Không áp tỷ lệ cứng dư nợ cho vay so với tổng tiền gửi với Quỹ tín dụng nhân dân
Dự thảo Thông tư quy định các giới hạn, tỷ lệ bảo đảm an toàn của Quỹ tín dụng nhân dân
Không áp tỷ lệ cứng dư nợ cho vay so với tổng tiền gửi với Quỹ tín dụng nhân dân
Việc quy định một tỷ lệ cứng dư nợ cho vay so với tổng tiền gửi để áp dụng đối với tất cả các quỹ tín dụng nhân dân là không phù hợp. Do đó, các quỹ tín dụng nhân dân phải duy trì tỷ lệ tối đa dư nợ cho vay so với tổng tiền gửi theo tỷ lệ do Ngân hàng Nhà nước chi nhánh tỉnh, thành phố quyết định theo quy trình riêng.
Cụ thể, theo Dự thảo Thông tư quy định các giới hạn, tỷ lệ bảo đảm an toàn của Quỹ tín dụng nhân dân (QTDND), về quy định tỷ lệ dư nợ so với tổng tiền gửi, Ngân hàng Nhà nước (NHNN) cho biết do đặc thù của QTDND, nhiều QTDND thiếu hụt nguồn vốn để cho vay được Ngân hàng Hợp tác xã cho vay. Hiện mức cho vay tối đa này đang được Ngân hàng Hợp tác xã cho vay với mức 50% tổng dư nợ cho vay của QTDND.
Theo đó, khác với hoạt động của các loại hình TCTD khác là có thể mở chi nhánh, phòng giao dịch tại những địa bàn có lượng tiền gửi cao để huy động vốn và điều chuyển vốn trong nội bộ để cho vay, địa bàn hoạt động của quỹ tín dụng nhân dân chỉ trong một xã, phường, thị trấn và trong một số trường hợp hoạt động trên địa bàn liên xã, liên phường. Do đó, đặc thù của việc huy động vốn tại các QTDND là phụ thuộc vào địa bàn hoạt động.
Trên thực tế, theo số liệu giám sát của Cơ quan TTGSNH, tại thời điểm 31/12/2013, tỷ lệ cho vay trên huy động thị trường 1 vượt quá 100% là 761 QTDND trên tổng số 1,144 QTDND. Trong đó, có 219 QTDND có tỷ lệ cho vay trên huy động thị trường 1 vượt quá 150%; có 73 QTDND có tỷ lệ cho vay trên huy động thị trường 1 vượt quá 200%.
Đến 28/02/2014, tỷ lệ cho vay trên huy động thị trường 1 vượt quá 100% là 570 QTDND trên tổng số 1,144 QTDND. Trong đó, có 151 QTDND có tỷ lệ cho vay trên huy động thị trường 1 vượt quá 150%; có 46 QTDND có tỷ lệ cho vay trên huy động thị trường 1 vượt quá 200%.
Như vậy, số lượng QTDND huy động vốn trên thị trường 1 chỉ đáp ứng được khoảng 50-70% nhu cầu vay vốn của thành viên là khá lớn (chiếm khoảng 1/3 số QTDND).
Do đặc thù hoạt động, việc huy động vốn của các QTDND trên các địa bàn là khác nhau, việc quy định một tỷ lệ cứng dư nợ cho vay so với tổng tiền gửi để áp dụng đối với tất cả các QTDND là không phù hợp. Do đó, dự thảo Thông tư quy định các quỹ tín dụng nhân dân phải duy trì tỷ lệ tối đa dư nợ cho vay so với tổng tiền gửi theo tỷ lệ do Ngân hàng Nhà nước chi nhánh tỉnh, thành phố quyết định theo quy trình riêng.
Về tỷ lệ an toàn vốn, dự thảo Thông tư quy định QTDND phải duy trì tỷ lệ an toàn vốn tối thiểu giữ nguyên là 8% như theo quy định tại Luật các Tổ chức tín dụng 2010.
Về tỷ lệ khả năng chi trả, dự thảo Thông tư quy định kết thúc ngày làm việc, QTDND phải duy trì tỷ lệ khả năng chi trả tối thiểu 15% cho ngày làm việc tiếp theo.
Về tỷ lệ tối đa của nguồn vốn ngắn hạn được sử dụng để cho vay trung, dài hạn, QTDND phải duy trì tỷ lệ của nguồn vốn ngắn hạn được cho vay trung và dài hạn tối đa là 20%.
Về các giới hạn cấp tín dụng, giới hạn góp vốn, Luật các TCTD không yêu cầu NHNN phải quy định cụ thể các giới hạn để bảo đảm an toàn trong hoạt động của QTDND. Tuy nhiên, để thống nhất trong việc thực hiện tính toán các giới hạn này, dự thảo Thông tư vẫn có quy định QTDND không được cho vay không có bảo đảm, cho vay với điều kiện ưu đãi đối với thành viên HĐQT, Ban kiểm soát, Giám đốc, Phó Giám đốc, kế toán trưởng, tổ chức kiểm toán, kiểm toán viên đang kiểm toán tại QTDND, thanh tra viên đang thanh tra tại QTDND và người có liên quan; không được cho vay với điều kiện ưu đãi đối với nhân viên làm việc tại QTDND. Tổng mức dư nợ cho vay đối với các đối tượng trên không được vượt quá 5% vốn tự có của QTDND.
Đáng chú ý, dự thảo Thông tư không quy định về tỷ lệ tiền gửi trung, dài hạn so với tổng dư nợ cho vay trung, dài hạn vì hoạt động này ở QTDND hiện nay quy mô còn rất nhỏ, không đáng kể, do đó chưa cần thiết phải có quy định về tỷ lệ nêu trên. Trước mắt, NHNN sẽ quy định các chỉ tiêu báo cáo đối với tỷ lệ này, làm cơ sở giám sát. Sau đó sẽ nghiên cứu, quy định bổ sung nếu cần thiết.
Minh Hằng
