Thị trường chứng khoán có dành cho nhà đầu tư nghiệp dư?

Bài tham dự Cuộc thi viết: SẮC MÀU CHỨNG KHOÁN

Thị trường chứng khoán có dành cho nhà đầu tư nghiệp dư?

Hàng ngày, đọc sách báo, chắc các bạn – cũng như tôi – đều choáng ngợp trước các tin tức những người giàu ở Việt Nam và trên thế giới giàu có dễ dàng thông qua đầu tư chứng khoán. Vậy, sự thật  đầu tư chứng khoán có dễ dàng không? Nhà đầu tư nghiệp dư có thể đầu tư chứng khoán thành công không? Xin thưa, không dễ đâu bạn, nhưng tin vui là nếu cố gắng ta sẽ thành công. Bản thân tôi đã trải qua những thăng trầm khi tập đầu tư chứng khoán mà không hề có chút kiến thức nào. Xin chia sẻ cùng các bạn.

Cách đây 7 năm, khi tôi là Trưởng phòng kinh doanh cho một công ty dịch vụ bảo vệ, khi công việc ngày càng nhiều áp lực vì cạnh trạnh thì sự ổn định của công việc lại càng lung lay. Tôi nghĩ tôi phải tập đầu tư vào lãnh vực gì đó để khi không thể làm việc gì nữa, tôi vẫn còn có nguồn thu nhập để sinh sống. Đầu tiên, tôi gửi tiền ngân hàng nhưng tính ra cách này không ổn vì lạm phát hàng năm sẽ không có lời bao nhiêu. Sau đó, tôi tìm tòi cách đầu tư: Đầu tư bất động sản ư? Số tiền phải bỏ ra lớn, vượt quá khả năng; đầu tư sàn vàng, ngoại hối ư? Nó bất hợp pháp nên rủi ro quá. Cuối cùng, tôi đã quyết định đầu tư chứng khoán vì thấy nó hợp với số tiền mình có.

Đầu tiên, tôi đọc qua các sách dạy đầu tư chứng khoán, thấy nó cũng hay và dễ dàng. Tôi đã tập đầu tư một khoản tiền nhỏ. Lúc đó, thị trường chứng khoán rất ít người chơi, khối lượng giao dịch bình quân giao dịch khoảng 20 triệu cổ phiếu trên sàn HOSE và tôi đầu tư có lời nên rất vui và nghĩ rằng việc đầu tư không khó lắm. Sau đó, tôi học thêm những cách đầu tư kỹ thuật, lướt sóng, sử dụng đòn bẩy… vì nghĩ rằng với những cách này tôi sẽ tự tin đầu tư thành công. Kết quả ra sao bạn biết không? – Thua lỗ. Tôi hoang mang không biết tìm ra cách nào để đầu tư hiệu quả và sau cùng, tôi đã tìm đọc các sách dạy đầu tư theo phương pháp giá trị và tôi quyết định áp dụng thử cách này. Khi tôi phát hiện ra cổ phiếu PNJ phù hợp với các tiêu chí đầu tư giá trị, tôi đã dùng hết tiền gửi ngân hàng để mua. Sau khi mua, cổ phiếu tăng giá và tôi cảm thấy rất an vui. Rồi khi sự việc bầu Kiên bị bắt thị trường giảm điểm, thị giá cổ phiếu PNJ giảm rất nhiều, gây ra cho tôi những xáo trộn về tâm lý. Sự buồn chán, lo lắng, tinh thần thất vọng kéo dài cả mấy tháng. Lúc này, tôi mới thấm thía nhận ra mặt trái của thị trường chứng khoán (TTCK) - những biến động hằng ngày, những khoản thua lỗ sẽ làm bạn mất ăn, mất ngủ. Nhờ đã đọc qua các sách dạy đầu tư chứng khoán nên tôi trấn an được tinh thần khi thị trường biến động và không hoảng loạn bán ra cổ phiếu. Tôi đã giữ lại cổ phiếu và sau này bán ra lời được một số tiền lớn, rồi tôi tiếp tục phân bổ vào các cổ phiếu khác.

