Vì sao cần thay đổi biểu giá điện bậc thang?

07/05/2019 14:52
07-05-2019 14:52:52+07:00

Vì sao cần thay đổi biểu giá điện bậc thang?

Các chuyên gia cho rằng biểu giá điện luỹ tiến hiện “chưa hợp lý, không đi theo thông lệ chung”, và cần đơn giản hóa các bậc. 

Ở vùng ngoại thành Hà Nội, gia đình 3 người nhà ông Hiếu sử dụng gần 120 kWh điện cho các thiết bị tối thiểu trong nhà như quạt, tivi... "Nhà không có các thiết bị điện như tủ lạnh, máy giặt... nhưng tháng nào thấp nhất nhà tôi cũng 80 kWh điện, cao thì trên 100 kWh, chả bao giờ dưới 50 kWh theo định mức bậc 1 cả", ông Hiếu nói. Theo ông, 50 kWh không đủ để một hộ gia đình như nhà ông xem tivi, dùng quạt... trong một tháng.

Trường hợp ông Hiếu không phải cá biệt khi nhu cầu dùng điện và tỷ trọng sử dụng điện của người dân hiện gia tăng. Theo Tiến sĩ Nguyễn Văn Liêm - Đại học Bách Khoa TP HCM, định mức dùng điện bậc 1 chỉ giới hạn ở 50 kWh là khá thấp với mức sống hiện tại. Với các thiết bị điện thông thường của hộ gia đình như quạt điện, tivi... thì giả sử một thiết bị điện có công suất 1,000W, chạy hơn 2 ngày (50 giờ) là hết định mức 50 kWh tối thiểu.

"Định mức điện ở bậc 1 quá thấp là điểm bất hợp lý khi nhu cầu sử dụng điện đang tăng nhanh hiện nay", ông Liêm nói. Ông cũng đồng tình quan điểm, rằng việc đưa ra bậc tối thiểu 50 kWh trước đây nhằm giúp những hộ gia đình khu vực nông thôn, vùng núi... có điều kiện được dùng điện giá thấp. "Song, thực tế nhu cầu dùng điện đang tăng lên và nên xem xét, điều chỉnh lại phù hợp hơn", ông nói và cho rằng nên "nới" định mức dùng điện ở bậc 1 lên gấp đôi hiện nay, 100 kWh, và giữ nguyên giá ở bậc này, thì người tiêu dùng sẽ được lợi nhiều hơn.

Từ tháng 6/2014 biểu giá điện bậc thang 6 bậc được áp dụng theo Quyết định 28/2014 của Thủ tướng. Giá bán lẻ điện cho hộ sinh hoạt hiện đang được chia thành 6 bậc theo chỉ số sử dụng bậc 1 từ 0 đến 50 kwh, bậc 2 là 51-100 kwh, 101-200 kwh là bậc 3. Bậc 4 từ 201 đến 300 kwh, bậc 5 là 301-400 kwh và bậc 6 từ 401 kwh trở lên. 

Việc áp giá điện 6 bậc thang, theo lý giải của nhà chức trách ở thời điểm đó nhằm giúp người có thu nhập thấp được hưởng mức giá thấp nhất, ít chịu ảnh hưởng từ việc tăng giá điện, trong khi đó các hộ gia đình ở mức thu nhập cao sẽ phải trả nhiều tiền điện hơn.

Ông Trần Viết Ngãi – Chủ tịch Hiệp hội Năng lượng Việt Nam cho rằng, chính sách giá điện bậc thang là cần thiết trong điều kiện buộc phải tiết kiệm năng lượng. Không riêng Việt Nam, nhiều quốc gia cũng đang áp dụng biểu giá luỹ tiến. "Điện là loại hàng hoá đặc biệt, sản xuất và tiêu thụ không cùng thời điểm, không thể dự trữ nên cần sử dụng tiết kiệm", ông nói. Tuy nhiên theo ông, sau 5 năm áp dụng biểu giá này đã tới lúc cần sửa để phù hợp với điều kiện thực tế tỷ trọng dùng điện giữa các hộ, nhất là số hộ dùng dưới 50 kWh đã ít hơn trước.

Phân tích điểm bất hợp lý ở biểu giá điện luỹ tiến hiện nay, ông Trần Đình Long – Phó chủ tịch Hội Điện lực nhìn nhận, các bước chênh lệch giá "chưa hợp lý, không đi theo thông lệ chung".

