Thương vụ Grab mua Uber: Thị phần vượt 50% nhưng Grab vẫn được tuyên "vô tội"

Căn cứ kết quả điều tra sơ bộ, Cục trưởng Cục Cạnh tranh và Bảo vệ người tiêu dùng đã ban hành Quyết định số 64 về việc điều tra chính thức vụ việc cạnh tranh theo quy định tại Khoản 2 Điều 88 Luật Cạnh tranh năm 2004.

Quá trình điều tra chính thức đã xác minh các nội dung về bên bị điều tra, thị trường liên quan, thị phần kết hợp trên thị trường liên quan và dấu hiệu của hành vi vi phạm.

Kết quả điều tra chính thức cho thấy việc tập trung kinh tế giữa Grab và Uber tại thị trường Việt Nam có thị phần kết hợp vượt ngưỡng 50%. Như vậy, vụ việc này có dấu hiệu vi phạm quy định về tập trung kinh tế quy định tại Mục 3 Chương II Luật Cạnh tranh 2004.

Trong thời hạn luật định, ngày 30/11/2018, Cục trưởng Cục Cạnh tranh& Bảo vệ người tiêu dùng đã ký kết luận số 05/KL-CT về kết quả điều tra vụ việc.

Tiếp đó, ngày 17/12/2018, Cục Cạnh tranh và Bảo vệ người tiêu dùng chuyển toàn bộ báo cáo điều tra, Kết luận điều tra cùng toàn bộ Hồ sơ vụ việc đến Hội đồng Cạnh tranh. Căn cứ yêu cầu điều tra bổ sung của Hội đồng xử lý vụ việc cạnh tranh, Cục trưởng Cục này đã ký Kết luận số 02/KL-CT về kết quả điều tra bổ sung vụ việc.

Sau khi tổ chức phiên điều trần theo hình thức xử kín vào ngày 11/6 và ngày 17/6, Hội đồng xử lý vụ việc cạnh tranh đã ban hành Quyết định xử lý vụ việc cạnh tranh, trong đó khẳng định do chưa đủ yếu tố cấu thành hành vi tập trung kinh tế nên bên bị điều tra không vi phạm Luật Cạnh tranh.

Hội đồng Cạnh tranh là cơ quan do Chính phủ thành lập với các thành viên do Thủ tướng Chính phủ bổ nhiệm. Hoạt động của Hội đồng Cạnh tranh hoàn toàn độc lập với Bộ Công Thương.

Điều 80 Luật Cạnh tranh năm 2004 quy định khi giải quyết vụ việc cạnh tranh cụ thể, Hội đồng xử lý vụ việc cạnh tranh hoạt động độc lập và chỉ tuân theo pháp luật. Do đó, quan điểm của Bộ Công Thương là tôn trọng các nội dung trong quyết định xử lý vụ việc cạnh tranh của Hội đồng xử lý vụ việc cạnh tranh.

Với vai trò là cơ quan chủ quản của Cục Cạnh tranh và Bảo vệ người tiêu dùng, Bộ Công Thương sẽ giao Cục nghiên cứu, đánh giá các lập luận của Hội đồng xử lý trong từng nội dung của Quyết định xử lý vụ việc cạnh tranh.

"Theo quy định tại Điều 107 Luật Cạnh tranh năm 2004, trường hợp không nhất trí một phần hoặc toàn bộ nội dung quyết định xử lý vụ việc cạnh tranh của Hội đồng xử lý vụ việc cạnh tranh, các bên có quyền khiếu nại lên Hội đồng Cạnh tranh trong thời hạn 30 ngày kể từ ngày Quyết định xử lý vụ việc cạnh tranh được ban hành", Bộ Công Thương cho biết.

Cũng thương vụ này, Singapore cũng điều tra vi phạm cạnh tranh giữa Grab và Uber vì thương vụ sáp nhập của 2 công ty này. Cuối tháng 9, Ủy ban Cạnh tranh và Tiêu dùng Singapore phạt Grab và Uber tổng cộng 9,1 triệu USD, trong đó Uber bị phạt 4,6 triệu USD, Grab hơn 4,5 triệu USD.

Như VnEconomy đã đưa tin, ngày 26/3, Grab đã công bố thông tin về việc mua lại hoạt động kinh doanh của Uber tại thị trường Đông Nam Á, trong đó có Việt Nam. Cụ thể, Grab sẽ tiếp nhận mảng dịch vụ chia sẻ xe và vận chuyển thực phẩm trong khu vực Đông Nam Á vào hệ thống vận tải đa phương tiện và nền tảng công nghệ của Grab. Đổi lại, Uber trở thành cổ đông sở hữu 27,5% tổng số cổ phần của Grab.

Theo quy định của Luật Cạnh tranh, trường hợp thị phần kết hợp của các bên chiếm từ 30% đến 50% trên thị trường liên quan mà không thông báo cho cơ quan cạnh tranh trước khi thực hiện, doanh nghiệp tham gia tập trung kinh tế sẽ bị phạt tiền đến 10% tổng doanh thu trong năm tài chính trước năm thực hiện hành vi vi phạm.

Nếu vượt quá 50% thì giao dịch có khả năng bị cấm thực hiện. Cục đã thông báo cụ thể tới Grab các thông tin này để Grab cân nhắc.

Thương vụ sáp nhập giữa Grab và Uber ở thị trường Đông Nam Á gây rúng động dư luận thời gian qua. Nhiều chuyên gia kinh tế lo ngại quyền lợi người tiêu dùng sẽ bị ảnh hưởng do thương vụ làm giảm tính cạnh tranh, giá cước trên thị trường chia sẻ xe.