Áp trần lãi suất có cứu nổi doanh nghiệp?

30/12/2012 06:49
30-12-2012 06:49:32+07:00

Áp trần lãi suất có cứu nổi doanh nghiệp?

Trong thời gian gần đây, trên các phương tiện thông tin đại chúng các nhà kinh tế, đặc biệt là các chuyên gia tài chính ngân hàng bàn luận rất nhiều về việc áp trần lãi suất cho vay như là giải pháp cấp thiết giải cứu DN. Liệu điều này có khả thi?

Theo các chuyên gia, sở dĩ cần hạ lãi suất vì hai lý do chủ yếu: Lãi suất cho vay trên thế giới chỉ khoảng 3-5%/năm, do vậy các DN VN không thể cạnh tranh khi phải vay với lãi suất thấp nhất cũng gấp đôi con số trên. Hàng loạt DN VN sẽ phá sản nếu vẫn tiếp tục phải vay với lãi suất cao như hiện nay, do vậy cần hạ lãi suất để cứu DN.

Cơ sở để có trần lãi suất cho vay

Về cơ sở của áp đặt trần lãi suất, các chuyên gia không nêu các căn cứ mà chỉ khẳng định rằng, lãi suất chiết khấu là cơ sở tham chiếu của áp đặt trần lãi suất cho vay. Theo quan điểm của chúng tôi, áp đặt mức trần này là không khả thi bởi lẽ, theo Luật Dân sự, lãi suất cho vay không được vượt quá 1,5 lần lãi suất cơ bản. Như vậy, về thực chất là việc áp đặt trần lãi suất có tính pháp lý rất cao này đã không thể thực hiện trên thực tế. Mặt khác, nếu xét về phía ngân hàng, năm 2011 lãi suất huy động bình quân khoảng 16%/năm, vì vậy nếu cho DN vay với lãi suất 11%/năm thì ngân hàng sẽ thua lỗ và có thể dẫn đến phá sản. Do đó, việc áp đặt trần lãi suất có thể chỉ là sự đánh đổi sự phá sản của DN lấy sự phá sản của ngân hàng.

Mặt khác, trong điều kiện hiện nay, DN chỉ có thể tạo ra mức lợi nhuận bình quân dưới 10%/năm. Do vậy nếu phải vay với lãi suất 11%/năm về thực chất chỉ là kéo dài quá trình phá sản của hệ thống DN hiện nay mà thôi. Như vậy, nếu tạm thời gạt bỏ sự kiểm soát để ngân hàng có thể cho DN vay với lãi suất thấp thì, áp đặt trần lãi suất cho vay không có tác dụng đáng kể đối với giải cứu hệ thống DN.

Vấn đề đặt ra là vậy sẽ áp đặt lãi suất cho vay ở mức bao nhiêu: 10%/năm hay 11%/năm theo đề xuất của các nhà kinh tế ?

Cơ sở để áp đặt trần lãi suất cho vay ít nhất cũng phải dựa trên ba nhân tố chủ yếu: một là, lãi suất với tư cách là công cụ điều tiết vĩ mô nền kinh tế; hai là, mức lợi nhuận bình quân mà các DN có thể tạo ra trong một năm; ba là, lãi suất chiết khấu…

Dựa vào yếu tố thứ nhất, trần lãi suất cho vay có thể là 0-7%/năm; Dựa vào yếu tố thứ hai, trần lãi suất cho vay sẽ là khoảng 7%/năm và dựa vào nhân tố thứ ba trần lãi suất là khoảng 10%-11%/năm. Theo quan điểm của chúng tôi, trong điều kiện hiện nay cần tạo ra áp lực cần thiết để hệ thống ngân hàng tự cấu trúc lại, do vậy có thể áp đặt trần lãi suất cho vay ở mức cao nhất là 7%/năm và không bắt buộc ngân hàng phải cho vay với lãi suất này.

Giải pháp cho DN

Để đảm bảo rằng, các DN có thể vay được vốn với lãi suất nêu trên, Chính phủ có thể cho phép các DN phát hành các chứng chỉ nợ với điều kiện DN phải cam kết mua lại các chứng chỉ này trong thời gian nhất định với lãi suất thấp nhất là 7%/năm. Điều này sẽ tạo điều kiện cho các DN nhanh chóng có nguồn vốn với lãi suất thấp để phát triển sản xuất kinh doanh và khắc phục được tình trạng ngân hàng có vốn nhưng không cho DN vay cũng như phân bổ vốn hiệu quả.

Hai vấn đề còn lại là làm thế nào để loại bỏ nguy cơ phá sản của hệ thống ngân hàng và lạm phát cao khi hạ lãi suất ?

Trần lãi suất huy động ngắn hạn hiện đã hạ xuống mức 8%/năm

Chúng tôi cho rằng, lạm phát cao ở nước ta có nhiều nguyên nhân, nhưng nguyên nhân quan trọng nhất trong số đó là do tình trạng “bong bóng” của thị trường bất động sản và thị trường chứng khoán. Trong điều kiện đóng băng của cả hai thị trường này, việc hạ lãi suất rất khó dẫn đến khả năng xảy ra lạm phát cao.

