Kinh tế thế giới đối mặt thách thức lớn nhất kể từ Thế chiến II

Kinh tế thế giới đối mặt thách thức lớn nhất kể từ Thế chiến II

Theo người đứng đầu IMF, xung đột Nga - Ukraine kéo tụt tăng trưởng toàn cầu, đẩy giá cả leo thang, khiến thế giới nghèo đi và đối mặt nhiều nguy cơ hơn.

Theo Financial Times, tại Diễn đàn Kinh tế Thế giới diễn ra ở Davos (Thụy Sĩ), bà Kristalina Georgieva - Giám đốc điều hành Quỹ Tiền tệ Thế giới (IMF) - cảnh báo rằng nền kinh tế toàn cầu có thể phải đối mặt với "thách thức lớn nhất kể từ sau Thế chiến II".

Theo bà Georgieva, xung đột Nga - Ukraine đã "tàn phá cuộc sống, kéo tụt tăng trưởng và đẩy lạm phát lên cao". Bà kêu gọi các quốc gia "không đầu hàng trước sức mạnh của sự chia rẽ địa - kinh tế". Bởi điều đó sẽ khiến thế giới nghèo đi và đối mặt nhiều mối nguy hơn.

Bà Kristalina Georgieva - Giám đốc điều hành Quỹ Tiền tệ Thế giới. Ảnh: Reuters.

Tác động lan tỏa

Cảnh báo của bà Georgieva được đưa ra trong bối cảnh Ukraine tăng cường nỗ lực mang lại cho người dân niềm hy vọng về một tươi sáng hơn. Theo kế hoạch, nước này sẽ nhận được gói hỗ trợ tái thiết trị giá 1.000 tỷ USD từ việc tịch thu tài sản bị đóng băng của Nga.

Nói với Financial Times, bà Natalie Jaresko - cựu Bộ trưởng Bộ Tài chính Ukraine - cho rằng thế giới nên ủng hộ các ý tưởng tái thiết của Ukraine. Theo bà, mọi công dân trên thế giới có thể sớm chịu tác động từ cuộc xung đột này.

"Từ các quốc gia nghèo nhất với cuộc khủng hoảng lương thực, Mỹ và Liên minh châu Âu (EU) do giá dầu và khí đốt, đến những cá nhân và tổ chức muốn ngăn chặn biến đổi khí hậu", bà nói thêm.

Mới đây, Chủ tịch Ủy ban châu Âu von der Leyen cho biết EU đang tìm cách dùng tài sản tịch thu từ các tỷ phú Nga để tái thiết Ukraine.

Nhưng cùng ngày, Bộ trưởng Tài chính Mỹ Janet Yellen cho rằng việc chính phủ thu giữ tài sản bị đóng băng của Nga để giúp tái thiết Ukraine là không hợp pháp.

Các nước phương Tây đã phong tỏa hàng trăm tỷ USD như một phần của lệnh trừng phạt áp lên Nga do chiến dịch quân sự ở Ukraine.

Trong những ngày qua, ngày càng nhiều nhà kinh tế cảnh báo rằng thế giới đang trượt dài đến bờ vực suy thoái. Sản lượng của Trung Quốc giảm mạnh khi nước này đối phó với làn sóng Covid-19 mới. Châu Âu hứng chịu cuộc khủng hoảng chi phí sinh hoạt.

Nền kinh tế Mỹ chuyển từ giai đoạn bùng nổ sang sụp đổ. Lạm phát trở thành mối nguy lớn nhất đối với đà phục hồi của nước này sau đại dịch. Các thị trường mới nổi cũng đối mặt với tình trạng thiếu lương thực.

Thách thức lớn

Theo báo cáo được Ngân hàng Thế giới (WB) công bố hồi cuối tháng trước, giá nhiên liệu và thực phẩm toàn cầu sẽ tăng mạnh trong năm nay bởi những cú sốc do xung đột Nga - Ukraine. Điều này có thể khiến gánh nặng lạm phát trên thế giới phình to.

WB cảnh báo giá hàng hóa sẽ tiếp tục tăng cao trong nhiều năm tới. Nguyên nhân là xung đột Nga - Ukraine làm thay đổi cách mua bán, sản xuất và tiêu dùng trên khắp thế giới.

"Giá thực phẩm và năng lượng tăng cao đã gây ra thiệt hại đáng kể về khía cạnh con người và kinh tế", ông Ayhan Kose - Giám đốc Nhóm triển vọng của WB - bình luận. "Xu hướng này có thể cản trở tiến độ giảm nghèo và làm trầm trọng hơn nữa áp lực lạm phát, vốn đã gia tăng trên khắp thế giới", ông cảnh báo.

IMF cũng đã hạ dự báo tăng trưởng kinh tế toàn cầu trong năm 2022 và 2023 do tác động của xung đột Nga - Ukraine đối với giá lương thực, nhiên liệu.

IMF dự báo tăng trưởng kinh tế toàn cầu sẽ ở mức 3,6% trong năm nay, giảm từ 6,1% hồi năm ngoái. Cơ quan này cũng hạ dự báo tăng trưởng kinh tế năm 2023 0,2 điểm phần trăm xuống còn 3,6%.

Giá nhiên liệu và thực phẩm toàn cầu được dự báo sẽ tăng mạnh trong năm nay bởi những cú sốc do xung đột Nga - Ukraine, cản trở đà phục hồi của nền kinh tế sau đại dịch. Ảnh: Reuters.

"Triển vọng kinh tế toàn cầu đã bị ảnh hưởng nghiêm trọng, phần lớn do xung đột ở Ukraine", ông Pierre-Olivier Gourinchas - cố vấn kinh tế tại IMF - nhận định.

"Ảnh hưởng của cuộc xung đột sẽ lan tỏa sâu rộng, làm gia tăng áp lực giá cả, khiến các thách thức về chính sách trở nên trầm trọng hơn", vị chuyên gia cảnh báo.

Nhiều quốc gia vốn đã chật vật vì những khoản nợ khổng lồ, giờ rơi vào bế tắc khi giá cả leo thang. Từ Islamabad, Cairo đến Buenos Aires, các chính phủ đang đau đầu vì giá nhập khẩu tăng cao và những khoản vay trước đó để chi trả cho đại dịch.

Bà Georgieva kêu gọi mọi quốc gia hạ thấp các rào cản đối với thương mại, giúp đỡ những quốc gia đang gặp khó khăn trong việc thanh toán nợ, hiện đại hóa hệ thống thanh toán xuyên biên giới.

"Nhưng không viên đạn bạc nào có thể đối phó với hình thức chia rẽ có sức hủy diệt lớn nhất", người đứng đầu IMF cảnh báo.

Ông Larry Fink - Giám đốc điều hành BlackRock, công ty quản lý tài sản lớn nhất thế giới - cũng từng cho rằng xung đột giữa Nga và Ukraine đã đặt dấu chấm hết cho "quá trình toàn cầu hóa mà chúng ta từng biết".

Thảo Phương

ZING