Nhìn lại 7 năm đầu tư chứng khoán, với những kinh nghiệm đã có, tôi rút ra kết luận là: Cũng như mọi cuộc thi đấu, nếu bạn không biết lợi thế cạnh tranh của mình trong cuộc chơi đó thì bạn chỉ có thua mà thôi. Trong TTCK hội tụ nhiều người tài giỏi với bằng cấp danh tiếng, những chuyên gia đầy kinh nghiệm trong và ngoài nước, những tổ chức tài chính, công ty chứng khoán lắm tiền nhiều của, những thủ thuật của các cao thủ đầu cơ chứng khoán… tôi chỉ là một nhà đầu tư nghiệp dư, vậy tôi phải làm gì mới giành chiến thắng trong cuộc chơi này? Để tìm ra lợi thế của mình, tôi phải luôn đọc sách báo của các nhà đầu tư nổi tiếng, rút kinh nghiệm từ những lần sai sót và kiên trì với cách đầu tư của bản thân.

Với tôi – một nhà đầu tư nghiệp dư - cách đầu tư tốt nhất là đầu tư giá trị vì chỉ với cách này tôi mới có thể kiếm tiền trong TTCK. Xin nêu ra một số điểm lưu ý khi đầu tư giá trị:

- Hiểu được căn bản sự vận hành của nền kinh tế: Các chính sách kinh tế, lạm phát, tỷ giá, lãi suất… những yếu tố này đang vận hành đúng để kích thích kinh tế tăng trưởng; kinh tế vĩ mô đang ở giai đoạn nào: Đầu hay cuối chu kỳ...

- Hiểu được sự vận hành của TTCK: TTCK hoạt động theo chu kỳ và nó đang ở giai đoạn nào, các tác nhân nào tác động tăng giảm; vai trò và sự tác động của các nhà đầu tư tổ chức, cá nhân vào các sự biến động…

- Hiểu được công ty mà mình muốn mua cổ phiếu: Công ty đang bán sản phẩm, dịch vụ nào, lợi thế cạnh tranh của nó; chủ công ty có đáng tin cậy; báo cáo tài chính có tốt không…

- Đọc qua các sách dạy đầu tư giá trị: Warren Buffett, Peter Lynch, Howard Marks, Walter Schloss, Charlie Munger…

- Hiểu được bản thân: Đây là yếu tố quan trọng nhất. Để đầu tư thành công, bạn phải có khả năng đi ngược lại đám đông, khả năng chọn cổ phiều tiềm năng, khả năng chịu đựng những đợt sụt giảm của thị trường mà không hoảng loạn bán ra, khả năng học hỏi qua sách báo, qua những sai lầm…

Với những gì tôi nêu ở trên thì quả thật, đầu tư chứng khoán không phải dễ dàng phải không bạn! Mỗi người có thể tìm ra cách đầu tư riêng. Riêng về cách đầu tư của tôi, nếu bạn nào đọc qua và cho rằng những gì tôi trình bày ở trên có vẻ hợp lý thì tôi khuyên bạn trước khi đầu tư, bạn nên phần nào hiểu được các điểm lưu ý trên và khi phát hiện ra một cổ phiều tiềm năng tăng trưởng được bán với giá rẻ, bạn hãy mua vào và can đảm giữ nó cho đến khi cổ phiếu này tăng giá; và khi nhận thấy tình hình kinh doanh của nó không tốt nữa hay chu kỳ chứng khoán bước vào giai đoạn suy thoái thì hãy bán nó ra. Đây là cách tôi đang áp dụng và thấy khả năng thành công cao.

Hiện tại, Chính phủ đang quyết tâm thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, do vậy TTCK sẽ là kênh dẫn vốn quan trọng cho nền kinh tế nên nó đang được hoàn thiện để phát triển. Vậy, bạn nào muốn có sự độc lập về tài chính thì TTCK vẫn còn những cơ hội cho bạn tham gia. Đầu tư chứng khoán không hề dễ nhưng với sự tự học từ kinh nghiệm, bạn sẽ đầu tư tốt dần theo thời gian đấy!

Chúc các bạn thành công!

Hà Duy Trí

FILI