Chuyện cũ và mới tại PVX

Chuyện cũ và mới tại PVX

Đơn vị kiểm toán đã đưa ra hàng loạt ý kiến ngoại trừ cũng như nhấn mạnh tại báo cáo tài chính kiểm toán năm 2017 của Tổng CTCP Xây lắp Dầu khí Việt Nam (HNX: PVX). Bên cạnh đó, PVX cũng chia sẻ vấn đề tái cơ cấu các đơn vị thành viên trong thời gian tới.

PVC-Land: Nợ ngắn hạn vượt quá tài sản ngắn hạn, khách hàng kiện do chậm bàn giao Chung cư PetroVietNam Landmark

Tại thời điểm cuối năm 2017, báo cáo tài chính chưa kiểm toán của CTCP Bất động sản Xây lắp Dầu khí Việt Nam (PVC-Land) được hợp nhất vào PVX với tổng tài sản là 671 tỷ đồng, nợ phải trả 621 tỷ đồng, tổng lỗ kế toán trước thuế là 12.2 tỷ đồng. Đáng chú ý, nợ phải trả ngắn hạn của PVC-Land đã vượt quá tài sản ngắn hạn với số tiền khoảng 310 tỷ đồng, lỗ lũy kế gần 202 tỷ đồng và các vấn đề khác ảnh hưởng tới khả năng hoạt động liên tục của PVC-Land.

Ngoài ra, hiện một số khách hàng mua căn hộ Dự án Chung cư PetroVietNam Landmark do PVC-Land làm chủ đầu tư đã tiến hành khởi kiện Công ty vì chậm bàn giao căn hộ. Các dấu hiệu này cho thấy giả định PVC-Land hoạt động liên tục có phù hợp hay không phụ thuộc vào khả năng thanh toán các khoản nợ đến hạn của Công ty. Đơn vị kiểm toán cũng không thu thập được đầy đủ các bằng chứng kiểm toán thích hợp để đánh giá ảnh hưởng của vấn đề trên đến báo cáo tài chính của PVX. Do đó đơn vị kiểm toán không thể xác định liệu có cần thiết phải điều chỉnh các số liệu này hay không.

Hiện PVX đang đàm phán để tìm kiếm đối tác chuyển nhượng PVC-Land.

Rối rắm việc bảo lãnh vay vốn cho các công ty con

PVX cũng có một số khoản cho vay và bảo lãnh cho một số công ty với số tiền lần lượt khoảng 504 tỷ và 238 tỷ đồng. Tại thời điểm cuối năm, PVX đang tiếp tục làm việc với các công ty được cho vay, được bảo lãnh và các tổ chức tín dụng để thu hồi các khoản cho vay và giải tỏa thư bảo lãnh nhằm tăng khả năng thanh toán của PVX. Ngoài ra, PVX có các khoản bảo lãnh cho các công ty khác vay vốn tại các tổ chức tín dụng đã bị quá hạn.

Các đơn vị được PVX bảo lãnh vay nợ

Trong năm 2016, PVX đã đánh giá nghĩa vụ bảo lãnh tại thư bảo lãnh cho CTCP Xây lắp Dầu khí Sài Gòn (PVC-SG) vay vốn tại 1 ngân hàng có sự thay đổi trên cơ sở PVX đánh giá PVC-SG đã có phương án trả nợ và tài sản thế chấp để bảo đảm cho khoản vay tại tổ chức tín dụng, cũng như PVX xác định răng tổ chức tín dụng này đã gia hạn thời gian trả nợ cho khoản vay của PVC-SG. Do đó, PVX đã thực hiện hoàn nhập dự phòng nghĩa vụ nợ phải trả liên quan đến thư bảo lãnh nêu trên với số tiền khoảng 100 tỷ đồng và ghi giảm khoản mục Chi phí tài chính trên báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh hợp nhất cho năm tài chính kết thúc cuối năm 2016.

Tại ngày báo cáo tài chính hợp nhất, PVX vẫn đang làm việc với PVC-SG và tổ chức tín dụng để giải tỏa nghĩa vụ bảo lãnh. Đơn vị kiểm toán không thu thập được đầy đủ các bằng chứng kiểm toán thích hợp để đánh giá cơ sở cho việc hoàn nhập dự phòng nghĩa vụ nợ phải trả liên quan đến thư bảo lãnh của PVX cho PVC-SG nêu trên. Do đó, đơn vị kiểm toán không thể xác định liệu có cần thiết phải điều chỉnh cho các khoản mục có liên quan hay không.

Nợ xấu ngày càng tăng

PVX cũng có một số khoản công nợ tiềm tàng, nhưng chưa có bất kỳ điều chỉnh nào liên quan do giá trị của các nghĩa vụ nợ này không xác định một cách đáng tin cậy.