Ông phân tích, biểu giá điện luỹ tiến hiện nay, người dùng ở 2 bậc thang đầu (dưới 100 kWh) được hưởng giá thấp; dùng ở mức trung bình 200-300 kWh phải chịu mức cao hơn và nhóm khách hàng dùng trên 400 kWh – được coi là nhóm người giàu, trả tiền cao nhất. Nhưng xét ở mức chênh lệch giá giữa các bậc thì bậc 1 và 2 chênh nhau 56 đồng một kWh, còn các bậc 3, 4 và 5 mức chênh khá lớn. Giá điện ở bậc 4 cao hơn bậc 3 là 522 đồng, trong khi bậc 6 cao nhất chỉ chênh với bậc liền kề trước đó 93 đồng một kWh.

Một lý do khác, theo các chuyên gia cần thay đổi biểu giá điện luỹ tiến là tỷ trọng hộ dùng điện ở nhóm khách hàng thấp đang giảm dần, nhóm trung bình và cao đang tăng lên nhanh chóng.

Số liệu của Bộ Công Thương, trong số 25.8 triệu khách hàng dùng điện sinh hoạt, tỷ lệ dùng điện dưới 100 kWh (bậc 1 và 2) chiếm 35.8%; hộ dùng 101-300 kWh (bậc 3 và 4) khoảng 40%. Hộ sử dụng trên 300kWh chiếm chưa đến 15% và trên 400 kWh chỉ 7%. Như vậy, nhóm khách hàng sử dụng điện ở mức độ trung bình (khoảng 300 KWh) là nhóm chịu bước nhảy giá lớn nhất trong bậc thang giá điện hiện hành.

"Khi tỷ trọng dùng điện thay đổi, lượng hộ dùng ít điện giảm đi và tăng mạnh ở phân khúc 200-300 kWh một tháng thì cần tính toán lại để biểu giá phản ánh sát thực tế hơn", một chuyên gia về giá nói và đề xuất nên rút gọn số bậc và tính lại đơn giá từng bậc. Ông cũng đề nghị lấy "mốc" từ 101 đến 200 kWh là bậc 1, thay vì mức 50 kWh hiện nay, do đây là mức tiêu thụ trung bình của đa số hộ sử dụng điện sinh hoạt. 

Chú thích: Công nhân Công ty Điện lực TP HCM sửa chữa lưới điện. Nguồn ảnh: Thành Nguyễn

Trong khi đó, ông Trần Viết Ngãi lưu ý, việc rút gọn số bậc hay tăng thêm và chia nhỏ số bậc theo sát từng nhu cầu người dùng điện... cần tính toán kỹ lưỡng và vẫn phải đảm bảo nguyên tắc "càng dùng nhiều điện phải trả càng cao".

Phó chủ tịch Hội Điện lực Việt Nam thì góp ý, có thể giữ nguyên các bậc thang nhưng điều chỉnh giá lũy tiến hợp lý hơn để bảo đảm công bằng giữa các bậc. Trong đó, khu vực sử dụng điện ở mức trung bình và phổ biến thì giá điện phải gần bằng với giá bình quân, còn dùng cao hơn phải áp giá mạnh. "Điều này bảo đảm cho một hộ gia đình ở thành phố với mức sử dụng thông dụng tối thiểu sẽ được hưởng giá điện hợp lý, chỉ phần sử dụng cao vọt mới bị tính giá cao", ông nói.

Thực tế, đầu năm 2015 biểu giá điện luỹ tiến đã từng được Bộ Công Thương đưa ra lấy ý kiến sửa đổi sau hơn một năm áp dụng. Khi đó, dự thảo đề xuất 3 phương án cải tiến biểu giá bán lẻ điện sinh hoạt. Một là giữ nguyên 6 bậc thang như hiện nay. Hai là quy định một mức biểu giá điện sinh hoạt (đồng giá). Ba là rút gọn biểu giá điện sinh hoạt bậc thang từ 6 bậc xuống 3 bậc (hay 4 bậc) theo 5 kịch bản. Tuy nhiên, sau nhiều cân nhắc, biểu giá luỹ tiến 6 bậc vẫn được áp dụng đến hiện tại và được Bộ Công Thương đánh giá là "đảm bảo tính đa mục tiêu về an sinh xã hội, khuyến khích sử dụng điện tiết kiệm và đơn giản trong sử dụng".

