Họp báo Chính phủ thường kỳ tháng 8/2019: Vẫn còn nhiều hạn chế yếu kém và khó khăn thách thức

Họp báo Chính phủ thường kỳ tháng 8/2019: Vẫn còn nhiều hạn chế yếu kém và khó khăn thách thức

Chiều 04/09,  Bộ trưởng, Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ, Người phát ngôn của Chính phủ Mai Tiến Dũng chủ trì buổi họp báo Chính phủ thường kỳ tháng 8/2019.

Năm 2019 đã đi qua được 8 tháng trong bối cảnh tăng trưởng kinh tế thế giới chậm lại và thương mại toàn cầu sụt giảm. Các số liệu kinh tế vĩ mô mới nhất cho thấy, tất cả các nền kinh tế lớn nhất thế giới đang gặp những vấn đề, khó khăn khác nhau. Mặc dù chịu tác động không thuận lợi của kinh tế toàn cầu, nhưng nhiều tổ chức quốc tế vẫn có đánh giá tích cực về triển vọng kinh tế Việt Nam trong năm 2019.

Các thành viên Chính phủ thống nhất đánh giá, tình hình KT-XH tháng 8 và 8 tháng đầu năm của nước ta tiếp tục xu hướng tích cực; các ngành, lĩnh vực đều phát triển ổn định; môi trường đầu tư kinh doanh tiếp tục được cải thiện, năng lực cạnh tranh quốc gia được nâng lên. Có thể khẳng định chắc chắc sẽ đạt cận cao của mục tiêu phấn đấu năm nay (mục tiêu tăng trưởng Quốc hội giao năm 2019 là 6.6-6.8%).

Kinh tế - xã hội tháng 8 và 8 tháng năm 2019. Nguồn Tổng cục Thống kê

Vẫn còn nhiều hạn chế yếu kém và khó khăn thách thức

Ngành nông nghiệp đang gặp khó khăn khi giá bán của hầu hết các sản phẩm nông nghiệp vẫn đang ở mức thấp so với cùng kỳ; tình hình thiên tai diễn biến phức tạp, gây thiệt hại nặng nề về người và tài sản.

Một số dự án năng lượng, kết cấu hạ tầng giao thông trọng điểm tiếp tục chậm tiến độ, cần có biện pháp mạnh để thúc đẩy trong thời gian tới; nhiều sản phẩm công nghiệp quan trọng giảm (phân bón giảm 1.9%; dầu thô giảm 6.9%; xe máy giảm 8.3%; đường kính giảm 16.2%,…)….

Hầu hết các mặt hàng nông sản chủ lực giảm, giá xuất một số mặt hàng ở mức rất thấp; xuất khẩu sang một số thị trường lớn giảm (thị trường EU giảm 0.5%; thị trường Trung Quốc giảm 2.5%).

Dùng các nguồn vốn khác nhau do ACV huy động để sửa sân bay Nội Bài?

Liên quan đến việc Sân bay quốc tế Nội Bài bị lún, nứt sâu ảnh hưởng đến an toàn bay, nhưng việc đầu tư sửa chữa đang có nhiều vướng mắc về cơ chế, Thứ trưởng Bộ GTVT Nguyễn Ngọc Đông cho biết: "Trước đây, đối với việc chưa cổ phần hoá Tổng Công ty Cảng hàng không Việt Nam (ACV) từ tháng 4/2016 trở về trước, công tác quản lý, khai thác, đầu tư, nâng cấp mới, cải tạo đều do ACV thực hiện trên cơ sở cơ chế hạch toán đã xác định đối với ACV.

Tuy nhiên, sau khi cổ phần hoá từ tháng 4/2016, do liên quan đến vấn đề an ninh các sân bay nên các khu bay thuộc trụ sở Nhà nước, các đường bay, đường lăn trực thuộc của Nhà nước. Như vậy, Nhà nước phải có trách nhiệm bố trí kinh phí để cải tạo, nâng cấp.

Việc lập kế hoạch trung hạn năm 2016-2020, nguồn kinh phí khá khó khăn do không nằm trong kế hoạch trung hạn này.

Đầu năm 2018, Chính phủ ban hành Nghị định 44 về quản lý nguồn tài sản hàng không và giao cho Bộ GTVT báo cáo lên Thủ tướng Chính phủ phương án giao kết cấu hạ tầng hàng không.

Bộ GTVT đã trình lên Thủ tướng Chính phủ kiến nghị giao cho ACV tài sản bay. Trước mắt, ACV tiếp tục nghiên cứu để có cơ chế lâu dài hơn. Kiến nghị của Bộ GTVT là dùng các nguồn vốn khác nhau do ACV huy động.

Tuy nhiên, trước mắt Đề án chưa được phê duyệt, việc xuống cấp, hư hỏng cục bộ đã xảy ra. Hiện tại ACV đang sửa chữa, khắc phục hư hỏng đó để bảo đảm an toàn bay."

Vì sao ông Nguyễn Bắc Son không được Cơ quan Điều tra đề nghị áp dụng chính sách hình sự đặc biệt?

Trả lời về vấn đề này, Thứ trưởng Bộ Công an Nguyễn Duy Ngọc giải đáp: "Chính sách khoan hồng của pháp luật Việt Nam rất rõ ràng và cụ thể nhằm ghi nhận sự hợp tác tích cực của những người có hành vi phạm tội đối với cơ quan điều tra, đối với pháp luật, thành thật khai báo, khắc phục hậu quả.

