Tạo sự khác biệt cũng là “Chiến thuật”

Tạo sự khác biệt cũng là “Chiến thuật”

“Trong giai đoạn khủng hoảng kinh tế toàn cầu (2007-2015), nhiều doanh nghiệp đã co cụm việc làm và tinh giảm biên chế thì Sao Mai (ASM) lại tiếp nhận hơn 4,000 lao động, đưa tổng số lao động của Tập đoàn lên hơn 6,000 người. Quả là con số đáng khâm phục - đây cũng là điều khác biệt. Rồi trời cũng không phụ lòng người, Tập đoàn Sao Mai vẫn sừng sững phát triển trong bão táp với những bước đi ngoạn mục”. Đầu xuân Bính Thân, ông Lê Thanh Thuấn – Chủ tịch HĐQT cởi mở chia sẻ những suy nghĩ của mình.

“Chiến thuật” thành công

Được biết, ông hết sức tâm đắc với mô hình kinh doanh đa ngành nghề, nhằm tạo thế chân vạc cho doanh nghiệp phát triển ổn định. Vậy, xin ông chia sẻ đôi nét về những lĩnh vực sản xuất, kinh doanh chính của Sao Mai Group hiện nay?

Thực tế cho thấy, một thời gian dài cuộc khủng hoảng kinh tế toàn cầu đã ảnh hưởng rất lớn đến hiệu quả hoạt động của các doanh nghiệp. Trong giai đoạn vừa qua và cho đến thời điểm này, theo tôi doanh nghiệp nào chỉ “độc canh một nghề” hay tôi vẫn thường nói vui là để tất cả trứng vào một giỏ thì sẽ rơi vào tình trạng khó khăn, khốn đốn. Còn ngược lại, doanh nghiệp đa ngành hay mô hình chân rết thì họ biết khai thác mặt mạnh của ngành này bổ trợ cho cho ngành kia sẽ ổn định và phát triển hơn.

Hiện, Sao Mai có 12 Công ty thành viên tập trung vào các lĩnh vực bất động sản (BĐS), chế biến thuỷ sản xuất khẩu, du lịch lữ hành, nhà hàng khách sạn, tư vấn thiết kế, xây dựng và dịch vụ. Trong đó, chúng tôi xem dịch vụ là mảng kinh doanh năng động nhất, có thể cứu ứng cho các ngành nghề khác kịp thời. Tôi quan niệm rằng mảng dịch vụ của Sao Mai không sản sinh ra những loại hàng hóa nào mà xã hội không có nhu cầu mà luôn tìm kiếm và đáp ứng kịp thời hay cũng có thể là định hướng tiêu dùng của xã hội.

Có thể nói, những lĩnh vực kinh doanh của Sao Mai Group là không mới, nhưng chắc chắn ông có chiến thuật để tìm lấy lối đi riêng hết sức hiệu quả cho cả Tập đoàn?

“Bầy đàn” là điều tối kỵ trong vấn đề quản trị nhân sự và chiến thuật kinh doanh của Sao Mai. Tôi có thể nêu ra vài ví dụ. Ở nước ta không thiếu những tập đoàn lớn, nhỏ kinh doanh BĐS. Nhưng có mấy doanh nghiệp được tồn tại và phát triển bằng chính ngành này trong khi đó thì Sao Mai vẫn sống tốt, sống khỏe và sống có ích từ BĐS cho dù phải đối mặt với sự nóng - ấm – lạnh thất thường của thị trường địa ốc. Đấy cũng là do chúng tôi biết chọn sự khác biệt ngay cả khi trong cả cụm danh từ chung “thị trường BĐS” đang gì gì đó v.v… Hoặc một ví dụ khác đó là dầu cá cao cấp Ranee chẳng hạn. Rất nhiều người cũng đã biết đến lợi ích của dầu cá. Nhưng trước đây, dầu cá chỉ được dùng đơn giản như thực phẩm chức năng, uống bổ sung omega 3 khi cần thiết và có sự khuyến nghị của bác sĩ. Nhưng cũng là dầu cá thì Sao Mai đã sáng tạo ra để đưa vào bếp ăn gia đình dành cho các bà nội trợ trổ tài nấu nướng, đây là sự khác biệt lớn về cách sử dụng.

