Nhật Bản và bí mật cho một cuộc sống trường thọ, hạnh phúc

Nhật Bản và bí mật cho một cuộc sống trường thọ, hạnh phúc 

Tại Nhật Bản, bí mật cho một cuộc sống trường thọ, hạnh phúc và trọn vẹn có thể được tóm gọn trong một từ: Ikigai.

Trong tiếng Nhật, iki có nghĩa là “sống”, gai có nghĩa là “lý do”, ikigai có nghĩa là “lý do sống” của bạn. Hệ tư tưởng này đã có từ thời Heian (từ năm 794 - 1185 sau Công nguyên) trong lịch sử của Nhật Bản, nhưng chỉ trong thập kỷ qua, nó mới thu hút được sự chú ý từ hàng triệu người trên khắp thế giới.

Phong cách sống ikigai đặc biệt nổi bật ở Okinawa, một quần đảo ở phía nam Nhật Bản (nơi đây còn có biệt danh là “Vùng đất của những người bất tử” vì người dân có tuổi thọ cao và có tỷ lệ người trên 100 tuổi cao nhất thế giới).

Lý do để bạn thức dậy vào mỗi buổi sáng

Năm 2009, trong một buổi chia sẻ tại TED với chủ đề “Bí kíp sống trên 100 tuổi”, nhà báo nổi tiếng Dan Buettner đã khám phá ra những đặc điểm trong lối sống của 5 địa danh mà dân cư nơi đó có tuổi thọ cao nhất thế giới. Trong 5 địa danh nói trên, người dân Okinawa có tuổi thọ cao nhất.

“Tại Mỹ, chúng tôi chia quãng đời trưởng thành của con người thành hai giai đoạn: Giai đoạn làm việc và giai đoạn hưu trí”, ông nói. “Ở Okinawa, thậm chí không có từ nào nói về việc nghỉ hưu. Thay vào đó chỉ đơn giản là ‘ikigai', về cơ bản có nghĩa là ‘lý do khiến bạn thức dậy vào mỗi buổi sáng’”.

Buettner trích dẫn ikigai của một số người dân Okinawa: Đối với một ngư dân 101 tuổi, đó là đi đánh cá cho gia đình 3 lần/tuần; đối với một bà lão 102 tuổi, đó là bế đứa cháu gái nhỏ (cháu chắt) mà bà nói cảm giác ấy giống như đang ở thiên đường vậy; đối với một võ sư karate 102 tuổi, đó là dạy võ thuật.

Liên kết lại với nhau, những giá trị sống đơn giản này hé mở bản chất của ikigai: Đó chính là mục đích, ý nghĩa và động lực trong cuộc sống.

Lợi ích của ikigai đối với sức khỏe

Trong nhiều năm, các nhà nghiên cứu đã cố gắng tìm ra những lý do ẩn giấu đằng sau một cuộc sống trường thọ và khỏe mạnh. Tính tới thời điểm hiện tại, câu trả lời phần lớn là sự kết hợp giữa bộ gen tốt, chế độ ăn uống và tập thể dục, ngoài ra các nghiên cứu còn cho rằng có một yếu tố khác không kém phần quan trọng chính là tìm ra mục tiêu của cuộc đời.

Trong một nghiên cứu năm 2008 của Đại học Tohoku, các nhà nghiên cứu đã phân tích dữ liệu của hơn 50,000 người tham gia (ở độ tuổi từ 40 - 79) và phát hiện những người có ikigai trong cuộc sống sẽ giảm nguy cơ mắc các bệnh tim mạch và có tỷ lệ tử vong thấp hơn. Nói cách khác, 95% số người tham gia khảo sát có ikigai vẫn còn sống sau 7 năm kể từ cuộc khảo sát ban đầu so với 83% số người không có ikigai.

Nếu chỉ dựa vào mỗi bài nghiên cứu này, chưa thể kết luận ikigai là yếu tố đảm bảo cho một cuộc sống trường thọ, nhưng những phát hiện từ bài nghiên cứu cho thấy có được mục đích sống có thể khuyến khích con người xây dựng một cuộc sống hạnh phúc và năng động.

