Thuế nhà đất: Muôn nẻo thất thoát

24/11/2009 09:51

24-11-2009 09:51:17+07:00

“Có nhiều cách để người ta lách thuế”- Ông T.Đ.Q, một người kinh doanh nhà đất tại quận 7, TPHCM khẳng định như vậy. Những căn nhà trị giá hàng tỷ đồng, qua năm bảy lần mua bán nhưng nhà nước không thu được thuế đang là một thực tế.

Hợp đồng cho tặng…

Ông T.Đ.Q có một ngôi nhà ở đường 45, phường Tân Quy (quận 7, TPHCM). Mới đây ông mua thêm một căn nhà khác trị giá 5 tỷ đồng cũng tại phường này. Khi ngôi nhà cũ được giá, ông Q. quyết định bán để lấy tiền mua căn nhà khác. Song, nhằm tránh đóng thuế thu nhập cá nhân (đối với người có hai tài sản nhà đất trở lên) theo quy định, ông Q. bèn làm thủ tục cho tặng căn nhà cũ cho đứa con trai.

Chuyển tên xong, ông Q. bán ngôi nhà mang tên con mình với giá 2,5 tỷ đồng nhưng không mất một đồng tiền thuế thu nhập cá nhân nào. “Cứ theo cách này, tôi tránh được việc phải đóng rất nhiều tiền thuế thu nhập cá nhân”- Ông Q. tự hào nói.

Căn nhà trị giá 2,5 tỷ nói trên ở thời điểm ông mua có giá 1,5 tỷ đồng, nếu phải đóng thuế thu nhập cá nhân 25% trong số 1 tỷ đồng chênh lệch (giá trị tăng thêm) thì ông mất đi 250 triệu đồng. Cũng với chiêu thức trên nhiều người có nhiều nhà đất và thường mua đi bán lại đã lách được thuế.

Ông V.T.T mua một căn nhà rộng trên 90 m2 tại khu dân cư Phước Bình, phường Phước Bình, quận 9 với giá thực tế 950 triệu đồng. Tuy nhiên, ông V.T.T. và chủ cũ chỉ khai giá trong hợp đồng chuyển nhượng là 36 triệu đồng. Vì vậy hai bên chỉ phải đóng một khoản tiền thuế rất ít so với thực tế.

Theo ông Trần Dương, một người kinh doanh nhà đất khác ở phường Tân Quy (quận 7), việc khai thấp giá bán trong hợp đồng rất nguy hiểm đối với người mua. Vì rằng, khi có nhu cầu bán lại, người mua hiện tại (và là người bán trong tương lai) sẽ phải trả một khoản thuế rất cao bởi khoản chênh lệch thực tế giữa lần mua bán sau với lần mua bán trước. Những người này không lường hết hậu quả về sau, khi có nhu cầu bán lại.

Nhà đất chưa có giấy chứng nhận quyền sử dụng cũng thường được những người mua bán ghi giá trên hợp đồng thấp so với thực tế. Mức giá khai thường rất thấp, thậm chí chưa bằng 5% giá trị thực giao dịch. Mục tiêu là nhằm hạn chế mức đóng thuế khi làm chủ quyền.

… và đi đêm

Theo quy định, đối với đất ở ổn định từ trước ngày 15/10/1993, khi làm giấy chủ quyền sẽ không phải nộp tiền sử dụng đất, nhưng sau thời điểm này phải đóng tiền sử dụng đất tương đương 50% giá đất theo biểu giá quy định của Nhà nước.

Một cán bộ phường và cũng là người kinh doanh, môi giới nhà đất tại quận Tân Phú tiết lộ, để tránh đóng thuế này khi làm thủ tục cấp giấy chủ quyền chỉ còn cách làm lại hồ sơ nguồn gốc đất và lùi thời hạn mua bán đất đến trước tháng 10/1993. “Muốn làm được điều này, chỉ có cách ăn chia với một số cán bộ chức năng ở địa phương”- vị cán bộ phường này thẳng thắn nói. Ông ta còn chào mời: “Ông cần, tôi sẽ giúp làm việc này, nhưng phí hơi cao đó!”.

Đi đêm là cách nhiều người kinh doanh nhà đất thường áp dụng là để tìm cách giảm tối đa các mức thuế. Trong vai một người có nhu cầu mua nhà đất, sáng 21/11, người viết bài này tìm đến Công ty CP DV và ĐT bất động sản TC ở khu phố Hưng Phước 4 thuộc Khu đô thị Phú Mỹ Hưng (PMH) và bày tỏ nguyện vọng muốn bán nhà nơi khác để mua nhà tại PMH; đồng thời đề nghị nhân viên của Cty TC tư vấn cho cách giảm được các mức thuế phải đóng khi bán nhà.

N.T.Châu là người chuyên lo khâu thủ tục thuế nhà đất cho khách hàng nên tỏ ra rất thông thuộc đường đi nước bước trong chuyện này. Châu nhiệt tình chỉ dẫn cho tôi những cách lách thuế dù cũng đưa ra một số lý do về khó khăn khi thực hiện, song cuối cùng thì anh đã gọi điện trả lời tôi là thực hiện được.

Tiền tỷ chạy ngoài luồng

Chị T.T.Nga, một cư dân Khu đô thị Nam Sài Gòn (Phú Mỹ Hưng), kể: Căn biệt thự rộng 200 mét vuông ở khu phố Mỹ Thái 1 được chị mua lại cách đây hơn hai năm từ một người khác. Song, việc mua bán giữa chị và người chủ cũ không phải ra chính quyền địa phương để làm các thủ tục mua bán và thực hiện các nghĩa vụ về thuế như thông thường mà chỉ qua Công ty LD Phú Mỹ Hưng (PMH) - chủ đầu tư dự án.

Quy trình làm rất đơn giản, nhanh gọn: Công ty LD PMH thu hồi hợp đồng mua bán giữa Cty với chủ cũ, sau đó làm hợp đồng mua bán mới giữa Cty với chủ mới. Mặc dù giá mua bán thực tế giữa chị Nga và chủ cũ là 5 tỷ đồng nhưng giá ghi trong hợp đồng của PMH và chị Nga chỉ 3 tỷ đồng, đúng với giá bán ra ban đầu của Công ty LD PMH.

Chị Nga còn cho biết, căn nhà của chị mua trước đó đã qua hai lần mua bán và đều chỉ qua PMH làm lại hợp đồng. Mỗi lần sang tên làm lại hợp đồng, người bán phải trả cho PMH một khoản phí khoảng từ 4 đến 8 triệu đồng (tùy theo giá trị hợp đồng căn nhà).

Theo chị Nga, sở dĩ chỉ có thể mua bán qua PMH là vì thực tế PMH chưa có giấy chủ quyền trên diện tích đất và nhà bán ra nên người mua nhà cũng không thể có chủ quyền nhà đất mình đang ở. Và vì vậy, những người mua bán nhà không thể ra các cơ quan chức năng để làm các thủ tục cần thiết theo quy định.

Điều dễ nhận thấy qua thương vụ trên là cả người bán và người mua đều không phải đóng bất cứ một khoản thuế nào.

Đại Dương

Tiền Phong