Đằng sau quyết định hạ lãi suất điều hành của NHNN

13/07/2017 15:43
13-07-2017 15:43:32+07:00

Đằng sau quyết định hạ lãi suất điều hành của NHNN

Ngày 7-7-2017, Ngân hàng Nhà nước (NHNN) đã điều chỉnh giảm các mức lãi suất điều hành.

Lãi suất điều hành đã được điều chỉnh sau hơn bốn năm không thay đổi kể từ ngày 18-3-2014. Ảnh: NGUYỄN NAM

Điều chỉnh sau... hơn bốn năm

Cụ thể, NHNN giảm lãi suất tái cấp vốn từ 6,5% xuống 6,25%/năm; lãi suất tái chiết khấu từ 4,5% xuống 4,25%/năm; lãi suất cho vay qua đêm trong thanh toán điện tử liên ngân hàng và cho vay bù đắp thiếu hụt vốn trong thanh toán bù trừ của NHNN đối với các ngân hàng từ 7,5% xuống 7,25%/năm.

Đây là đợt điều chỉnh lãi suất điều hành của NHNN sau hơn bốn năm không thay đổi kể từ ngày 18-3-2014.

Bên cạnh việc giảm các mức lãi suất điều hành, NHNN cũng giảm lãi suất cho vay ngắn hạn tối đa bằng tiền đồng (VND) đối với các nhu cầu vốn phục vụ nông nghiệp, nông thôn, công nghiệp hỗ trợ, doanh nghiệp ứng dụng công nghệ cao từ 7% xuống còn 6,5%/năm. Lãi suất cho vay ngắn hạn tối đa bằng VND của quỹ tín dụng nhân dân và tổ chức tài chính vi mô đối với các nhu cầu vốn này cũng giảm từ 8% xuống còn 7,5%/năm. Tuy nhiên, do chiếm tỷ trọng nhỏ trong tổng cơ cấu tín dụng của cả nền kinh tế nên sức lan tỏa của các lĩnh vực này là không nhiều, do đó người viết sẽ không đề cập đến trong phân tích và nhận định chi tiết dưới đây.

Ba cơ sở để hạ lãi suất điều hành

Trong thông cáo báo chí chính thức được phát đi, NHNN nhấn mạnh đến ba nguyên nhân chính dẫn đến quyết định hạ lãi suất của mình.

Thứ nhất, đó là lạm phát có xu hướng tăng chậm lại khi chỉ số giá tiêu dùng (CPI) tính đến hết tháng 6-2017 chỉ tăng 0,2% so với cuối năm 2016, tăng 2,54% so với cùng kỳ của năm 2016 và bình quân tăng 4,15% trong sáu tháng đầu năm 2017.

Có thể sẽ có câu hỏi rằng tại sao CPI trong năm 2015 còn thấp hơn nhiều mức 2% hiện nay nhưng NHNN lại không hạ lãi suất? Câu trả lời chính là khả năng chịu đựng rủi ro của hệ thống ngân hàng hiện nay đã tốt hơn nhiều so với thời điểm cuối 2015.

Thứ hai, thanh khoản của toàn hệ thống được đảm bảo, khi lãi suất trên thị trường liên ngân hàng đã giảm mạnh kể từ đầu quí 2-2017. Lãi suất kỳ hạn qua đêm (overnight - ON) hiện chỉ dao động quanh mức 1,8%/năm, thấp hơn nhiều so với mức 3-4%/năm vào thời điểm đầu năm 2017. Dự trữ ngoại hối tiếp tục có xu hướng tăng và đạt mức kỷ lục mới với 42 tỉ đô la Mỹ(2).

Thứ ba, thực hiện Chỉ thị số 24/CT-TTg ngày 2-6-2017 của Thủ tướng Chính phủ về thực hiện các giải pháp nhằm đạt được mục tiêu tăng trưởng kinh tế trong năm 2017. Theo đó, Thủ tướng yêu cầu NHNN xây dựng phương án cụ thể để giảm lãi suất cho vay trên cơ sở phù hợp với diễn biến của lạm phát, qua đó phấn đấu đưa tăng trưởng tín dụng trong cả năm 2017 đạt trên 18% thay vì dưới 18% như kế hoạch đã được đưa ra từ đầu năm.