Nợ xấu của PVX

Kê biên, xử lý tài sản đảm bảo Tòa nhà Bạc Liêu Tower

Hàng tồn kho tại thời điểm cuối năm 2017 của PVX xấp xỉ đầu kỳ với 4,934 tỷ đồng.

Liên quan đến hàng tồn kho, hiện Tòa án Nhân dân TP Cần Thơ đã ra quyết định buộc CTCP Phát triển Đô thị Dầu khí (công ty con của PVX) phải có trách nhiệm trả Oceanbank Cà Mau số nợ gốc vay, lãi trong hạn và lãi quá hạn. Tính đến ngày lập báo cáo tài chính hợp nhất, Chi cục Thi hành án Dân sự Bạc Liêu đang trong quá trình cưỡng chế thi hành án vụ án này bằng biện pháp kê biên, xử lý tài sản là Tòa nhà Bạc Liêu Tower. PVX chưa đánh giá giá trị hợp lý của tòa nhà này nên không trích lập/hoàn nhập thêm dự phòng giảm giá hàng tồn kho tương ứng và giữ nguyên số trích lập dự phòng giảm giá hàng tồn kho như đầu năm.

Các khoản tồn kho chủ yếu của PVX

Cũng tại thời điểm cuối năm, số dư chi phía sản xuất kinh doanh dở dang của dự án Nhà máy Nhiệt điện Quảng Trạch 1 với giá gốc và giá trị dự phòng giảm giá hàng tồn kho lần lượt khoảng 27 tỷ đồng và 13 tỷ đồng. Tại ngày lập báo cáo này, dự án trên đang trong quá trình chuyển đổi chủ đầu tư và PVX vẫn đang làm việc với các bên liên quan để quyết toán dự án.

Dư nợ vay ngân hàng quá hạn 295 tỷ đồng

Tại thời điểm cuối năm 2017, tổng tài sản của PVX giảm 223 tỷ đồng, xuống mức 12,676 tỷ đồng. Lợi nhuận sau thuế chưa phân phối âm 3,377 tỷ đồng, sắp "bắt kịp" vốn góp của chủ sở hữu 4,000 tỷ đồng.

Nợ phải trả tăng lên 10,188 tỷ đồng, trong đó nằm nhiều ở khoản phải trả người bán ngắn hạn (4,130 tỷ đồng) và vay nợ tài chính ngắn hạn vẫn duy trì ở mức 2,181 tỷ đồng, còn vay nợ dài hạn giảm từ 413 tỷ đầu kỳ xuống gần 160 tỷ đồng. Trong đó, dư nợ vay ngân hàng quá hạn khoảng 295 tỷ đồng và các vấn đề khác có thể ảnh hưởng tới khả năng thanh toán của PVX trong 12 tháng tới.

Hơn 111 tỷ đồng gửi tại Oceanbank đang tạm dừng giao dịch

Ngoài ra, PVX hiện có khoảng 27.5 tỷ đồng và 104 tỷ đồng gửi tại Oceanbank đang tạm dừng giao dịch theo chỉ đạo của Ngân hàng Nhà nước. PVX đánh giá các khoản tiền gửi này vẫn có khả năng thu hồi, không có rủi ro tổn thất nên không trích lập dự phòng.

Đơn vị kiểm toán cũng nhấn mạnh, PVX đã điều chỉnh hồi tố một số số liệu so sánh trên báo cáo tài chính hợp nhất 2016 liên quan đến nghiệp vụ chuyển nhượng toàn bộ vốn cổ phần của CTCP Đầu tư Hạ tầng và Đô thị Dầu khí (Petroland, PTL) tại CTCP Đầu tư Dầu khí Thăng Long cho CTCP Dịch vụ và Xây dựng Địa ốc Đất Xanh.

Theo giải trình của PVX, việc đánh giá lại nghiệp vụ chuyển nhượng PTL là do nghiệp vụ năm 2016 chưa phù hợp theo quy định của chuẩn mực kế toán và thoái vốn. Do đó PVX đã xác định lại và điều chỉnh cho phú hợp. Theo đó, lãi ròng 2016 của PVX giảm từ mức 76 tỷ đồng xuống còn gần 57 tỷ đồng, tức giảm 19 tỷ đồng.

Sau kiểm toán tăng lỗ thêm 41 tỷ đồng

Theo báo cáo tài chính kiểm toán 2017, doanh thu thuần sau kiểm toán tăng nhẹ gần 3% lên mức 3,769 tỷ đồng. Còn con số lỗ tăng lên 398 tỷ đồng, trong khi trước kiểm toán là 357 tỷ đồng, tức tăng thêm 41 tỷ đồng.

Lưu chuyển tiền thuần từ hoạt động kinh doanh của PVX âm tới 852 tỷ đồng chủ yếu do thay đổi các khoản phải thu (1,492 tỷ đồng) và lãi vay đã trả (107 tỷ đồng).

