Thanh tra Chính phủ: Hàng loạt sai phạm tại ACV
Thanh tra Chính phủ: Hàng loạt sai phạm tại ACV
Ngày 05/01/2018, Thanh tra Chính phủ đã có thông báo kết luận thanh tra về việc chấp hành chính sách, pháp luật về quản lý, sử dụng vốn, tài sản, cổ phần hóa, thoái vốn và tái cơ cấu tại Tổng Công ty Cảng hàng không Việt Nam (ACV).
Theo kết quả thanh tra, những năm qua, ACV đã thực hiện đầu tư cơ sở hạ tầng cảng hàng không, từng bước làm cho nhà ga, sân đỗ, đường cất hạ cánh... thay đổi nhiều, đáp ứng tốt hơn nhu cầu phát triển của ngành vận tải hàng không Việt Nam, góp phần đáng kể trong công cuộc xây dựng và phát triển đất nước.
Cụ thể, giai đoạn 2012-2016, tổng số hành khách qua các cảng hàng không là hơn 64 triệu lượt đối với quốc tế và hơn 131 triệu lượt quốc nội. Tổng doanh thu mang về 49,785 tỷ đồng, tổng lợi nhuận sau thuế 8,218 tỷ đồng.
Tuy nhiên, trong quá trình thực hiện quản lý, sử dụng vốn, tài sản, cổ phần hóa, thoái vốn tại ACV và các đơn vị thành viên; công tác quản lý Nhà nước của một số cơ quan có liên quan còn tồn tại, khuyết điểm, vi phạm.
Hàng loạt sai phạm về đất đai
Đối với việc quản lý, sử dụng vốn, tài sản tại Công ty mẹ ACV. Từ năm 2012-2015, ACV đã sử dụng nguồn vốn trích trước sửa chữa lớn để đầu tư xây mới dự án đường lăn E6 Cảng hàng không Quốc tế Đà Nẵng với giá trị 297 tỷ đồng, do ACV sử dụng sai nguồn vốn để đầu tư nên phần chi phí sửa chữa lớn trích trước nêu trên không được tính là chi phí hợp lý để tính thuế thu nhập doanh nghiệp, vì vậy ACV phải nộp bổ sung thuế với số tiền hơn 62 tỷ đồng. Đến 31/03/2016, ACV mới ghi tăng tài sản dự án đường lăn E6 Cảng hàng không Quốc tế Đà Nẵng với giá trị là 297 tỷ đồng, vì vậy giá trị các tài sản của Nhà nước được loại ra khi xác định giá trị doanh nghiệp để cổ phần hóa không đúng.
Việc quản lý, sử dụng đất. Đến thời điểm ACV chuyển sang hoạt động theo hình thức công ty cổ phần, Cảng vụ Hàng không chưa hoàn thành thủ tục giao đất với diện tích hơn 2,888 ha; chưa ký hợp đồng thuê đất trả tiền hàng năm với diện tích 197 ha, dẫn đến ACV thiếu cơ sở để nộp tiền thuê đất vào ngân sách Nhà nước với số tiền gần 331 tỷ đồng.
Nguyên nhân chính là do Cảng vụ Hàng không thiếu trách nhiệm, buông lỏng quản lý, chưa chủ động phối hợp với chính quyền địa phương để xác định ranh giới, tổ chức cắm và bảo vệ mốc giới, còn 11 cảng hàng không chưa được chính quyền địa phương cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất với 7,225 ha; chưa làm thủ tục để giao, cho thuê đất đối với ACV với diện tích là 3,085 ha; không thực hiện thu, đôn đốc thu tiền thuê đất của ACV; Cục Hàng không Việt Nam thiếu trách nhiệm kiểm tra, giám sát Cảng vụ Hàng không trong việc thực hiện vụ quản lý đất đai tại các cảng hàng không, sân bay.
ACV và một số chi nhánh Cảng hàng không cho thuê lại đất, góp vốn bằng quyền sử dụng đất sai mục đích, không đúng quy định của Nhà nước cho thuê đất với tổng diện tích 2,931 ha đất; ACV chưa làm thủ tục thuê 1,924 ha đất đối với Nhà nước theo quy định khi chuyển sang hoạt động theo hình thức công ty cổ phần, dẫn đến chưa có cơ sở để nộp tiền thuê đất, chưa hoàn thành quyết toán cổ phần hóa.
Từ năm 2007 đến 2015, ACV chưa thực hiện nộp tiền thuê đất theo quy định vào ngân sách Nhà nước 326 tỷ đồng; Cảng Hàng không Quốc tế Nội Bài kê khai không đúng 64,224 m2 từ đất phải thu sử dụng tiền sử dụng sang loại đất giao không thu tiền sử dụng làm giảm thu ngân sách Nhà nước số tiền gần 18 tỷ đồng. Như vậy, tính đến 31/12/2015, tổng số tiền thuê đất ACV chưa thực hiện nghĩa vụ với ngân sách Nhà nước là 344 tỷ đồng.
Đối với các lô đất tại số 1A Hồng Hà và Khu nhà điều hành tại 58 Trường Sơn, Tân Bình, TPHCM: Sở Xây dựng, Sở Tài nguyên và Môi trường, Sở Tài chính, Cục Thuế TPHCM và ACV thực hiện chưa đúng quy định trong việc cấp giấy phép xây dựng, ký hợp đồng thuê đất, chưa xác định đơn giá thuê đất theo quy định, dẫn đến ACV chưa nộp đúng, nộp đủ tiền thuê đất trong nhiều năm, chưa hoàn thành quyết toán cổ phần hóa.
