Vàng lậu chi phối thị trường Hàn Quốc

Vàng lậu chi phối thị trường Hàn Quốc

Trong khoảng 110 tấn vàng được giao dịch tại nước này mỗi năm, 70 tấn thuộc về thị trường ngầm với tổng giá trị khoảng 3 tỷ USD.

Theo New York Times, giống như nhiều nước châu Á vàng là món quà quý đánh dấu nhiều mốc quan trọng trong cuộc đời người dân Hàn Quốc. Trang sức, đồng hồ vàng từng được coi là những món quà gần như bắt buộc trong các lễ cưới. Các công ty cũng tặng huy chương vàng và dây chuyền vàng cho nhân viên khi họ nghỉ hưu. Người dân tin rằng vàng có thể nhanh chóng đổi thành tiền trong trường hợp khẩn cấp.

Khi Hàn Quốc hiện đại hóa, các mặt hàng khác dần được chọn thay thế. Dù vậy, mỗi gia đình đều tích trữ 5-20 chiếc nhẫn hoặc hơn, để cho dành con cháu. Những món đồ này không chỉ có giá trị về vật chất, mà còn mang điềm lành cho người đeo.

Trong một báo cáo năm 2013, Trung tâm Nghiên cứu Trang sức Wolgok và Gallup Korea cho biết người dân nước này nắm giữ khoảng 700 tấn vàng. Còn số liệu từ Hội đồng Vàng thế giới (WGC) cho thấy năm ngoái, Ngân hàng Trung ương Hàn Quốc dự trữ 104,4 tấn vàng, chiếm 1% tổng dự trữ ngoại hối.

Hải quan Hàn Quốc kiểm vàng trong một vụ buôn lậu năm 2013. Ảnh: Rocket News

Tính riêng quý IV, nhu cầu vàng tại Hàn Quốc là 4,2 tấn. Trong đó, 2,4 tấn là trang sức, còn lại là vàng thỏi và vàng xu. Đây cũng là nước có nhu cầu tăng mạnh nhất trong các quốc gia được WGC theo dõi.

Cuộc khủng hoảng tài chính 1997-1998 đã hé lộ một phần số vàng tích trữ của Hàn Quốc, khi hoảng 3,5 triệu người dân nước này đã đóng góp 250 tấn vàng cho chương trình "Cứu quốc gia" sau khi dự trữ ngoại hối nước này cạn kiệt, theo báo cáo của WGC tháng 5/1998 và số liệu từ Chính phủ.

Dù vậy, trong khi nhiều nước nhập khẩu lớn, như Trung Quốc, không áp thuế nhập khẩu vàng, thuế này tại Hàn Quốc lại là 3%. Nhu cầu lớn nhưng nguồn cung hạn chế được cho là nguyên nhân tình trạng buôn lậu vàng tại Hàn Quốc tăng mạnh.

Theo Cơ quan Giám sát Tài chính Hàn Quốc (FSC), trong khoảng 110 tấn vàng được giao dịch tại nước này mỗi năm, khoảng 70 tấn thuộc về thị trường ngầm. Tổng giá trị vào khoảng 3.300 tỷ won, tương đương 3 tỷ USD. Năm 2013, hải quan nước này đã bắt được 360 kg vàng lậu, với số vụ khám xét tăng hơn gấp đôi năm trước đó.

Hạn chế buôn lậu vàng là một phần chiến dịch của chính quyền Tổng thống Park Geun Hye nhằm giảm quy mô nền kinh tế ngầm đã lên tới 25% GDP năm 2010. Tỷ lệ này cao hơn tới 18% so với trung bình các nước trong OECD, theo báo cáo của Viện Nghiên cứu Lao động tại Bonn (Đức). Buôn lậu vàng khiến nước này thất thoát 280 triệu USD tiền thuế mỗi năm.

Vì vậy, tháng 3/2014, Sàn chứng khoán Hàn Quốc - Korea Exchange bắt đầu cho phép giao dịch vàng vật chất. Còn vàng tương lai đã được giao dịch trên sàn này từ năm 1999.

Tuy nhiên, Hiệp hội Các hãng Phân phối Kim loại quý Hàn Quốc cho rằng dù Korea Exchange có thể giúp giảm thuế buôn bán vàng vật chất, vàng lậu vẫn rẻ hơn 7%. "Đây là thách thức lớn với chúng tôi, khi phải duy trì kinh doanh minh bạch trong ngành công nghiệp đang bị buôn lậu kìm hãm. Các công ty như chúng tôi tham gia sàn giao dịch vì nghĩa vụ và lòng yêu nước, chứ cũng gần như không có lợi lộc gì", Jeong Byung Nam - một lãnh đạo tại hãng tinh luyện Samduck Metals cho biết trên Bloomberg.

Giao dịch vàng vật chất trên sàn sẽ được miễn 3% thuế nhập khẩu, nhưng các bên tham gia vẫn phải trả thuế giá trị gia tăng (VAT) 10%. Trong khi đó, nếu tham gia giao dịch mà không sở hữu vàng, họ sẽ được giảm thuế thu nhập doanh nghiệp và miễn thuế VAT. Korea Exchange giao dịch vàng 4 số 9 loại 1gram, luân chuyển vàng thỏi loại 1kg cho thị trường giao ngay và vàng thỏi cho các hãng tài chính lớn.

Sau một năm hoạt động, báo cáo từ Korea Exchange cho thấy tổng cộng 1.472 tấn vàng trị giá 56,5 triệu USD đã được giao dịch trên sàn này. Trong 6 tháng đầu, mỗi ngày chỉ có khoảng 3,8kg vàng được giao dịch. Nhưng con số này đã tăng hơn gấp đôi, lên 8,3kg trong những tháng cuối, gần đạt mục tiêu của giới chức Hàn Quốc là 10kg.

Ngày 16/12 năm ngoái, con số này còn đạt đỉnh 28,2 kg. Số liệu cho thấy 51,6% giao dịch thuộc về các nhà đầu tư cá nhân. Trên Yonhap, Korea Exchange cho biết họ đang cân nhắc đưa thêm nhiều biện pháp để thu hút giới buôn vàng và khuyến khích các thành viên hiện tại tích cực giao dịch. Hiện tại, sàn vàng nước này có 11 công ty chứng khoán và 58 hãng kinh doanh, nhập khẩu đăng ký làm thành viên.

Hà Thu

vnexpress