Vì sao vốn ODA ngày càng đắt đỏ?

20/05/2019 15:32
20-05-2019 15:32:49+07:00

Vì sao vốn ODA ngày càng đắt đỏ?

Đội vốn hàng ngàn tỉ, trả lương chuyên gia nước ngoài cao, kiểm soát tỉ giá không tốt, chọn phương thức thanh toán bất lợi, tính thuế sai quy định... đã biến nhiều dự án vay vốn ưu đãi ODA trở nên đắt đỏ.

Vì sao vốn ODA ngày càng đắt đỏ? - Ảnh 1.
Có quá nhiều bất lợi trong điều khoản vay ODA dự án đường sắt đô thị Cát Linh - Hà Đông - Ảnh: CHÍ TUỆ

Đội vốn hàng trăm nghìn tỉ

Kết quả kiểm toán năm 2018 được Kiểm toán Nhà nước công bố cho thấy hàng loạt dự án ODA điều chỉnh quy mô, tăng vốn đầu tư từ vài ngàn đến vài chục ngàn tỉ đồng so với tổng mức đầu tư ban đầu được phê duyệt.

Trong số 42 dự án sử dụng vốn vay ODA của Bộ GTVT có tới 27 dự án điều chỉnh tăng vốn đầu tư 122.352 tỉ đồng và 97,27 triệu USD.

Đáng lưu ý dự án nâng cao an toàn cầu đường sắt trên tuyến Hà Nội - TP.HCM điều chỉnh tăng vốn đầu tư tới 3 lần, tăng 6.812 tỉ đồng, tương đương 275,61% so với tổng vốn ban đầu được duyệt.

Dự án thành phần 1, 2, 3 thuộc dự án Kết nối khu vực trung tâm ĐBSCL điều chỉnh tăng vốn 3.000 tỉ đồng.

Dự án Thủy điện Huội Quảng điều chỉnh 2 lần, tăng vốn 5.768 tỉ đồng hay dự án metro tuyến Bến Thành - Suối Tiên điều chỉnh tăng vốn 29.937 tỉ đồng…

Vì sao vốn ODA ngày càng đắt đỏ? - Ảnh 2.
Cầu Vĩnh Thịnh sử dụng nguồn vay ODA Hàn Quốc - Ảnh: Tư liệu

Hợp đồng vay ODA bất lợi

Nguyên nhân đội vốn của các dự án ODA được Kiểm toán Nhà nước chỉ ra là do việc đàm phán, ký kết hiệp định vay vốn gặp những ràng buộc bất lợi dẫn đến phải chỉ định thầu cho nhà thầu nước ngoài.

Chẳng hạn, dự án Cát Linh - Hà Đông phải chỉ định thầu cho nhà thầu Trung Quốc.

Một số dự án ODA thanh toán các hạng mục, thiết bị trong nước bằng ngoại tệ làm tăng chi phí như dự án tuyến đường nối đường cao tốc Hà Nội - Hải Phòng và đường cao tốc Cầu Giẽ - Ninh Bình.

Hiệp định vay từ nguồn EDCF quy định thanh toán phần nội tệ bằng đồng Won làm tăng giá trị vay 2.753 triệu Won. Dự án cầu Vĩnh Thịnh trên Quốc lộ 2 tăng 703 triệu Won.

Dự án cải thiện môi trường nước TP.HCM, lưu vực Kênh Tàu Hũ - Bến Nghé - Đôi - Tẻ, giai đoạn 2 toàn bộ phần thiết bị thi công được đề xuất thanh toán bằng đồng ngoại tệ (USD), không đúng quy định của hiệp định vay vốn và hồ sơ mời thầu dẫn đến việc thanh toán bằng ngoại tệ cho các thiết bị thi công được cung cấp tại Việt Nam.

Bên cạnh đó, nhiều hợp đồng vay vốn ODA có điều khoản bất lợi trong hợp đồng như tuyến metro Bến Thành - Suối Tiên có điều khoản cho phép nhà thầu đưa ra yêu cầu về chi phí khi gia hạn thời gian thực hiện hợp đồng, chấp thuận đơn giá nếu phải gia hạn tiến độ; ấn định khoản chi phí gián tiếp là 29% cho các hạng mục phát sinh; chưa xem xét điều chỉnh các đơn giá dự thầu cao bất thường; chi phí Tư vấn chung cao hơn mức trần theo hướng dẫn của JICA.

Vì sao vốn ODA ngày càng đắt đỏ? - Ảnh 3.
Lương tư vấn nước ngoài tại dự án cao tốc Cầu Giẽ - Ninh Bình cao gấp 8,5 lần tư vấn trong nước - Ảnh: TUẤN PHÙNG

Tư vấn nước ngoài lương 20.000 - 25.000 USD/tháng

Theo Kiểm toán Nhà nước đến nay chưa có các quy định cụ thể về mức lương, nhu cầu, mức độ cần thiết trong việc thuê chuyên gia tư vấn nước ngoài, trong khi chi phí này rất lớn

Cụ thể, các chuyên gia tư vấn thiết kế nước ngoài được trả từ 20.000-25.000USD/tháng, chuyên gia trong nước trung bình 2.000USD/tháng.