Khi thực hiện đền bù, giải phóng mặt bằng 7.63 ha đất quốc phòng để mở rộng Cảng Hàng không Quốc tế Tân Sơn Nhất, Bộ Giao thông Vận tải và Bộ Quốc phòng thực hiện việc thu hồi và giao đất không đúng chức năng, thẩm quyền theo quy định; thực hiện tính tiền đền bù công trình trên đất với mức 100% suất đầu tư của Bộ Xây dựng làm tăng sai quy định giá trị thực tế công trình số tiền là 61.6 tỷ đồng.
Làm trái quy định về cổ phần hóa, thoái vốn hơn 903 tỷ đồng
Thanh tra việc quản lý hoạt động sản xuất kinh doanh, Thanh tra Chính phủ phát hiện ACV ghi tăng giá trị tài sản khi chưa đủ điều kiện theo quy định, thiếu hóa đơn, chứng từ thực hiện trích khấu hao tài sản cố định không đúng quy định với số tiền là 70.413 triệu đồng…
Ngoài ra, từ năm 2007 đến tháng 12/2014, ACV đã thực hiện trích trước và trích vượt tiền thuê đất đối với các diện tích phải nộp tiền thuê đất cho Nhà nước, nhưng không nộp tiền thuê đất, không hoàn nhập kịp thời phần chênh lệch giữa số trích vượt và số tiền thuê đất thực phải nộp làm tăng chi phí sản xuất không đúng, dẫn đến phải nộp bổ sung vào ngân sách Nhà nước với số tiền là 309 tỷ đồng, trích Quỹ Đầu tư Phát triển để lại ACV 132 tỷ đồng. ACV không thực hiện đấu thầu theo quy định mà thực hiện chỉ định thầu cho thuê hầu hết mặt bằng để kinh doanh dịch vụ tại các cảng hàng không từ năm 2010 (chỉ tính riêng năm 2014, 2015 ACV đã ký 803 hợp đồng với số tiền là 701 tỷ đồng).
Về công tác cổ phần hóa, thoái vốn, kết quả thanh tra cho thấy, ACV cũng làm trái quy định với giá trị lên tới hơn 903 tỷ đồng, cần phải truy thu thuế thu nhập doanh nghiệp hơn 692 tỷ đồng.
Ngoài ra, khi xem xét phương án giá thuê tài sản tại khu bay do ACV lập, trình Bộ Giao thông Vận tải còn nhiều bất cập. Trong đó điển hình là việc đưa thiếu giá trị tài sản do ACV đã đầu tư lên tới 297 tỷ đồng tại đường lăn E6 sân bay Đà Nẵng…
Công tác quyết toán cổ phần hóa tại ACV vẫn còn chậm, dẫn đến chưa xử lý kịp thời những tồn tại về tài chính, lựa chọn nhà đầu tư chiến lược gặp vướng mắc… dẫn tới mục tiêu thoái vốn Nhà nước chưa đạt.
Đối với việc quản lý đầu tư xây dựng, trong quá trình triển khai thực hiện đầu tư một số dự án, chủ đầu tư (ACV), nhà thầu tư vấn ADCC, nhà thầu xây lắp ACC đã không lập, phê duyệt nhiệm vụ thiết kế. Chưa đánh giá đầy đủ sự phù hợp giữa hồ sơ thiết kế với nhiệm vụ thiết kế và thiết kế cơ sở. Bổ sung hạng mục công trình chưa đúng trình tự thủ tục. Áp dụng định mức vận chuyển vật liệu để tính và thanh toán sai với giá trị là 3.561,3 triệu đồng. Phê duyệt dự án trước khi Cục Hàng không Việt Nam phê duyệt kế hoạch đầu tư các dự án nhóm A-B, tổng mức đầu tư dự án vượt nguồn vốn theo kế hoạch được phê duyệt 73.64 tỷ đồng.
Bên cạnh đó, Thanh tra Chính phủ cũng chỉ ra hàng loạt bất cập trong cơ chế chính sách và công tác quản lý Nhà nước trong hoạt động bay và quản lý xây dựng.
Kiến nghị xử lý vi phạm 3,652 tỷ đồng và 7,225 ha đất
Theo đó, tổng số tiền và tài sản vi phạm được phát hiện qua thanh tra cần kiến nghị xử lý là 3,652 tỷ đồng và 7,225 ha đất.
Đồng thời, kiến nghị đối với Bộ Giao thông Vận tải và ACV, chỉ đạo và thực hiện việc xử lý trách nhiệm theo thẩm quyền đối với các cá nhân, tập thể và tổ chức có liên quan đến sai phạm trong việc quản lý, sử dụng vốn, tài sản, cổ phần hóa, đầu tư xây dựng.
Đối với các Bộ: Tài chính, Kế hoạch và Đầu tư, Quốc phòng và UBND các tỉnh, thành phố (TPHCM, Bình Dương) có liên quan cần chỉ đạo và thực hiện việc xử lý trách nhiệm theo thẩm quyền đối với các cá nhân, đơn vị có liên quan đến thiếu sót, khuyết điểm, vi phạm được nêu trong kết luận thanh tra.
Phó thủ tướng Trương Hòa Bình cũng đã có ý kiến và đồng ý với các nội dung kiến nghị của Thanh tra Chính phủ. Đồng thời, với một số vấn đề cụ thể khác thì báo cáo Thủ tướng Chính phủ trong quý 1/2018.
* Tài liệu đính kèm: 2-2018-cq-27-1.pdf
Fili