Tìm kiếm ikigai nội tại của bạn

Để tìm được ikigai của bạn, không có cách thức cố định nào cả, nhưng bạn có thể bắt đầu bằng cách hỏi một vài câu hỏi đơn giản như: Điều gì khiến bạn hạnh phúc? Bạn giỏi trong lĩnh vực nào? Điều gì hoặc ai đó mà bạn đánh giá cao? Điều gì thúc đẩy bạn thức dậy vào mỗi buổi sáng?

Sẽ mất một khoảng thời gian để bạn có thể tìm thấy ikigai của bản thân. Bí mật mà tôi (tác giả bài viết Ken Mogi) thường nói với mọi người là hãy tìm hiểu về 5 trụ cột cốt lõi của ikigai (có đề cập trong cuốn sách Awakening Your Ikigai của tôi). Bằng cách áp dụng những trụ cột này vào cuộc sống, bạn có thể giúp cho ikigai bên trong của bạn phát triển.

1. Bắt đầu bằng những việc nhỏ

Bắt đầu bằng những việc nhỏ và thực hiện từng bước cẩn thận chính là đặc điểm của trụ cột đầu tiên và điều này áp dụng cho mọi thứ bạn làm trong cuộc sống.

Ví dụ như, những người nông dân dành tất cả thời gian và nỗ lực để tạo ra sản phẩm tốt và ngon nhất. Họ chuẩn bị phần đất trồng kỹ càng. Họ cắt tỉa và tưới nước sản phẩm một cách cẩn thận. Quan niệm bắt đầu bằng những việc nhỏ đã thúc đẩy họ tiến xa một cách kinh ngạc.

2. Giải phóng bản thân

Khi bạn giải phóng bản thân, bạn có thể buông xuống những nỗi ám ảnh và nhìn ra được những điều thực sự quan trọng thông qua sự nhận thức rõ ràng và tích cực hơn.

Thực hành sự tiếp nhận là điều rất quan trọng trong trụ cột thứ hai này. Tuy nhiên, đó cũng là một trong những nhiệm vụ khó khăn nhất mà chúng ta phải đối mặt trong cuộc sống. Nhưng nếu bạn có thể vượt qua trở ngại này và hài lòng với con người bạn, đó ắt hẳn là một trải nghiệm vô cùng bổ ích.

3. Hài hòa và bền vững

Bạn không thể đạt được mục tiêu nếu liên tục chiến đấu với những người xung quanh. Bồi dưỡng và duy trì ý thức cộng đồng sẽ là một công cụ hỗ trợ mạnh mẽ giúp bạn vượt qua những thời khắc khó khăn nhất trong cuộc sống.

4. Niềm vui của những điều nhỏ nhặt

Tìm kiếm niềm vui trong những điều nhỏ nhặt như cảm nhận không khí buổi sáng, một tách cà phê hoặc tia nắng mặt trời,... nên là một phần của những gì thúc đẩy bạn thức dậy vào mỗi buổi sáng.

Ở trường trung học, mỗi ngày tôi đều bắt chuyến tàu lúc 6 giờ 20 sáng. Được chứng kiến những gương mặt quen thuộc đang tận hưởng trò chơi shogi (cờ vua Nhật Bản) luôn mang đến cho tôi một niềm vui lớn lao.

5. Sống ở thì hiện tại

Trụ cột này có lẽ là sâu sắc nhất. Để có mặt ở giây phút hiện tại, ở đây và ngay bây giờ, điều quan trọng là hãy tập trung vào những gì đang diễn ra và thực tập chánh niệm mỗi ngày.

Nhiều đấu sĩ sumo đã trải nghiệm sự cần thiết của việc thực hành chánh niệm khi chuẩn bị cho mỗi trận đấu. Họ cho rằng đắm mình vào khoảnh khắc hiện tại giúp duy trì trạng thái tinh thần để họ đạt được phong độ tối ưu.

Tuệ Nhiên (Theo CNBC)

fili