Dầu cá Ranee

Có thể thấy khác biệt của Ranee không chỉ nằm ở công dụng của sản phẩm mà khác biệt từ trong bản chất của nó. Đó là sản phẩm mang tính nhân văn rất cao, vì chúng tôi sử dụng 100% nguyên liệu của Việt Nam từ con cá da trơn vùng ĐBSCL. Cuộc sống thời hiện đại của chúng ta không thiếu những thực phẩm ngon nhưng thực phẩm hoàn toàn tự nhiên, tinh khiết như dầu cá cao cấp Ranee thì tôi cho rằng không hề dễ tìm trong một thị trường đầy rẫy những món ướp tẩm và thực phẩm bẩn không rõ nguồn gốc. Tập đoàn Sao Mai rất tự hào về sản phẩm Dầu cá cao cấp Ranee không chỉ đơn thuần Ranee là nguồn thực phẩm sạch - an toàn VSTP từ vùng nguyên liệu cho đến qui trình chế biến mà Ranee còn là thương hiệu sự đầu tư chất xám của Tập thể CBCNV Sao Mai Group đã dày công nghiên cứu và ứng dụng - mà tôi vẫn hay gọi vui đó là "Ái nữ" thể hiện tính đoàn kết – trí tuệ - nhiệt huyết của nguồn nhân lực Sao Mai.

Không làm cái người ta đang làm hay cái mình thích, mà làm cái người dân đang cần – đó là quan điểm của ông khi quyết định đầu tư vào lĩnh vực bất động sản. Đó là quan điểm hết sức nhân văn, bởi sau giai đoạn tăng trưởng nóng, đến một ngưỡng nhất định, phải chăng doanh nghiệp sẽ quan tâm đúng mức đến yếu tố bền vững, thưa ông?

Đúng! Kinh doanh cần phải có sự khác biệt. Phải khác biệt ngay khi bạn đang tồn tại trong môi trường kinh doanh tưởng chừng như tất cả đều được mặc định sẵn và dùng chung công thức, nguyên tắc như nhau. Những vấn đề tôi đã trình bày ở phần trên đã định vị rất rõ quan điểm kinh doanh của Sao Mai.

Bản thân tôi cũng là một người tiêu dùng nên khi sản xuất ra sản phẩm nào tôi cũng đặt tình cảm và tư duy của mình ở vị trí là người được thụ hưởng như những người tiêu dùng khác. Thực tế đã cho thấy, hàng hóa nào có độ tinh xảo càng cao thì càng được người tiêu dùng đón nhận nhanh, như dầu cá cao cấp Ranee chẳng hạn.

Theo ông, “chìa khóa” cho sự tăng trưởng và phát triển bền vững của doanh nghiệp hiện nay là gì?

“Chìa khóa” cho vấn đề mà các bạn vừa đặt ra không gì khác hơn là chìa khóa đoàn kết. Nói ra thì khá dễ nhưng không phải nơi nào cũng biết cách tạo ra chìa khóa đoàn kết và sử dụng đoàn kết để mở cánh cửa tăng trưởng và phát triển bền vững.

Kinh nghiệm cho thấy, những thành quả mà Sao Mai đạt được đều có xuất phát điểm từ cách chúng tôi biết trưng dụng sự sáng tạo, sáng kiến hay từ đội ngũ cán bộ nhân viên hiến kế. Các bạn dễ dàng hình dung ra được Sao Mai làm thế nào để có thể khơi dậy sự sáng tạo của mọi người? Phải chăng do tập thể Sao Mai đã biết gắn kết với nhau thành một khối, tất cả đều đồng lòng, cùng nhìn về một hướng. Đấy! đoàn kết đã cho chúng tôi sức mạnh về ý chí và năng động như thế. Sự mạnh mẽ về tinh thần là động lực rất quan trọng để mỗi cá nhân trong Sao Mai tự rèn ý thức làm việc và thực  thi những ước mơ thành hiện thực. Sau đó, chúng tôi chắt lọc và chọn cho mình hướng đi sắc bén nhất.

Cơ chế chính sách: lực đẩy hay rào cản?

Nằm trong Top 50 doanh nghiệp tăng trưởng nhanh nhất Việt Nam và Top 500 doanh nghiệp lớn nhất Việt Nam, đó là những cái nhất đáng để tự hào. Song, cây càng cao càng đón gió lớn. Trên hành trình xây dựng Sao Mai Group thành một trong những Tập đoàn hàng đầu Việt Nam, hiện doanh nghiệp phải đối mặt với những thách thức nào, thưa ông?