Cung - cầu tiền trong nền kinh tế sẽ chịu tác động thế nào?

Hai nguyên nhân đầu tiên được cho là khá hợp lý khi chênh lệch giữa lạm phát và các mức lãi suất điều hành đang có xu hướng tăng. Đặc biệt, khi chỉ số CPI gần như sẽ tiếp tục giảm trong tháng 7 do giá xăng đã giảm tới hơn 5% trong vòng một tháng trở lại đây và giá thực phẩm (thịt heo và thịt gà) vẫn chưa phục hồi. Nếu vậy, đây sẽ là tháng thứ ba liên tiếp chỉ số CPI giảm và CPI (tính theo năm) có khả năng sẽ tiệm cận xuống mức 2%.

Nguyên nhân thứ ba mà NHNN đưa ra được xem là chưa rõ ràng, bởi lẽ, thực tế trong những năm gần đây thì việc điều tiết cung - cầu tiền trên thị trường tiền tệ được NHNN thực hiện chủ yếu thông qua thị trường mở (Open Market Operations - OMO) và phát hành tín phiếu NHNN (SBV Notes). Nếu như OMO được xem là cách để NHNN bơm vốn ra nền kinh tế thông qua việc cho các ngân hàng vay vốn và thế chấp bằng trái phiếu chính phủ, thì tín phiếu của NHNN lại được sử dụng để hút bớt tiền ra khỏi lưu thông. Như vậy, quyết định hạ lãi suất điều hành của NHNN vừa qua sẽ gần như không có tác động đến hoạt động của thị trường tiền tệ và do đó sẽ không có tác dụng trong việc thúc đẩy GDP (thực) tăng trưởng trong thời gian tới; còn GDP danh nghĩa thì chưa biết sẽ như thế nào.

NHNN sẽ tiếp tục có động thái khác?

Như phân tích ở trên, nếu như NHNN chỉ dừng lại ở việc hạ các mức lãi suất điều hành thì chỉ có ý nghĩa về mặt tín hiệu hay chỉ báo. Do vậy, theo quan điểm của người viết, NHNN sẽ phải tiếp tục có các động thái khác nhằm hạ mặt bằng lãi suất cho vay ra nền kinh tế.

Để hạ lãi suất đầu ra thì NHNN buộc phải có giải pháp để hạ lãi suất đầu vào, đó là lãi suất huy động trên thị trường 1. Một trong những biện pháp hành chính có thể được triển khai là NHNN hạ trần lãi suất huy động, hiện đang được duy trì ở mức tối đa 5,5%/năm, áp dụng cho các khoản tiền gửi có kỳ hạn dưới sáu tháng. Để tránh các biện pháp hành chính như thế, NHNN còn có thể hạ lãi suất cho vay đối với các ngân hàng trên OMO, hiện đang được cố định ở mức 5%/năm.

Khi đó, các ngân hàng sẽ đẩy mạnh việc vay vốn của NHNN trên OMO nhằm vừa tìm kiếm lợi nhuận thông qua việc chạy “gap” (hay chênh lệch lãi suất giữa trái phiếu chính phủ - mà kỳ hạn năm năm đang phổ biến ở quanh mức 5%/năm - và lãi suất vay vốn của NHNN), vừa có được nguồn vốn với chi phí thấp hơn so với việc huy động vốn từ thị trường 1. Phương án hạ trần lãi suất huy động trên thị trường 1 lại cũng kém khả thi vào thời điểm hiện tại khi mà hàng loạt ngân hàng đang huy động vốn với mức lãi suất thấp hơn nhiều mức 5,5%/năm. Do vậy, nhiều khả năng NHNN sẽ thực hiện việc điều chỉnh giảm lãi suất bán vốn trên OMO từ 0,25-0,5 điểm phần trăm trong thời gian tới.

Nếu NHNN hạ lãi suất cho vay trên OMO thì đó chính là tín hiệu rõ ràng cho chính sách nới lỏng tiền tệ nhằm hỗ trợ kinh tế tăng trưởng ở mức cao trong một thời kỳ nhất định.

