Nếu không cho tăng phí BOT, Nhà nước phải bù 3.000 tỉ

08/06/2019 14:53
08-06-2019 14:53:53+07:00

Nếu không cho tăng phí BOT, Nhà nước phải bù 3.000 tỉ

Nhà nước sẽ phải bù 3.000 tỉ đồng nếu không cho tăng phí. Các cơ quan quản lý nhà nước đang có nguy cơ mắc kẹt trước một giải pháp tối ưu cho việc tăng phí BOT.

Trạm thu phí Tây Sơn trên quốc lộ 19 đi qua tỉnh Bình Định - Ảnh: T.T.D.

Lộ trình tăng phí 37 dự án BOT nếu thực hiện ngay có thể làm tăng thêm gánh nặng phí vận tải với doanh nghiệp, người dân. Nhưng cũng có tới 25 doanh nghiệp BOT đang hụt thu so với phương án tài chính hợp đồng BOT và đối mặt nguy cơ phá sản.

Tại sao cơ quan nhà nước bị mắc kẹt với dự án BOT?

Câu trả lời có trong chính cách làm BOT những năm qua. Và điều này đã được nhận ra từ năm 2017 khi Bộ GTVT đã quyết định dừng đầu tư 13 dự án BOT đang nghiên cứu hoặc đã phê duyệt đề xuất dự án trên những tuyến đường hiện hữu.

Sức ép tăng phí BOT ngày càng lớn, số lượng dự án đến hạn tăng phí ngày càng tăng, các cơ quan nhà nước với tư cách một bên trong hợp đồng BOT cũng không thể khoanh tay ngồi nhìn doanh nghiệp BOT phá sản. Bởi trong hầu hết các hợp đồng BOT, cơ quan nhà nước đã cam kết lợi nhuận với nhà đầu tư xấp xỉ 10%.

Như vậy, nếu dự án BOT thua lỗ, nhà đầu tư tư nhân vẫn còn "phao cứu sinh" với phần lợi nhuận cam kết từ phía Nhà nước. Gánh lo đã có Nhà nước cáng đáng một phần. Đó là chưa nói đến hầu hết vốn đầu tư dự án BOT đều huy động từ các ngân hàng, trong đó có các ngân hàng thương mại nhà nước.

Bộ GTVT đã cảnh báo rủi ro để nhà đầu tư BOT phá sản sẽ "đẻ" ra nợ xấu ngân hàng, trong khi Nhà nước vẫn phải thực hiện cam kết bảo lãnh lợi nhuận hợp đồng với nhà đầu tư. Nhưng Nhà nước không thể bỏ ngân sách để cứu dự án BOT nên cách khó tránh trong dài hạn là tăng phí lên người sử dụng.

Cần nhìn lại và có giải pháp toàn diện. Dù là người cuối cùng gánh các rủi ro của dự án BOT, nhiều người dân và doanh nghiệp vận tải băn khoăn về cơ hội họ được có đại diện tham gia quá trình đàm phán, ký kết hợp đồng BOT.

Nhiều người cho rằng họ còn không được biết thông tin về các điều khoản liên quan trực tiếp tới quyền, lợi ích của mình.

Cái đích cuối cùng của hợp tác Nhà nước với tư nhân trong phát triển hạ tầng và cung cấp dịch vụ công là chia sẻ rủi ro tài chính.

Nhưng khi các nhà đầu tư BOT được bảo lãnh lợi nhuận gấp rưỡi mức tăng trưởng chung của nền kinh tế, được bảo lãnh trượt giá, lạm phát bằng lộ trình tăng phí 3 năm/lần sẽ tạo nguy cơ "đẻ" ra các nhà đầu tư BOT "tay không bắt giặc", không chịu áp lực đủ lớn để làm dự án BOT tiết kiệm, hiệu quả nhất.

61 dự án BOT hiện nay hầu hết vay lượng vốn lớn từ ngân hàng với lãi suất thương mại xấp xỉ 10% thì rất khó để có được một dự án BOT giá rẻ. Các chi phí vay vốn này đều được tính vào phương án tài chính dự án và được quy ra mức phí, thời gian thu phí.

Theo một số chuyên gia, cơ quan quản lý nhà nước đại diện cho quyền lợi người dân tham gia ký kết hợp đồng BOT cũng thiếu một hành lang pháp lý đủ mạnh để quản lý quá trình đầu tư, khai thác các dự án BOT.

Văn bản pháp lý điều chỉnh quá trình hợp tác công tư mới dừng ở mức nghị định dù yêu cầu ra đời một dự luật riêng về hợp tác công tư đã trở nên bức thiết.

