5 điều cần biết về Sở Giao dịch Chứng khoán Yangon
5 điều cần biết về Sở Giao dịch Chứng khoán Yangon
Được thành lập vào cuối năm 2015, Sở Giao dịch Chứng khoán Yangon (YSX) đến nay chưa thật sự phát triển mạnh mẽ như kỳ vọng, thậm chí khối lượng giao dịch cổ phiếu có khuynh hướng sụt giảm đáng kể. Trước thực trạng này, liệu các quan chức YSX có kế hoạch gì để thúc đẩy thị trường chứng khoán Myanmar, theo The Myanmar Times.
1. YSX chính thức ra đời hôm 09/12/2015
YSX đã chính thức ra đời vào ngày 09/12/2015 sau gần 10 năm kể từ khi Ngân hàng Kinh tế Myanmar (MEB) và Viện Nghiên cứu Daiwa Nhật Bản thiết lập mục tiêu thành lập sàn giao dịch chứng khoán đầu tiên của Myanmar vào năm 1996. Với số vốn đầu tư ước tính 24 triệu USD, YSX được thành lập bởi MEB – một ngân hàng quốc doanh của Myanmar, Công ty Chứng khoán Daiwa Securities của Nhật Bản và Japan Exchange Group – Công ty vận hành Sở Giao dịch Chứng khoán Tokyo. Doanh nghiệp niêm yết đầu tiên trên YSX là First Myanmar Investment (FMI) – chính thức lên sàn hôm 25/03/2016.
2. Hiện nay, chỉ có nhà đầu tư người Myanmar được phép tham gia giao dịch trên YSX
Trước tiên họ phải có một tài khoản ngân hàng và phải mở một tài khoản giao dịch chứng khoán tại một trong số 5 công ty chứng khoán được cấp phép và đủ năng lực giao dịch. Công ty chứng khoán sẽ phụ trách việc thực hiện các giao dịch thay cho nhà đầu tư.
Nhằm ngăn chặn giá cổ phiếu biến động mạnh, YSX sẽ xác định giá trần và giá sàn vào mỗi phiên giao dịch đối với cổ phiếu của tất cả các doanh nghiệp niêm yết. Khối lượng cổ phiếu tối thiểu nhà đầu tư được phép mua hoặc bán là 1 cổ phiếu.
3. Kể từ khi chính thức đi vào hoạt động đến nay, khối lượng giao dịch trên YSX đã giảm đáng kể.
Theo dữ liệu trên YSX, đóng cửa phiên giao dịch hôm 04/08, chỉ số giá cổ phiếu Myanmar (MYANPIX) – chỉ số thể hiện sự biến động của toàn thị trường chứng khoán, đã rớt xuống còn 552.56 điểm, khối lượng giao dịch đạt 10,566 cổ phiếu, tương ứng 105.31 triệu Kyat (77,400 USD).
Thời điểm khi vừa được giới thiệu hôm 28/03/2016, chỉ số MYANPIX khép phiên ở mức 1,161.29 điểm, tổng khối lượng giao dịch phiên hôm đó đạt 207,532 cổ phiếu, tương ứng 7.4 tỷ Kyat. Tính đến cùng kỳ năm nay, giá trị của YSX đã mất hơn 22% và hiện vốn hóa thị trường của YSX là 657.54 tỷ Kyat.
4. Theo các nhà điều hành YSX, để thúc đẩy khối lượng giao dịch và tính thanh khoản, thị trường cần có thêm vốn đầu tư nước ngoài.
Liên quan đến điều này, hồi tháng 7/2017, Giám đốc điều hành Takashi Takahashi của Ủy ban Giao dịch Chứng khoán Myanmar (MSEC) cho biết cơ quan này đang phối hợp với YSX để triển khai một hệ thống nhằm cho phép nhà đầu tư nước ngoài tham gia giao dịch trên sàn chứng khoán trong nước.
Theo Đạo luật Doanh nghiệp Myanmar hiện hành, một công ty nếu có một người nước ngoài nắm giữ bất kỳ loại cổ phiếu nào thì được xem là công ty nước ngoài. Những doanh nghiệp niêm yết trên YSX rất hạn chế về việc bán cổ phiếu cho người nước ngoài. Hiện Chính phủ Myanmar đang chuẩn bị ban hành một Đạo luật doanh nghiệp mới và dự thảo về Đạo luật mới này đã được trình lên Quốc hội Myanmar hôm 20/07.
Chia sẻ gần đây trên The Myanmar Times, Giám đốc điều hành cấp cao U Thet Tun Oo của YSX cho rằng: “Một khi được thông qua, Đạo luật doanh nghiệp Myanmar sẽ quy định cụ thể tỷ lệ sở hữu tối đa của nhà đầu tư nước ngoài ở mỗi doanh nghiệp niêm yết. Hai bước còn lại của quá trình đi đến cho phép nhà đầu tư nước ngoài tham gia giao dịch trên YSX chính là thông qua Luật và thiết lập tỷ lệ cổ phiếu áp dụng đối với người nước ngoài”.
5. Kể từ khi ra đời cho đến nay, YSX chỉ mới có 4 doanh nghiệp niêm yết
4 doanh nghiệp này là First Myanmar Investment Co., Ltd. (FMI), Myanmar Thilawa SEZ Holdings Public Ltd., (MTSH), Myanmar Citizens Bank Ltd. (MCB) và First Private Bank Ltd. (FPB). Theo tiêu chí niêm yết của YSX, một công ty muốn được lên sàn phải là công ty có đăng kinh doanh, có ít nhất 100 cổ đông và có mức vốn pháp định tối thiểu 500 triệu Kyat vào thời điểm nộp hồ sơ niêm yết. Bên cạnh đó, công ty cũng phải hoạt động có lãi trong vòng 2 năm trước khi niêm yết. Chưa kể đến những bước chuẩn bị sơ bộ, YSX ước tính quá trình để một doanh nghiệp lên sàn hiện nay phải mất đến gần 18 tháng./.