Thách thức hay cơ hội còn nằm ở chỗ nhìn nhận vấn đề ngay trong nội tại của mỗi người, mỗi doanh nghiệp. Riêng cá nhân tôi thì lại có một định nghĩa hơi khác về câu chuyện “thách thức”. Nhiều năm qua, nền kinh tế Việt Nam dần từng bước hội nhập với nền kinh tế toàn cầu đã giúp cho chúng ta thấy được tiềm lực tài chính và tiềm lực tư duy của những tập đoàn quốc tế rất lớn, tôi cho rằng đây là cơ hội để Sao Mai xem xét và sắp xếp định vị lại mình cho tương thích. Chính vì vậy mà tôi có thể nói rằng, sự hội nhập đã giúp Sao Mai có điều kiện cọ xát với kinh tế thế giới nhiều hơn và học ở họ được nhiều hơn.

Đón đầu cho những thách thức đặt ra từ công cuộc hội nhập, nhiều năm qua, Sao Mai đã quan tâm rất nhiều đến nguồn nhân lực. Chúng tôi luôn tuyển chọn nhân sự cho dù ngay trong thời điểm cuộc khủng hoảng kinh tế bước vào cao trào nhất (nhiều doanh nghiệp phải cắt giảm nhân lực) nhưng chúng tôi vẫn thu tuyển để đào tạo mới và đào tạo lại. Trong tình hình khó khăn mà Sao Mai mang lại việc làm cho họ thì tôi tin rằng người lao động sẽ không rời xa mình và lẽ đương nhiên họ sẽ cống hiến cho Sao Mai những ý tưởng hay, những sáng kiến tốt.

Quan niệm cá nhân

Có người đã nói rằng, trí tuệ hình thành trong yên lặng còn phẩm cách hình thành trong giông bão. Điều đó có “ứng” với bản tính con người và bản lĩnh thương trường của ông không ?

Ông Lê Thanh Thuấn - Chủ tịch ASM

Tôi cảm ơn Thi hào Đức Johann Wolfgang von Goethe đã truyền cảm thụ cho tôi trong cuộc sống. Với những doanh nhân, trên thương trường cũng giống như cuộc đời của mỗi con người, càng khó khăn tính cách chúng ta càng bộc lộ rất rõ; tính cộng đồng, tính ích kỷ, tính thủ đoạn sẽ được thể hiện rõ lắm, không che dấu được đâu. Hoàn cảnh khó khăn cũng chính là thước đo về phẩm chất và nhân cách của mỗi con người chúng ta, đó là cơ hội nhận biết cốt cách của con người, và không ít sự sáng tạo đã được hình thành ngay trong hoàn cảnh thắt ngặt nhất. Bản lĩnh của doanh nghiệp không cho phép dừng lại và thối chí mà bắt buộc phải tiến lên. Sau một ngày tất bật với bao nhiêu vấn đề phải giải quyết, tôi rất cần những khoảng tĩnh lặng để suy ngẫm, tư duy hoạch định những công việc cần phải làm để Sao Mai ổn định và phát triển. Môi trường làm việc ở Sao Mai cũng vậy, thời gian mỗi cán bộ nhân viên tại công sở còn nhiều hơn ở nhà, cơ hội tiếp xúc giữa đồng nghiệp với nhau cũng nhiều hơn với người thân của họ thì không nên và đừng nên để rào cản tị hiềm phát sinh.

Tôi luôn nhắc nhở Ban Tổng giám đốc các Công ty thành viên, các trưởng, phó bộ phận nên tạo một không khí vui vẻ và thân ái để ai ai cũng có hứng khởi công tác, phát huy tài năng và khả năng cống hiến cho doanh nghiệp. Khi đạt được điều đó là chúng ta sẽ thành công mà thành công lớn nhất đó chính là với chính mình.

“Kinh nghiệm cũng giống như cây gậy, nó giúp chúng ta đi nhưng cản trở chúng ta bay”. Có bao giờ ông bị chính kinh nghiệm tích lũy qua gần 30 năm lăn lộn thương trường cản trở mình ?