Sự minh bạch trong thu phí là nguồn cơn dẫn tới bức xúc của những người trả phí. Nhiều điều khoản đã ký kết trong các hợp đồng BOT thời gian qua cũng được nhận định không khả thi, khó thực hiện và có thể phải đàm phán lại.

Xu hướng hợp tác giữa Nhà nước với tư nhân trong đầu tư hạ tầng là tất yếu khi ngân sách không thể đáp ứng tất cả nhu cầu phát triển hạ tầng, cung ứng dịch vụ công. Bộ GTVT đang tổ chức đấu thầu 8 dự án BOT trên tuyến cao tốc Bắc - Nam phía đông.

Để không bị mắc kẹt, không có cách nào khác phải minh bạch từ khâu đầu tư đến khâu thu phí để những người trả phí BOT có thể giám sát từng đồng phí mình bỏ ra đáng đồng tiền bát gạo.

BẢO NGỌC

TUỔI TRẺ





MÃ CHỨNG KHOÁN LIÊN QUAN (1)

TIN CÙNG CHUYÊN MỤC

Hộ dân lắp điện mặt trời có thể được hỗ trợ tới 2.5 triệu đồng, vay ưu đãi 35 triệu đồng

Bộ Công Thương đang lấy ý kiến góp ý cho dự thảo Quyết định của Thủ tướng Chính phủ quy định chính sách hỗ trợ hộ gia đình tự đầu tư, lắp đặt hệ thống điện mặt trời...

Kiểm toán Nhà nước: Tuyến BRT chưa ưu điểm hơn so với các tuyến xe buýt khác

Kiểm toán Nhà nước vừa có báo cáo tổng hợp kết quả kiểm toán năm 2024, trong đó có đề cập đến tuyến BRT01 (tuyến buýt nhanh) ở Hà Nội được đầu tư hàng nghìn tỷ đồng.

Khởi tranh Giải đấu Vietstock Pickleball 2025 – Sân chơi sôi động chào mừng 25 năm thị trường chứng khoán Việt Nam

Nhằm chào mừng cột mốc 25 năm thành lập và phát triển của thị trường chứng khoán Việt Nam, Tạp chí điện tử Tài chính và Cuộc sống (FiLi) phối hợp cùng Vietstock...

Nâng tầm doanh nghiệp Nhà nước: Động lực mới cho kinh tế Việt Nam

Trong tiến trình xây dựng nền kinh tế thị trường định hướng Xã hội chủ nghĩa, khu vực kinh tế Nhà nước (KTNN), với lực lượng nòng cốt là các doanh nghiệp Nhà nước...

Trung tâm tài chính có đủ sức trở thành động lực tăng trưởng mới của kinh tế Việt Nam?

Không chỉ là không gian thử nghiệm chính sách hay hạ tầng ưu đãi, Trung tâm tài chính quốc tế được kỳ vọng sẽ giúp Việt Nam thu hút dòng vốn chất lượng cao, nâng...

Bắt tạm giam 'hot girl' môi giới bất động sản, chiếm đoạt hơn 17 tỉ đồng

Lê Thị Nguyệt được cho là 'hot girl' trong làng môi giới bất động sản, khi bị thua lỗ và vỡ nợ đã có hành vi lừa đảo, chiếm đoạt hơn 17 tỉ đồng.

Tích hợp kinh tế tuần hoàn vào chiến lược tăng trưởng xanh

Cuộc khủng hoảng 3 hành tinh về biến đổi khí hậu, suy giảm đa dạng sinh học và ô nhiễm môi trường đang buộc các quốc gia phải tái định nghĩa chiến lược phát triển...

Thông tin mới vụ Chủ tịch Công ty cổ phần nước GMT lừa đảo chiếm đoạt tài sản

Chủ tịch Công ty Cổ phần nước GMT Sỹ Anh Tuyên bị cáo buộc cùng đồng phạm công bố vốn 42.000 tỉ đồng để lừa đảo chiếm đoạt của nhà đầu tư.

Phó Tổng Giám đốc SSI Digital: Việt Nam có tiềm năng trở thành trung tâm tài sản số

Trong chương trình livestream sáng ngày 17/07 của Chứng khoán SSI, chuyên gia đến từ SSI Digital đã có nhiều nhận định về tiềm năng của thị trường tài sản số tại...

TS Trần Du Lịch: TP.HCM cần sớm xây dựng khu thương mại tự do

TS Trần Du Lịch cho rằng chỉ có khu thương mại tự do mới giúp TP.HCM tham gia trực tiếp chuỗi giá trị phân phối toàn cầu, thu hút đầu tư mạnh và là đột phá trong...


TIN CHÍNH




ĐỌC NHIỀU NHẤT


Hotline: 0908 16 98 98