(1) Nguồn: Thống kê của tác giả

(2) http://vneconomy.vn/tai-chinh/du-tru-ngoai-hoi-viet-nam-dat-ky-luc-moi-20170704041836675.htm

http://www.thesaigontimes.vn/162452/Dang-sau-quyet-dinh-ha-lai-suat-dieu-hanh-cua-NHNN.html





MÃ CHỨNG KHOÁN LIÊN QUAN (2)

TIN CÙNG CHUYÊN MỤC

Người dân giảm gửi tiền vào ngân hàng

Xu hướng giảm lãi suất huy động tiếp tục được duy trì trong quý 1/2024 khiến người dân không còn mặn mà với việc gửi tiết kiệm vào ngân hàng.

Bắt nữ Giám đốc Ngân hàng MSB chi nhánh Thanh Xuân lừa đảo 338 tỷ đồng

Thiếu tướng Nguyễn Thanh Tùng, Phó giám đốc Công an TP. Hà Nội cho biết, Cơ quan điều tra đã khởi tố vụ án, bắt tạm giam bà Bùi Thị Hoài Anh, Giám đốc ngân hàng MSB...

Thêm khách hàng tố tài khoản tại MSB 'bốc hơi' gần 28 tỷ đồng

Vụ việc một tài khoản tại Ngân hàng MSB bị "bốc hơi" hơn 58 tỷ đồng chưa hết ồn ào thì lại có thêm một khách hàng phản ánh cũng bị rút sạch số tiền 27,7 tỷ đồng.

Đang thi hành 4 bản án, ông Trần Phương Bình tiếp tục hầu tòa

Dù đang thi hành 4 bản án, với tổng hình phạt chung là tù chung thân nhưng ông Trần Phương Bình tiếp tục phải hầu tòa vì làm thất thoát của Ngân hàng Đông Á 981 tỷ...

Giá USD ngân hàng lập đỉnh mới

Giá USD tại các ngân hàng thương mại hôm nay lập đỉnh mới, có ngân hàng đưa giá bán vượt mốc 25.000 đồng/USD. Còn giá USD trên thị trường tự do lại hạ nhiệt.

Nam A Bank được Moody’s nâng bậc xếp hạng, dự kiến tăng vốn mạnh mẽ

Nam A Bank (mã chứng khoán NAB - HOSE) vừa được Tổ chức xếp hạng tín nhiệm hàng đầu thế giới Moody’s nâng bậc đánh giá tín nhiệm nhiều chỉ số xếp hạng quan trọng.

Tiên phong xu hướng ngân hàng mở, OCB hướng đến giải pháp tài chính xanh 

Với chiến lược hướng đến mô hình quản trị  bền vững, Ngân hàng Phương Đông (OCB) đã và đang tiên phong trong cuộc đua triển khai Open API theo xu hướng ngân hàng mở...

SeABank - Nơi những người dành cả thanh xuân để cống hiến

Trên hành trình 30 năm phát triển, kết nối giá trị cuộc sống của Ngân hàng TMCP Đông Nam Á (SeABank, HOSE: SSB) không thể thiếu những con người tận tâm gắn bó...

Eximbank vinh dự nhận giải thưởng thanh toán quốc tế xuất sắc từ Citibank

Ngày 26/3/2024, Ngân hàng TMCP Xuất Nhập Khẩu Việt Nam (Eximbank) vinh dự được Citibank trao tặng giải thưởng “Chất lượng Thanh toán Quốc tế xuất sắc” (USD Payments...

MSB nói gì về việc khách hàng bị mất 58 tỷ trong tài khoản?

Ngân hàng TMCP Hàng hải Việt Nam (HOSE: MSB) vừa có thông tin phản hồi về trường hợp một khách hàng tại Hà Nội phản ánh mất số tiền hơn 58 tỷ đồng trong tài khoản.

Cổ phiếu ngân hàng

Cổ phiếu bảo hiểm


TIN CHÍNH




ĐỌC NHIỀU NHẤT


Hotline: 0908 16 98 98