Hé lộ những phương án tái cơ cấu quan trọng

Ban Tổng Giám đốc PVX cho biết, tình hình tài chính của công ty mẹ và một số công ty con của PVX (CTCP Xây lắp Đường ống Bể chứa Dầu khí, CTCP Phát triển Đô thị Dầu khí, CTCP Đầu tư và Thương mại Dầu khí Thái Bình, CTCP Dầu khí Đông Đô, CTCP Bất động sản Xây lắp Dầu khí Việt Nam) có dấu hiệu dẫn đến nghi ngờ về khả năng hoạt động liên tục do các công ty này có công nợ ngắn hạn vượt quá tài sản ngắn hạn, lỗ lũy kế hoặc/và dòng tiền từ hoạt động kinh doanh bị âm hoặc đang bị kiện.

Khả năng hoạt động liên tục của PVX phụ thuộc vào kế hoạch tăng cường thu hồi các khoản công nợ, quyết toán các công trình dở dang để thu hồi  tiền và tiếp tục thỏa thuận các khoản vay cần thiết với các ngân hàng để đảm bảo dòng tiền đáp ứng nhu cầu trả các khoản nợ đến hạn. Ban Tổng Giám đốc tin rằng sẽ tiếp tục nhận được sự hỗ trợ từ Tập đoàn Dầu khí Việt Nam (PVN) trong năm 2017 và các năm tiếp theo cũng như sẽ nhận được nguồn thu từ các dự án, công trình lớn như Liên hợp Lọc hóa Dầu Nghi Sơn, Nhà máy Nhiệt điện Thái Bình 2, Nhà máy Nhiệt điện Vũng Áng 1, Nhà máy Nhiệt điện Sông Hậu 1, đảm bảo dòng tiền để thanh toán các khoản nợ đến hạn và đáp ứng nhu cầu vốn kinh doanh.

Tại ngày lập báo cáo, PVX cho biết vẫn đang trong quá trình làm việc và bổ sung các thủ tục theo yêu cầu của các cơ quan Nhà nước có thẩm quyền để được phê duyệt: (1) việc chuyển nhượng dự án Khu công nghiệp Dịch vụ Dầu khí Soài Rạp - Tiền Giang, (2) các giá trị phát sinh chưa lường hết của các công trình nhà máy Nhiệt điện Vũng Áng 1 và (3) phương án xử lý dự án đầu tư xây dựng nhà máy sản xuất Ethanol nhiên liệu sinh học khu vực phía Bắc đang tạm dừng thi công từ năm 2011.

Về việc tái cơ cấu, PVX cho biết, theo quy định, PVX tiếp tục nắm giữ tối thiểu 51% vốn các công ty trong giai đoạn 2016-2020 gồm:

• CTCP Xây lắp Dầu khí miền Bắc(sẽ được thành lập trên cơ sở sắp xếp, thu gọn đầu mối tại 4 đơn vị thành viên nòng cốt gồm CTCP Dầu khí Đông Đô, CTCP Đầu tư và Thương mại Dầu khí Thái Bình, CTCP Đầu tư Xây lắp Dầu khí Duyên Hải và CTCP Đầu tư Xây lắp Dầu khí Thanh Hóa)
• CTCP Xây lắp Dầu khí Bình Sơn
• CTCP Xây lắp Đường ống Bể chứa Dầu khí
• CTCP Kết cấu Kim loại và Lắp máy Dầu khí

Đồng thời, PVX sẽ cho giải thể, phá sản CTCP Xây lắp Dầu khí Hà Nội (PVC-HN), CTCP Thi công Cơ giới và Lắp máy Dầu khí (PVC-ME) và CTCP Xây lắp Dầu khí Miền Trung (PVC-MT) trong trường hợp PVX không thể thoái vốn.

Tại thời điểm cuối năm, PVX đầu tư vào công ty liên kết có giá trị gần 780 tỷ đồng nhưng lỗ lũy kế từ các công ty này cũng đã lên tới 716 tỷ đồng. PVX cho biết cũng sẽ tái cơ cấu để thoái vốn tại CTCP Xây lắp Dầu khí PVC Trường Sơn, Xây lắp Dầu khí 2, Vật liệu Xây dựng và Xây lắp Dầu khí 4, Đầu tư Xây lắp Dầu khí Kinh Bắc, Đầu tư Xây dựng Dầu khí 3C.

Và PVX sẽ thoái toàn bộ vốn tại các khoản đầu tư tài chính dài hạn khác và chứng khoán kinh doanh trong giai đoạn 2016-2020. Hiện khoản mục chứng khoán kinh doanh của PVX ghi nhận ở mức 158 tỷ đồng nhưng đã phải dự phòng tới 119 tỷ đồng. Trong đó, 136 tỷ đồng đầu tư vào CTCP Xây dựng Thương mại Dầu khí - Idico và 14.6 tỷ đồng vào CTCP Thiết bị Nội ngoại thất Dầu khí (PVC-Metal).

Hoàng Nguyên

Fili