Kugmand, giáo sư kinh tế Hoa Kỳ người đạt giải thương Nobel kinh tế năm 2008 trong cuốn “Sự trở lại của kinh tế học suy thoái” đã chỉ ra rằng, ở bất kỳ quốc gia nào trên thế giới, khi thị trường  bất động sản “bong bóng” nổ tung thì gần như ngay lập tức cầu thực tế tự nhiên biến mất, do vậy giá cả sẽ giảm mạnh. Mặt khác, trong điều kiện suy thoái kinh tế toàn cầu, giá cả trên thị trường thế giới giảm mạnh, điều này cũng dẫn đến làm giảm giá hàng hóa ở thị trường trong nước. Tác động kép từ trong và ngoài nước đã không cho phép giá cả tăng cao, nghĩa là lạm phát cao rất khó xảy ra. Điều này hàm ý rằng, Chính phủ không nên coi kiềm chế lạm phát là mục tiêu quá mức quan trọng. Trong điều kiện hiện nay, nếu không xác định đúng lạm phát theo mục tiêu ở mức có thể cao hơn một con số thì nền kinh tế rất khó tăng trưởng.

Cần chú ý rằng, áp đặt trần lãi suất cho vay không nên quan niệm là một giải pháp hành chính nhằm hạ lãi suất để buộc ngân hàng chia sẻ một phần khó khăn của DN mà là một giải pháp có tính đột phá đối với điều tiết vĩ mô nền kinh tế của Chính phủ.

TS Lê Duy Hiếu (Viện kinh tế VN)

Diễn đàn DN





TIN CÙNG CHUYÊN MỤC

Bắt nữ Giám đốc Ngân hàng MSB chi nhánh Thanh Xuân lừa đảo 338 tỷ đồng

Theo lãnh đạo Công an TP Hà Nội, Giám đốc Ngân hàng TMCP Hàng Hải Việt Nam chi nhánh Thanh Xuân Bùi Thị Hoài Anh đã lừa đảo 8 bị hại với số tiền 338 tỷ đồng.

Thêm khách hàng tố tài khoản tại MSB 'bốc hơi' gần 28 tỷ đồng

Vụ việc một tài khoản tại Ngân hàng MSB bị "bốc hơi" hơn 58 tỷ đồng chưa hết ồn ào thì lại có thêm một khách hàng phản ánh cũng bị rút sạch số tiền 27,7 tỷ đồng.

Đang thi hành 4 bản án, ông Trần Phương Bình tiếp tục hầu tòa

Dù đang thi hành 4 bản án, với tổng hình phạt chung là tù chung thân nhưng ông Trần Phương Bình tiếp tục phải hầu tòa vì làm thất thoát của Ngân hàng Đông Á 981 tỷ...

Giá USD ngân hàng lập đỉnh mới

Giá USD tại các ngân hàng thương mại hôm nay lập đỉnh mới, có ngân hàng đưa giá bán vượt mốc 25.000 đồng/USD. Còn giá USD trên thị trường tự do lại hạ nhiệt.

Nam A Bank được Moody’s nâng bậc xếp hạng, dự kiến tăng vốn mạnh mẽ

Nam A Bank (mã chứng khoán NAB - HOSE) vừa được Tổ chức xếp hạng tín nhiệm hàng đầu thế giới Moody’s nâng bậc đánh giá tín nhiệm nhiều chỉ số xếp hạng quan trọng.

Tiên phong xu hướng ngân hàng mở, OCB hướng đến giải pháp tài chính xanh 

Với chiến lược hướng đến mô hình quản trị  bền vững, Ngân hàng Phương Đông (OCB) đã và đang tiên phong trong cuộc đua triển khai Open API theo xu hướng ngân hàng mở...

SeABank - Nơi những người dành cả thanh xuân để cống hiến

Trên hành trình 30 năm phát triển, kết nối giá trị cuộc sống của Ngân hàng TMCP Đông Nam Á (SeABank, HOSE: SSB) không thể thiếu những con người tận tâm gắn bó...

Eximbank vinh dự nhận giải thưởng thanh toán quốc tế xuất sắc từ Citibank

Ngày 26/3/2024, Ngân hàng TMCP Xuất Nhập Khẩu Việt Nam (Eximbank) vinh dự được Citibank trao tặng giải thưởng “Chất lượng Thanh toán Quốc tế xuất sắc” (USD Payments...

MSB nói gì về việc khách hàng bị mất 58 tỷ trong tài khoản?

Ngân hàng TMCP Hàng hải Việt Nam (HOSE: MSB) vừa có thông tin phản hồi về trường hợp một khách hàng tại Hà Nội phản ánh mất số tiền hơn 58 tỷ đồng trong tài khoản.

Vụ Trương Mỹ Lan: Cựu cục trưởng thanh tra 'xấu hổ' vì nhận hối lộ 5,2 triệu USD

Nhận hối lộ 5,2 triệu USD từ thuộc cấp của bà Trương Mỹ Lan, bị cáo Đỗ Thị Nhàn (cựu Cục trưởng Cục Thanh tra, giám sát Ngân hàng Nhà nước) trình bày rất ân...

Cổ phiếu ngân hàng

Cổ phiếu bảo hiểm


TIN CHÍNH




ĐỌC NHIỀU NHẤT


Hotline: 0908 16 98 98