Đây là chính sách ưu việt và chúng tôi cũng kiến nghị áp dụng với những người hợp tác tích cực và khắc phục hiệu quả đối với những thiệt hại xảy ra.

Trong quá trình điều tra chúng tôi điều tra một cách toàn diện và kết quả đến đâu chúng tôi kết luận đến đó."

Xem xét lộ trình mua lại một phần vốn của các cổ đông ACV?

Liên quan đến vụ việc Bộ GTVT mới đây đề xuất mua lại Tổng Công ty Cảng hàng không Việt Nam (ACV) để biến doanh nghiệp này trở lại thành doanh nghiệp Nhà nước, Thứ trưởng Bộ GTVT Nguyễn Ngọc Đông cho biết: "Từ tháng 4/2016, ACV hoạt động theo hình thức Công ty Cổ phần, phần vốn của Nhà nước vẫn chiếm trên 95%. Theo tờ trình của Bộ GTVT ngày 9/7/2019 trình Thủ tướng Chính phủ Đề án quản lý, sử dụng và khai thác tài sản sở hữu công do Nhà nước đầu tư, quản lý.

Trong Đề án này đưa ra nhiều phân tích, nhiều phương án khác nhau và có kiến nghị là từ nay đến 2025 tiếp tục giao cho ACV quản lý, khai thác.

Trong giai đoạn đó sẽ có đánh giá và chuyển cho cơ quan quản lý nhà nước như Bộ GTVT và có cơ chế để quản lý, khai thác hiệu quả giai đoạn sau 2025. Trong phương án đó cũng có một kiến nghị, giải pháp thực hiện Đề án này trong tương lai là xem xét lộ trình mua lại một phần vốn của các cổ đông ACV để đảm bảo điều kiện cao nhất là an ninh quốc phòng.

Nếu được phê duyệt Đề án thì mới có chủ trương để phê duyệt Đề án mua, gom hoặc là lấy kinh phí ở đâu để thực hiện."

Chính sách PPP loay hoay và hệ lụy đẻ ra rất nhiều dự án BOT giao thông lổn nhổn?

Theo Thứ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Đức Trung chia sẻ: "Về dự án đường cao tốc Dầu Giây-Phan Thiết, trước đây là dự án thí điểm đầu tư theo hình thức PPP có sự hỗ trợ của Nhà nước. Khi đó Dự án này có tổng mức đầu tư khá lớn, khoảng 750 triệu đô. Nhà nước hỗ trợ khoảng 250 triệu đô từ phần vốn bảo lãnh của Ngân hàng Thế giới. Nhà đầu tư gồm Bitexco và nhà đầu tư thứ 2 sẽ bỏ ra 500 triệu đô, trong đó riêng Bitexco phải bố trí 60%, khoảng 350 triệu đô, để thực hiện dự án.

Tuy nhiên quá trình đàm phán thực hiện dự án này đã không thành công và đến tháng 3/2018, Thủ tướng Chính phủ quyết định chấm dứt việc thí điểm dự án theo cơ chế này. Hiện nay Chính phủ đang trình Quốc hội để thông qua dự án Luật Đầu tư theo hình thức PPP, Quốc hội sẽ cho ý kiến vào kỳ họp thứ 8 vào tháng 10/2019 và dự kiến sẽ thông qua vào kỳ họp thứ 9, tháng 5/2020. Dự luật này trên cơ sở kế thừa các quy định hiện nay chúng ta đang có để thực hiện các dự án PPP, trước đây là Nghị định 108, sau đó là Nghị định 15, Nghị định 63/2018/NĐ-CP. Các nghị định này là khuôn khổ pháp lý để thực hiện các dự án PPP trong suốt thời gian qua, đã thực hiện được 336 dự án PPP, trong đó có 140 dự án BOT.

Mặc dù còn những vấn đề tồn tại nhưng các dự án PPP trong thời gian qua đã góp phần hoàn thiện hệ thống kết cấu hạ tầng phục vụ cho sự phát triển của đất nước cũng như nhu cầu cuộc sống của nhân dân. Tuy nhiên để hoàn thiện khung pháp lý, Chính phủ nhận thấy hiện khung pháp lý chỉ dừng ở các nghị định nên chưa đảm bảo khung pháp lý cao nhất để điều chỉnh các hoạt động PPP. Thêm nữa các dự án PPP hiện nay chưa có sức hấp dẫn để thu hút các nhà đầu tư nước ngoài nên trong dự luật PPP có đưa ra các cơ chế bảo lãnh như bảo lãnh việc chuyển đổi ngoại tệ, bảo lãnh cơ chế chia sẻ rủi ro. Đây là cơ chế thực sự cần thiết để thu hút được các nhà đầu tư thực hiện các dự án PPP vì bản chất của dự án PPP là dự án có tính chất đầu tư công nhưng do chúng ta chưa có nguồn lực nên kêu gọi các nhà đầu tư tư nhân thực hiện và trong tất cả các dự án Chính phủ đều tham gia để đảm bảo khả năng thực hiện dự án hiệu quả. Ví dụ dự án Dầu Giây-Phan Thiết sau khi dừng thí điểm đã được đưa vào một trong 8 dự án thành phần theo hình thức BOT thuộc dự án đường cao tốc Bắc Nam theo Nghị quyết 52 của Quốc hội với tổng mức đầu tư là 14,300 tỷ và Nhà nước tham gia khoảng 3,000 tỷ để đảm bảo phương án tài chính cho dự án."

Khang Di 

FILI