Tại dự án đường sắt đô thị Cát Linh - Hà Đông, tư vấn giám sát do bên tài trợ vốn chỉ định mà phía Việt Nam không thể thay thế.

So với tư vấn trong nước, dự án đầu tư tuyến đường nối đường cao tốc Hà Nội - Hải Phòng và đường cao tốc Cầu Giẽ - Ninh Bình sử dụng tư vấn nước ngoài với chi phí gấp 8,5 lần.

Dự án cầu Vĩnh Thịnh trên Quốc lộ 2C cao gấp 7,8 lần; dự án Vramp gấp 7 lần; dự án cải thiện môi trường nước TP.HCM lưu vực Kênh Tàu Hũ - Bến Nghé - Đôi - Tẻ, giai đoạn 2 gấp 10 lần; dự án tuyến Lộ Tẻ - Rạch Sỏi gấp 11 lần...

Hầu hết các dự án sử dụng vốn ODA và vốn vay ưu đãi đều được các nhà tài trợ đánh giá hiệu quả sau khi hoàn thành dự án.

Tuy nhiên, Kiểm toán Nhà nước cho rằng các dự án ODA cho thấy hiệu quả sử dụng chưa tương xứng, chất lượng công trình chưa cao, công nghệ chưa thực sự tiên tiến, chưa xứng với nguồn lực đầu tư.

BẢO NGỌC

Tuổi trẻ





MÃ CHỨNG KHOÁN LIÊN QUAN (1)

TIN CÙNG CHUYÊN MỤC

Làm gì để kéo 'bánh răng' logistics vùng ĐBSCL tăng tốc?

Logistics Việt Nam nói chung và Đồng bằng sông Cửu Long (ĐBSCL) nói riêng đóng vai trò quan trọng trong việc nâng cao năng lực cạnh tranh của các đơn vị, doanh...

Bộ Tài chính: Giải ngân vốn đầu tư công 11 tháng mới đạt 59% kế hoạch năm

Bộ Tài chính cho hay hiện còn 21 bộ, cơ quan Trung ương và 30 địa phương chưa phân bổ hết kế hoạch được Thủ tướng giao. Vì vậy, các đơn vị cần khẩn trương hoàn...

Phó Chủ tịch Hà Nội phản hồi sao về vụ đấu giá 3 mỏ cát 1,700 tỷ đồng?

Tại Họp báo Chính phủ thường kỳ tháng 11/2023, Phó Chủ tịch UBND TP. Hà Nội Hà Minh Hải đã có phản hồi về vụ đấu giá bất thường 3 mỏ cát tại Hà Nội, với giá đấu...

Thứ trưởng Bộ Công Thương: 98% hộ gia đình được giảm tiền điện khi áp biểu giá bậc thang mới

Tại Họp báo Chính phủ thường kỳ tháng 11/2023, Thứ trưởng Bộ Công Thương Đỗ Thắng Hải nhận định việc mức chênh lệch giá điện khi áp giá điện bậc thang 5 bậc là phù...

Còn 30 địa phương chưa phân bổ hết kế hoạch sử dụng vốn đầu tư công được giao

Bộ Tài chính đề nghị 21 bộ, cơ quan Trung ương và 30 địa phương khẩn trương hoàn thành việc phân bổ kế hoạch năm 2023 đối với số vốn chưa phân bổ khoảng 16.000 tỷ...

Công ty sản xuất module camera top 3 thế giới đề xuất đầu tư dự án 430 triệu USD tại Nghệ An

Công ty TNHH Công nghệ Qtech đang nghiên cứu đầu tư dự án nhà máy ở Nghệ An, với quy mô đầu tư lên đến 430 triệu USD.

Hyosung đầu tư thêm dự án 720 triệu USD tại Bà Rịa - Vũng Tàu

Cùng với dự án Nhà máy sợi Carbon đang được triển khai thuận lợi, Tập đoàn Hyosung (Hàn Quốc) tiếp tục đầu tư dự án có vốn đầu tư khoảng 720 triệu USD tại Bà Rịa -...

Thu hút đầu tư xanh: Chỉ nên lọc công nghệ thay vì lọc ngành

Không thể loại trừ hết các ngành có dấu hiệu ô nhiễm mà nên chọn nâng cao công nghệ để giảm ô nhiễm và nâng hiệu quả khi chế biến, tinh lọc.

Thông tin thời điểm xét xử vụ án Tân Hoàng Minh, Việt Á, FLC

Chánh án TAND TP Hà Nội Nguyễn Hữu Chính cho biết trong năm 2024, dự kiến sẽ đưa ra xét xử nhiều vụ án lớn, được dư luận đặc biệt quan tâm, như vụ: Tân Hoàng Minh...

Thị trường vật liệu xây dựng 'chết' theo bất động sản

Bộ Xây dựng cho biết, tình hình hoạt động của doanh nghiệp sản xuất vật liệu xây dựng trong nước đang gặp khó. Sản xuất và tiêu thụ vật liệu xây dựng giảm mạnh...


TIN CHÍNH




ĐỌC NHIỀU NHẤT


Hotline: 0908 16 98 98