Trả lời VnExpress, lãnh đạo Bộ Công Thương cho biết cơ quan này sẽ xem xét, sửa lại biểu giá điện bậc thang cho phù hợp với thực tế, giảm bù chéo giữa các hộ dùng điện sinh hoạt. Chưa rõ biểu giá điện tới đây được Bộ Công Thương đề xuất sửa theo hướng nào, tuy nhiên lãnh đạo cơ quan này khẳng định, biểu giá điện mới sẽ trên cơ sở đảm bảo quyền lợi người tiêu dùng, chiến lược sử dụng năng lượng hiệu quả và phù hợp thực tiễn Việt Nam.

Anh Minh

vnexpress





TIN CÙNG CHUYÊN MỤC

Cấm xe máy xăng có phải là lời giải duy nhất cho bài toán môi trường đô thị?

Nhiều quốc gia, trong đó có Việt Nam, đang tiến tới loại bỏ phương tiện sử dụng nhiên liệu hóa thạch. Nhưng giữa mục tiêu phát thải thấp và thực tế giao thông đô...

Xuất khẩu sản phẩm số 6 tháng đầu năm ước đạt 78 tỷ USD

Giá trị xuất khẩu sản phẩm số trong nửa đầu năm nay ước đạt 78.1 tỷ USD, tăng 20.5% so với cùng kỳ, theo báo cáo tại phiên họp sơ kết 6 tháng đầu năm của Ban Chỉ...

Phát huy vai trò quan trọng của ngoại giao nghị viện trong thúc đẩy hòa bình, hợp tác và phát triển

Nhận lời mời của Chủ tịch Quốc hội Cộng hòa Senegal El Malick Ndiaye, Chủ tịch Hạ viện Vương quốc Morocco Rachid Talbi Alami, Chủ tịch Liên minh Nghị viện thế giới...

Chứng chỉ I-REC: Năng lượng xanh thật sự hay chỉ là trò chơi kế toán carbon?

Chứng chỉ năng lượng tái tạo I-REC đang trở thành lựa chọn phổ biến cho các doanh nghiệp muốn chứng minh tiêu thụ điện sạch và đạt mục tiêu phát thải ròng bằng 0...

Kiểm toán doanh nghiệp nhà nước: Lộ diện loạt ‘ông lớn’ thua lỗ chục nghìn tỷ

Theo kết quả kiểm toán doanh nghiệp nhà nước, hàng loạt “ông lớn” bị điểm tên khi có các khoản lỗ lên đến hàng trăm, thậm chí là vài chục nghìn tỷ đồng.

Bảo đảm liên thông, bí mật nhà nước trong chuyển đổi số toàn hệ thống chính trị

Phó Thủ tướng Nguyễn Chí Dũng đã ký ban hành Quyết định 1562 ngày 18/07 về việc bảo đảm liên thông, đồng bộ và bảo vệ bí mật nhà nước trong hoạt động chuyển đổi số...

Doanh nghiệp du lịch kiến nghị giảm thuế, hỗ trợ thủ tục sau sáp nhập TPHCM mở rộng

Cùng với loạt đề xuất về chính sách giảm thuế, cơ chế thử nghiệm sản phẩm du lịch và phát triển hạ tầng kết nối vùng, doanh nghiệp du lịch còn phản ánh tình trạng...

Thủ tướng chỉ đạo tổng lực phát triển vận tải đường thủy, giảm chi phí logistics

Ngày 19/07, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính ký ban hành Công điện số 113/CĐ-TTg, yêu cầu triển khai đồng bộ các giải pháp nhằm phát triển vận tải thủy nội địa...

Hộ dân lắp điện mặt trời có thể được hỗ trợ tới 2.5 triệu đồng, vay ưu đãi 35 triệu đồng

Bộ Công Thương đang lấy ý kiến góp ý cho dự thảo Quyết định của Thủ tướng Chính phủ quy định chính sách hỗ trợ hộ gia đình tự đầu tư, lắp đặt hệ thống điện mặt trời...

Kiểm toán Nhà nước: Tuyến BRT chưa ưu điểm hơn so với các tuyến xe buýt khác

Kiểm toán Nhà nước vừa có báo cáo tổng hợp kết quả kiểm toán năm 2024, trong đó có đề cập đến tuyến BRT01 (tuyến buýt nhanh) ở Hà Nội được đầu tư hàng nghìn tỷ đồng.


TIN CHÍNH




ĐỌC NHIỀU NHẤT


Hotline: 0908 16 98 98