Ấn Độ: Xuất khẩu tôm có thể tăng trong năm nay

Ấn Độ: Xuất khẩu tôm có thể tăng trong năm nay

Ấn Độ là đối thủ cạnh tranh chính của các DN XK tôm Việt Nam ở 3 thị trường chính. Năm 2014, nước này XK 3,7 tỷ USD tôm các loại; tăng 42% so với năm 2013. Năm tháng đầu năm 2015, XK tôm của nước này đạt 1,1 tỷ USD; giảm gần 9% so với cùng kỳ năm 2014. XK tôm của Ấn Độ sang Mỹ và Nhật Bản lần lượt tăng 2,8% và 27,3% trong khi XK sang EU giảm 24,9%.

Giá tôm chân trắng nguyên liệu ở Ấn Độ ổn định từ tuần đầu tiên của tháng 8 trừ giá tôm cỡ 30 con/kg giảm.

Thực tế khó khăn…

Nửa đầu năm nay, ngành tôm Ấn Độ phải đối mặt với một số khó khăn về dịch bệnh, giá tôm giảm trong khi nhu cầu thị trường thế giới ảm đạm.

Cụ thể, nuôi tôm ở vùng Prakasam, thuộc bang Andhra Pradesh phải đối mặt với tỷ lệ chết cao, chi phí đầu vào tăng và giá tôm giảm.

Giá tôm giảm xuống 510 rupee/kg năm ngoái và tiếp tục giảm xuống mức thấp 370 rupee/kg năm nay.

Nguồn giống bố mẹ sạch bệnh (SPF) khan hiếm nên tỷ lệ sống giảm xuống 50% so với 80% của năm ngoái.

Mùa khô năm nay kéo dài cũng làm tăng tỷ lệ tôm chết ở các ao nuôi. Bên cạnh đó, giá thức ăn nuôi tôm tăng từ 55 rupee năm ngoái lên 75 rupee/kg năm.

Nhiều người nuôi tôm thẻ chân trắng tại Ấn Độ đang rất lo lắng khi tỷ lệ tôm nuôi mắc bệnh đốm trắng tăng cao.

Tuy nhiên, cơ quan Nuôi trồng thủy sản ven biển không kiểm tra các trại giống bất hợp pháp khiến tỷ lệ sống của tôm giống không được đảm bảo. Theo tờ The Hindu, chỉ riêng vùng ven biển từ Visakhapatnam đến Nellore, đã có tới 300 – 400 trại ương giống bất hợp pháp hoạt động.

Một thực trạng nữa ở Ấn Độ là sự thiếu linh hoạt của nông dân Ấn Độ trong mối tương tác với nhà chế biến, nhu cầu thị trường. Gần đây thị trường Mỹ, EU chuộng tôm cỡ nhỏ do giá mặt hàng này rẻ hơn tôm cỡ lớn. Khi Trung Quốc tăng cường thu mua tôm nguyên liệu cỡ nhỏ phục vụ chế biến thì nông dân Ấn Độ vẫn trung thành với tôm cỡ 30, 40, 50. Nguyên nhân là do thói quen canh tác, người nuôi chỉ thu hoạch tôm cỡ nhỏ khi phát sinh dịch bệnh, thay đổi thời tiết, lo ngại tôm chết. Cơ hội dành cho người nông dân bị thu hẹp lại vì không đáp ứng kịp thời nhu cầu thị trường.

Và sự nỗ lực thúc đẩy nuôi tôm chân trắng

Trường Đại học Nghiên cứu Thủy sản và Đại dương của bang Kerala (KUFOS), Ấn Độ đã nuôi thành công tôm chân trắng với tốc độ phát triển tốt và tỷ lệ sống là 85%. Đây có thể là cơ hội để Ấn Độ thực hiện 1 cuộc cách mạng về tôm chân trắng trong những năm tới.

Mô hình nuôi tôm chân trắng mới này sẽ được nhân rộng ra các khu vực khác ở bang Kerala.

Trong khi đó, bang Odisha tăng doanh thu XK tôm 250% trong 3 năm qua từ 140 triệu USD lên 353 triệu USD. Trong 5 năm tới, con số này dự kiến tăng lên 1,5 tỷ USD.

Bang này đang có kế hoạch triển khai dự án 7,1 triệu USD để tăng sản lượng tôm chân trắng vì loài này cho lợi nhuận cao hơn tôm sú với tỷ lệ sống 85% ở Odisha. Dự án có sự tham gia của 6.500 người nuôi với 5.000 ha ở 7 huyện ven biển.

Chủ động nguồn thức ăn

Hiện, Ấn Độ có gần 25 công ty thức ăn thủy sản, tổng sản lượng thức ăn thủy sản năm 2014 đạt 1,25 triệu tấn gồm 600.000 tấn thức ăn nuôi tôm, còn lại là thức ăn cho cá và các loại thủy sản khác. Các nhà máy sản xuất thức ăn bán hàng qua kênh phân phối và hệ thống đại lý. Trại nuôi thường liên kết với công ty mua trực tiếp thức ăn từ nhà máy.

Ấn Độ cấm NK bột đạm động vật. Còn bột đạm thực vật như khô đậu, bắp, phụ phẩm lúa mỳ bị đánh thuế NK rất cao. Sự khắt khe trong khâu quản lý khiến nguyên liệu nội địa được tận dụng, tránh NK ồ ạt và thúc đẩy các công ty chế biến thức ăn chủ động tạo ra công thức thức ăn chất lượng ổn định.

Dự báo xuất khẩu sẽ tăng

Năm 2015, diện tích tôm nuôi của Ấn Độ có thể tăng 20%, đạt 180.000 ha trong đó 150.000 ha tôm chân trắng và 30.000 ha tôm sú. Nếu đối phó được với vấn đề về dịch bệnh như tôm đốm trắng và phân trắng, sản lượng tôm của Ấn Độ có thể đạt 500.000 tấn năm nay. Với sản lượng dự kiến tăng, XK tôm của Ấn Độ cũng dự kiến tăng trưởng dương trong năm nay.

Kim Thu

vasep