Tiếp tục gỡ vướng cho gói 30.000 tỷ đồng
Tiếp tục gỡ vướng cho gói 30.000 tỷ đồng
Gần đây nhiều ý kiến cho rằng gói tín dụng hỗ trợ nhà ở 30.000 tỷ đồng giải ngân chậm, có một nguyên nhân là do Bộ Xây dựng hướng dẫn đối tượng thu nhập thấp dưới mức phải đóng thuế thu nhập cá nhân mới được vay. Trước những băn khoăn của dư luận đối với việc tiếp cận gói hỗ trợ này, ông Nguyễn Mạnh Hà - Cục trưởng Cục Quản lý Nhà và thị trường bất động sản đã có cuộc trao đổi về vấn đề này.
* Vay gói 30.000 tỷ đồng mua nhà không cần chứng minh thu nhập
* Thấy gói 30.000 tỉ đồng nhưng không chạm được
Ông Nguyễn Mạnh Hà
|
Ông Hà cho biết, đối với gói tín dụng hỗ trợ nhà ở 30.000 tỷ đồng, Bộ Xây dựng đã hướng dẫn cụ thể điều kiện, thủ tục đối với các nhóm tượng được vay gói hỗ trợ này. Theo đó cần phân biệt rõ hai nhóm đối tượng mua nhà ở xã hội (NOXH) và mua nhà ở thương mại quy mô nhỏ, giá bán thấp là khác nhau. Đối với nhóm đối tượng người dân vay để mua, thuê NOXH được Chính phủ quy định rõ tại Điều 14 Nghị định số 188/2013/NĐ-CP. Theo đó nếu là người lao động thu nhập thấp thì phải có thu nhập thường xuyên hàng tháng dưới mức phải đóng thuế thu nhập cá nhân. Các yêu cầu về thủ tục xác nhận hộ khẩu, tình trạng nhà ở, thu nhập... được thực hiện từ trước khi người dân ký hợp đồng mua bán với chủ đầu tư. Quy định này để tránh tình trạng người dân không thuộc đối tượng thu nhập thấp nhưng vẫn đăng ký mua NOXH, vốn được hưởng nhiều ưu đãi của Nhà nước và thường có giá rẻ hơn nhà ở thương mại.
Đối với nhóm đối tượng người dân vay vốn mua nhà ở thương mại diện tích nhỏ, giá bán thấp (có quy mô dưới 70 m2/căn, giá bán dưới 15 triệu đồng/m2 hoặc tổng giá trị hợp đồng kể cả nhà và đất dưới 1,05 tỷ đồng) thì điều kiện là: Chưa có nhà ở thuộc sở hữu của mình, hoặc có nhà ở nhưng diện tích quá chật chội; có hộ khẩu thường trú tại tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương nơi có dự án nhà ở, đối với trường hợp tạm trú thì phải có đóng bảo hiểm xã hội từ 1 năm trở lên... Các trường hợp này chỉ cần cơ quan, đơn vị nơi công tác, hoặc chính quyền địa phương nơi cư trú xác nhận về tình trạng nhà ở, không phải xác nhận về tình trạng thu nhập, không phải chứng minh mức thu nhập có thuộc diện phải đóng thuế thu nhập cá nhân hay không. Như vậy, điều kiện vay vốn để mua nhà ở thương mại giá bán thấp dễ dàng hơn điều kiện vay để mua NOXH do không phải chứng minh thu nhập, không khống chế mức thu nhập, người dân chỉ phải xác nhận tình trạng nhà ở.
Nhưng trên thực tế, nhiều ý kiến cho rằng, kết quả giải ngân gói 30.000 tỷ đồng vẫn ỳ ạch, vậy đâu là nguyên nhân thưa ông?
- Đến thời điểm 31-5-2015, việc cho vay gói hỗ trợ đã đạt được kết quả cụ thể: Tổng số tiền cam kết cho vay đối với khách hàng là 14.161 tỷ đồng (đạt gần 50% tổng số tiền gói hỗ trợ 30.000 tỷ). Điều đáng chú ý là tốc độ cam kết cho vay đã tăng rất mạnh trong những tháng cuối năm 2014 và 5 tháng đầu năm 2015, nhất là từ sau khi có Nghị quyết số 61/NQ-CP. Theo báo cáo của các Ngân hàng thương mại tham gia gói tín dụng, tại thời điểm 31-5-2015, số vốn vay đã cam kết cho khách hàng tăng 200,4% (14.161 tỷ đồng so với 7.232 tỷ đồng), số hộ gia đình, cá nhân được cho vay vốn tăng 249,7% (18.062 cá nhân so với 7.232 cá nhân) so với thời điểm 31/8/2014...
Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả đạt được, tình hình triển khai cho vay gói 30.000 tỷ thực tế còn gặp một số vướng mắc, kết quả giải ngân chưa đạt được như kỳ vọng. Nguyên nhân là do, theo quy định về điều kiện để được vay vốn hỗ trợ thì người có nhu cầu vay vốn phải có hợp đồng mua hoặc thuê mua đã ký với chủ đầu tư, nghĩa là trên thị trường phải có đủ sản phẩm phù hợp với điều kiện quy định. Song, hiện nay tại các địa phương, đặc biệt là tại các địa phương trọng điểm như Hà Nội, TP.HCM, số lượng dự án nhà ở xã hội, dự án nhà ở thương mại có quy mô diện tích căn hộ nhỏ, giá bán dưới 15 triệu đồng m2 hoặc dưới 1,05 tỷ đồng/căn còn ít, chưa đáp ứng nhu cầu của người dân trên địa bàn. Do đó, số lượng khách hàng là hộ gia đình, cá nhân có hợp đồng đã ký với chủ đầu tư dự án để đáp ứng điều kiện được vay vốn từ gói hỗ trợ còn hạn chế. Đối với các đối tượng vay vốn là DN có nhu cầu vay vốn từ gói hỗ trợ, nhưng còn vướng nợ xấu mà theo quy định của Luật Tổ chức tín dụng thì ngân hàng thương mại có thể từ chối cho vay để bảo đảm an toàn đối với hoạt động tín dụng trong ngân hàng, vì vậy các dự án này cũng chưa được vay vốn từ gói hỗ trợ 30.000 tỷ đồng.
Thứ hai, các đối tượng có nhu cầu vay vốn ngoài việc bảo đảm đầy đủ các yêu cầu về đối tượng và điều kiện theo hướng dẫn của Bộ Xây dựng còn phải đảm bảo các điều kiện theo quy định của Ngân hàng Nhà nước. Trong đó yêu cầu khách hàng là hộ gia đình, cá nhân phải có đủ vốn tối thiểu không vượt quá 20% tổng số tiền vay; DN là chủ đầu tư dự án phải có đủ vốn tối thiểu không vượt quá 30% tổng số tiền vay... Tựu trung lại, để được vay vốn hỗ trợ từ gói 30.000 tỷ đồng đòi hỏi đối tượng vay vốn phải đáp ứng các điều kiện chặt chẽ của Nhà nước và tổ chức tín dụng. Việc đưa ra các điều kiện đó là rất cần thiết, nhằm sử dụng gói hỗ trợ đúng mục đích và đúng đối tượng, đồng thời bảo đảm điều kiện cho tổ chức tín dụng thu hồi được vốn cho vay. Vừa qua, dư luận báo chí nêu có trường hợp người dân vay mua nhà ở thương mại cũng vướng mắc về điều kiện thu nhập thấp dưới mức chịu thuế thu nhập cá nhân như các trường hợp vay mua NOXH, đây có thể do cách hiểu và vận dụng chưa đúng các văn bản hướng dẫn của Bộ Xây dựng và Ngân hàng Nhà nước. Bộ Xây dựng sẽ phối hợp với Ngân hàng Nhà nước kiểm tra và hướng dẫn để tháo gỡ vướng mắc này.
Sắp tới Bộ Xây dựng có giải pháp gì để đẩy mạnh phát triển NOXH và giải ngân gói tín dụng 30.000 tỷ đồng, thưa ông?
- Để phát triển nhà ở xã hội, một trong những yếu tố quan trọng là hình thành nguồn vốn trung và dài hạn do Nhà nước cho vay ưu đãi thông qua Ngân hàng chính sách xã hội và tổ chức tín dụng do Nhà nước chỉ định. Đồng thời cần đẩy mạnh huy động các nguồn vốn theo quy định của Luật Nhà ở để hỗ trợ cho đối tượng được hưởng chính sách nhà ở xã hội. Để đẩy nhanh việc giải ngân gói 30.000 tỷ đồng, thời gian tới Bộ Xây dựng sẽ tiếp tục phối hợp chặt chẽ với Ngân hàng Nhà nước để xử lý, tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc trong quá trình triển khai. Đôn đốc, hướng dẫn các địa phương đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính, rút ngắn thời gian lập, thẩm định, phê duyệt quy hoạch và thủ tục chuẩn bị đầu tư, tạo quỹ đất để tăng nhanh nguồn cung về nhà ở xã hội và nhà ở thương mại có quy mô dưới 70 m2/căn, giá bán dưới 15 triệu đồng/m2 hoặc dưới 1,05 tỷ đồng căn, góp phần tạo điều kiện thuận lợi cho các đối tượng gặp khó khăn về nhà ở có đủ điều kiện để vay vốn từ gói hỗ trợ 30.000 tỷ đồng.
Trân trọng cảm ơn ông!
Minh Phương (thực hiện)
