứng khoán (tức gồm cả trái phiếu và cổ phiếu nói chung, trong đó, trái phiếu thường chiếu một tỷ trọng rất cao). Đại diện NHNN đã đưa ra con số tính toán cho thấy mức cho vay đầu tư cổ phiếu của các NHTM hiện đang chiếm tỷ lệ khoảng 4% vốn điều lệ. Như vậy, con số 5% không có ý nghĩa siết chặt mà mang tính là định hướng. Và VDSC cũng cho rằng việc tách nhỏ các quy định giới hạn cho vay các tài sản có tính chất rủi ro khác nhau là một điểm tích cực trong nỗ lực giám sát thị trường của Thông tư 36.

Hoạt động đầu tư chéo giữa các doanh nghiệp Nguồn: VDSC

Bên cạnh đó, việc quy định trước con số 5% này cũng là một hồi chuông cảnh báo đối với một số hoạt động đầu tư chéo giữa các doanh nghiệp, tạo dòng lợi nhuận tài chính và có nguy cơ “thổi lại” bong bóng tài sản trên thị trường mà chúng ta đều có thể quan sát được trong thời gian gần đây. VDSC cho rằng điều này không hề thừa, góp phần điều tiết dòng vốn rẻ vào sản xuất kinh doanh thay vì “nhà nhà đầu tư cổ phiếu, người người đầu tư cổ phiếu” như giai đoạn 2006-2008.

Thứ hai, các TCTD có tỷ lệ nợ xấu trên 3% không được phép cho vay đầu tư chứng khoán. Đây là thông tin mới được thị trường biết đến khi Thông tư 36 được công bố vào sáng nay (21/11). Theo VDSC, thị trường hôm nay giảm chủ yếu do lo lắng ảnh hưởng của điểm mới này.

Thống kê tỷ lệ nợ xấu của các ngân hàng Nguồn: VDSC

Số liệu thống kê của VDSC cho thấy, hiện có khá nhiều ngân hàng có tỷ lệ nợ xấu trên 3%, trong đó, chắc chắn rằng có một giá trị không nhỏ cho vay đầu tư cổ phiếu tại các ngân hàng trên. Trước quy định này, các ngân hàng trong diện “nợ xấu trên 3%” phải tích cực đưa ra giải pháp giảm nợ xấu (bằng xử lý ra khỏi bảng cân đối) hoặc tăng dư nợ tín dụng lên mạnh mẽ (có vẻ không khả thi) hoặc cuối cùng phải chấm dứt cho vay đầu tư cổ phiếu. Nếu trường hợp cuối là phổ biến, thị trường sẽ nhìn thấy nhiều giao dịch thỏa thuận lớn trong thời gian tới.

Đánh giá về điểm thứ hai này, VDSC cho rằng NHNN vừa thắt thêm một nút để cùng một lúc tác động đến 2 mục tiêu. (1) các NHTM phải tích cực xử lý nợ xấu nếu muốn duy trì đầy đủ các nghiệp vụ; (2) đảm bảo nỗ lực đưa lãi suất về mức thấp là để đưa dòng vốn vào sản xuất kinh doanh thay vì đầu cơ lòng vòng trên thị trường chứng khoán mà quá trình tăng giá gấp 2, gấp 3 tại một số cổ phiếu trong năm nay đã khiến “lòng tham” quay trở lại, quên mất bài học những năm 2007- 2008 hay 2009- 2010.

Cũng theo đó, trường phái đầu cơ, dùng margin cao có thể lo lắng và cần cẩn trọng hơn trong thời gian tới. Trong khi đó, hoạt động đầu tư đi cùng hiệu quả hoạt động và sự tăng trưởng bền vững của doanh nghiệp nên nhìn thông tư này dưới cái nhìn tích cực.

* Tối đa bao nhiêu vốn vay ngân hàng được rót vào cổ phiếu?

* Siết việc nắm cổ phần TCTD khác của NHTM, dư nợ đầu tư cổ phiếu không được quá 5% vốn

* Toàn văn Thông tư 36/2014/TT-NHNN

Đầu tư kết hợp margin không còn "hợp thời" trong giai đoạn hiện tại

Phiên cuối tuần này (21/11) phải nói là một phiên không vui đối với những nhà đầu tư dùng margin. Lệnh bán đổ ra thị trường ở hầu hết các mã cổ phiếu sau khi Thông tư 36 được công bố. VN-Index vì thế giảm đến hơn 5 điểm và về lại mốc 588. Mặc dù tác động của Thông tư 36 như được phân tích ở trên là có tác động đa chiều và thậm chí tích cực về ý nghĩa giám sát và định hướng thị trường, các chỉ số vẫn lao dốc mạnh.

Trên quan điểm tích lũy thận trọng thì VDSC cho rằng việc đầu tư kết hợp margin không "hợp thời" trong giai đoạn hiện tại. Và nhà đầu tư chỉ nên tích lũy cổ phiếu tốt trong các phiên giảm sắp tới (nếu có) bằng tiền của chính mình.

LĐ