Nhờ “của trời cho”, quốc gia này được IMF dự báo tăng trưởng kinh tế gấp... 40 lần nước Mỹ!
Nhờ “của trời cho”, quốc gia này được IMF dự báo tăng trưởng kinh tế gấp... 40 lần nước Mỹ!
Quỹ tiền tệ quốc tế (IMF) tin rằng một trong những quốc gia nhỏ nhất của Nam Mỹ có thể chứng kiến sự tăng trưởng kinh tế ấn tượng vào năm tới.
Taxi sông chờ khách hàng tại bến tàu ở thị trấn Bartica, Guyana. |
Theo IMF, Guyana - quốc gia với khoảng 780,000 dân, có chung biên giới với Brazil, Suriname và Venezuela ở phía đông bắc Nam Mỹ - sẽ có sự tăng trưởng kinh tế 86% vào năm 2020, gấp gần 20 lần so với 4.4% năm 2019.
Sự tăng trưởng GDP thực tế hàng năm “bùng nổ” như thế có thể biến Guyana thành quốc gia có tăng trưởng kinh tế nhanh nhất thế giới vào năm tới. Tính ra, mức tăng trưởng kinh tế được dự báo của Guyana sẽ gấp 40 lần so với Mỹ - nền kinh tế lớn nhất thế giới.
“Lý do khiến IMF dự báo điều đó là vì Guyana có lượng dầu bình quân trên mỗi cá nhân cao hơn so với bất kỳ nước nào trên thế giới”, chuyên gia Natalia Davies Hidalgo, một nhà phân tích người Mỹ La-tinh, nói với CNBC qua điện thoại vào thứ Hai.
So với quốc gia có lượng dầu hàng đầu khối OPEC là Saudi Arabia, nơi mỗi người dân được khoảng 1,900 thùng dự trữ ngoài khơi, Guyana có 3,900 thùng, Hidalgo cho biết.
“Và nước này còn có thể có nhiều hơn nữa, vì việc sản xuất vẫn chưa bắt đầu và họ vẫn đang thực hiện những khám phá mới”.
Tham vọng
Guyana đã sẵn sàng để bắt đầu sản xuất dầu vào tháng tới - một triển vọng mà các nhà phân tích tin rằng sẽ mang tính thay đổi cho sự thịnh vượng kinh tế của quốc gia nói tiếng Anh duy nhất ở Nam Mỹ này.
Tuy nhiên, Hidalgo mô tả dự báo của IMF là “tham vọng” và lưu ý đó có lẽ là dự báo kinh tế hàng năm cao nhất mà cơ quan này từng đưa ra.
Đó là vì về mặt kỹ thuật, Chính phủ của nước này là tạm thời cho đến khi những cuộc bầu cử được tổ chức vào tháng 3, nghĩa là hiện tại, họ không thể thông qua ngân sách cho năm 2020.
Ngoài việc thiếu luật pháp quản lý ở nước này, Hidalgo cho rằng khả năng các dự án trong lĩnh vực cơ sở hạ tầng bị trì hoãn và không được thanh toán cũng có thể đe dọa dự báo của IMF.
So với dự báo tăng trưởng kinh tế 86% vào năm tới của IMF dành cho Guyana, IHS Markit tin rằng sự bất ổn chính trị ở nước này khiến nền kinh tế của họ nhiều khả năng chỉ tăng trưởng khoảng 30%.
“Căn bệnh Hà Lan”
Đầu năm nay, IMF mô tả triển vọng trung hạn của Guyana là “rất thuận lợi”, khi trích dẫn các kế hoạch để nước này bắt đầu sản xuất dầu vào tháng tới.
“Việc bắt đầu sản xuất dầu vào năm 2020 cho thấy cơ hội tăng quy mô vốn và chi tiêu hiện tại với tốc độ đo được trong trung hạn để giải quyết các lỗ hổng về cơ sở hạ tầng và nhu cầu phát triển con người, đồng thời làm giảm bớt các lo ngại về tính bền vững của nợ”, một thành viên từ IMF cho biết trong một tuyên bố hồi tháng 6.
Tuy nhiên, tổ chức có trụ sở tại Washington D.C. này đã nhanh chóng đưa ra lời cảnh báo về những mối nguy hiểm tiềm ẩn có thể xảy ra đồng thời với sự tăng trưởng kinh tế nhanh như vậy.
“Tốc độ tăng chi tiêu công cần phải dần dần để giảm bớt những nút cổ chai từ các hạn chế về khả năng hấp thụ, tránh lãng phí và giảm thiểu những biến dạng kinh tế vĩ mô liên quan đến ‘căn bệnh Hà Lan’ mà các nền kinh tế có được sự tăng thu nhập đáng kể nhờ vào tài nguyên thường mắc phải”.
“Căn bệnh Hà Lan” đề cập đến những hậu quả tiêu cực có thể phát sinh từ sự tăng đột biến trong giá trị đồng tiền của một quốc gia. Thuật ngữ kinh tế này thường được gắn với những nghịch lý, trong đó tin tốt lành - chẳng hạn như Guyana phát hiện trữ lượng dầu lớn - có thể gây hại cho nền kinh tế rộng lớn của đất nước.
“Người dân Guyan không có kinh nghiệm với ‘của trời cho’ kiểu này, và nó đang đến rất bất ngờ”, Valerie Marcel, một thành viên của think tank Chatham House, nói với CNBC qua điện thoại hôm thứ Hai.
“Đó sẽ là một thách thức lớn”, bà nói thêm, đồng thời nhấn mạnh Guyana có thể vất vả đối phó với “lời nguyền tài nguyên” trong dài hạn.
“Sẽ rất khó để Guyana hoàn toàn không bị ảnh hưởng bởi ngành dầu mỏ”, Marcel nói.
FILI
