SSI và HSC – cuộc chiến vương quyền

SSI và HSC – cuộc chiến vương quyền

Nếu có một công ty chứng khoán có thể là đối thủ nặng ký của SSI thì đó chỉ có thể là HSC!

Chỉ xét về vốn, CTCP Chứng khoán Sài Gòn (HOSE: SSI) đang nằm ở cơ trên so với CTCP Chứng khoán Tp. Hồ Chí Minh (HSC, HOSE: HCM). Vốn của SSI và HSC chênh lệch nhau một khoảng cách rất xa. Tính đến cuối tháng 3/2017, vốn góp chủ sở hữu của SSI đã tăng lên 4,900 tỷ đồng trong khi HSC chỉ dừng ở con số 1,298 tỷ đồng. Tính ra thì số vốn của SSI cao hơn gần 4 lần so với HSC. Và lẽ dĩ nhiên, với nguồn vốn dồi dào và lớn mạnh như vậy, dòng tiền để thực hiện cho vay margin (giao dịch ký quỹ) và các dịch vụ hỗ trợ nhà đầu tư chứng khoán khác của SSI cũng sẽ khá “thoải mái” hơn.

Tại vị trí dẫn đầu, mục tiêu của SSI cũng thể hiện sự tham vọng: Trở thành công ty chứng khoán niêm yết có quy mô lớn nhất trên thị trường chứng khoán Việt Nam với hoạt động chính bao gồm môi giới chứng khoán, tự doanh, bảo lãnh phát hành, tư vấn đầu tư chứng khoán. Còn đối với HSC, thông tin từ báo cáo thường niên 2016 cho thấy, Tổng giám đốc Johan Nyvene nhìn nhận trong khoảng thời gian từ 3 đến 5 năm tới sẽ là một cơ hội lớn cho HSC, không chỉ trong kinh doanh mà còn để HSC vươn lên khẳng định một vị thế mới trong ngành.

Bên cạnh đó, độ phủ sóng của SSI rộng hơn HSC khá nhiều. Đến cuối quý 1, ngoài trụ sở chính ở 72 Nguyễn Huệ (quận 1), SSI còn có chi nhánh ở Hà Nội, TPHCM, Hải Phòng, Vũng Tàu, Nha Trang. Còn HSC chỉ có trụ sở chính ở số 76 đường Lê Lai (quận 1) và một số chi nhánh ở Hà Nội và TPHCM. Có thể thấy, SSI đang mở rộng phạm vi thương hiệu của mình ở các thành phố lớn trong cả nước còn HSC vẫn đang tập trung ở hai đầu cầu lớn là Hồ Chí Minh và Hà Nội.

Dù Việt Nam có hai sàn chứng khoán niêm yết là HNX và HOSE, song nếu xét về thanh khoản thì giá trị giao dịch của HNX thấp hơn rất nhiều lần so với HOSE. Trong bài viết này, người viết tập trung so sánh thị phần của SSI và HSC trên sàn HOSE.

Cuộc đua về thị phần của SSI và HSC có thể nói là vô cùng gay gắt. Nếu như vào những năm 2009 và 2010, MBS chiếm vị trí quán quân trong cuộc đua về thị phần, còn SSI và HSC chỉ xếp “chiếu dưới” thì bước sang năm 2011, hai vị trí đầu tiên trong bảng vàng thị phần đã thuộc về hai công ty này. Song, cuộc đua ngôi vị quán quân giữa hai công ty dường như vẫn chưa có hồi kết và còn có nhiều bất ngờ thú vị.

Trở lại khoảng thời gian năm 2011, trong năm này, SSI đánh bật MBS khỏi vị trí tiên phong và chiếm lĩnh ngôi vị đầu bảng thị phần môi giới trên sàn HOSE. Tuy nhiên, ở năm kế tiếp (năm 2012), SSI liền bị HSC hạ nốc ao và mất ngôi vương trong 2 năm liền.

Cuộc đua ngày càng khốc liệt, năm 2014, tuy khoảng cách về thị phần giữa SSI và HSC chưa đến 1%, thế nhưng vị trí của SSI đã khá vững vàng khi liên tiếp chiếm lĩnh vị trí đầu bảng xếp hạng về thị phần và giữ vị thế tiên phong liền 3 năm (từ 2014 đến 2016).

Xét trong 3 năm đó, có thể thấy rằng cả hai đơn vị đều liên tục tăng tốc, bổ sung các nguồn lực và nâng dần thị phần của mình. Đến năm 2016, nếu SSI chiếm 13.69% thị phần của sàn HOSE thì HSC cũng chiếm 12.45% thị phần. Tổng thị phần của hai công ty này lên tới hơn 26% toàn thị trường.

Cục diện thị trường vẫn còn nhiều thay đổi. Tính riêng trong quý 1/2017 với những con số mới nhất thì SSI đã bỏ xa HSC về tỷ lệ thị phần trên sàn HOSE. Được biết, trong 3 tháng đầu năm, SSI đã nắm trong tay 14.12% thị phần trên sàn HOSE, trong khi HSC giảm còn 10.59% thị phần. Thế nhưng, thanh khoản thị trường chứng khoán trong quý 2 tăng khá mạnh, có những phiên giá trị giao dịch lên tới 7,000 tỷ đồng. Chính điều này có thể khiến bảng vàng thị phần trên sàn HOSE trong quý 2 sẽ có những thay đổi nhất định?

Với vốn lớn và liên tiếp dẫn đầu thị phần trên sàn HOSE trong những năm gần đây, SSI cũng là công ty chứng khoán có mức lãi ròng lớn nhất trên thị trường. Năm 2016, SSI thu về 877 tỷ đồng lợi nhuận sau thuế, trong khi đó, HSC trong năm qua lại thu về 305 tỷ đồng lãi ròng. Nếu chỉ nhìn đơn giản, xét về con số tuyệt đối, tất nhiên lãi ròng HSC không thể nào so sánh với SSI.

Tuy nhiên, nếu so sánh tương quan mức sinh lợi tính trên vốn đầu tư của cổ đông thì một câu hỏi được đặt ra là liệu sự chênh lệch về lãi ròng của hai doanh nghiệp này có tương xứng với sự chênh lệch về nguồn vốn? Tại sao SSI có vốn chủ sở hữu gấp gần 4 lần HSC nhưng lãi ròng chỉ gấp hơn 2 lần?

Các chỉ số EPS, ROE và ROA trong năm 2016 của HSC đều cao hơn so với SSI. Và đây cũng là xu hướng chung những năm qua.

Chỉ số tài chính của SSI từ 2013-2016

Chỉ số tài chính của HCM từ 2013-2016

Đóng cửa phiên giao dịch ngày 22/6, cổ phiếu SSI chỉ có 27,350 đồng/cp, còn giá cổ phiếu HCM là 44,300 đồng/cp./.