Tôi đã cảnh giác với bản thân mình về điều này. Tôi không bao giờ áp đặt mà rất “mở” với mọi người để khai thác trí tuệ và sự sáng tạo của tập thể. Sao Mai đoàn kết, chính sự đoàn kết mới tạo nên sức mạnh về ý chí và nguồn lực.

Cuối cùng tôi muốn nói rằng, trong mỗi con người ai cũng có tư duy và tinh hoa, chỉ có điều người lãnh đạo có đủ tư duy và tinh hoa để sử dụng hay không còn tùy thuộc vào sự trải nghiệm, cái tâm và mục tiêu điều hành. Tôi luôn cổ vũ tư duy đổi mới, sự bảo thủ, cục bộ, trì trệ sẽ bị cô lập

Là người đặc biệt coi trọng sự đoàn kết, như chính ông đã khẳng định“nơi nào đoàn kết cao thì nơi đó sinh khí đang phát triển”. Phải chăng, đoàn kết là một trong những át chủ bài thành công của Sao Mai Group? Ông có thể chia sẻ bí quyết xây dựng tinh thần đoàn kết trong một tập đoàn lớn?

Bí quyết xây dựng đoàn kết đối với Sao Mai chỉ là nuôi dưỡng văn hóa tình người. Văn hóa đó hình thành từ mỗi gia đình như là hiếu thảo, kính trên  nhường dưới, tương thân, tương ái v.v… Ngoài ra, tình người còn được vun đắp qua nguyên tắc công sở và nhất là cái tâm quản trị, điều hành của chủ doanh nghiệp. Tôi vẫn luôn nhắc nhở và thậm chí rất nghiêm khắc với các thành viên trong Ban lãnh đạo nếu họ thiếu sự quan tâm đến cấp dưới: ”Hãy nghĩ đến người khác trước khi nghĩ đến bản thân mình”.

Thuyết Đắc Nhân Tâm, có thể tìm thấy trong sách gối đầu nằm của Dale Carnegie. Và Đắc Nhân Tâm cũng đã được thể hiện đâu đó trong công tác điều hành Tập đoàn Sao Mai. Tôi luôn mong muốn mọi người thực thi tạo không khí vui vẻ, chân thành, cởi mở trong Tập thể. Trước hết, người lãnh đạo không phải là mối đe dọa mà phải là chỗ dựa vững chắc cho người lao động, là thành trì tin cậy cuối cùng cho người lao động, để họ trải lòng với công việc và cuộc sống. Người lãnh đạo phải giải quyết mọi việc dựa trên sự công bằng, khách quan nhất. Tôi luôn tôn trọng và đề cao những người có đức tính trung thực, thẳng thắn, chân thành và xem họ như là một điển hình để nhân rộng. Trong cộng đồng nếu yếu tố tích cực được phổ biến thì sẽ đẩy lui được cái tiêu cực.

Một vấn đề hết sức thực tế đó là đời sống của người lao động. Có nói bao nhiêu những lời hay ý đẹp trong khi thu nhập của CBCNV còn thấp, đời sống của họ còn lao đao thì tất cả sẽ chẳng có ý nghĩa gì. Làm thế nào để mọi thành viên trong đại gia đình Sao Mai có được niềm vui, hạnh phúc từ trong tổ ấm của họ là mục tiêu mà ban lãnh đạo phải làm và làm thật tốt. Mối quan hệ tương tác giữa doanh nghiệp – người lao động thể hiện rất rõ trên sắc diện của từng người, trong hành vi ứng xử của đồng nghiệp và môi trường làm việc.

Ngoài những vấn đề này, Sao Mai còn có sự khác biệt rất lớn nữa đó là “Văn hóa không khói thuốc nơi công sở” và “ Văn hóa không bạo lực gia đình”.

Cuối cùng, tôi đúc kết lại sự khác biệt của Sao Mai vẫn là học thuyết Đắc nhân tâm và cái Tài trong cách điều hành, quản trị doanh nghiệp. Đắc Nhân Tâm trong ý nghĩa đó cần được thụ đắc bằng sự hiểu rõ bản thân, thành thật với chính mình, hiểu biết và quan tâm đến những người xung quanh để nhìn ra và khơi gợi những tiềm năng ẩn khuất nơi họ, giúp họ phát triển lên một tầm cao mới.

Chân thành cảm ơn ông !

Thành Lương