ĐBQH: Cần ngăn chặn tình trạng lợi dụng đấu giá làm rối loạn thị trường đất đai hay 'đấu giá hộ'

28/11/2023 13:42

28-11-2023 13:42:00+07:00

Đại biểu Trần Văn Khải – Đoàn ĐBQH tỉnh Hà Nam cho rằng cần nghiêm cấm người tham giá đấu giá tài sản sử dụng nguồn vốn không minh bạch để tham gia đấu giá, để tình trạng lợi dụng đấu giá làm rối loạn thị trường đất đai hay “đấu giá hộ” do không đủ nguồn lực tài chính.

Đại biểu Trần Văn Khải – Đoàn ĐBQH tỉnh Hà Nam

Nghiêm cấm người tham giá đấu giá tài sản sử dụng nguồn vốn không minh bạch để tham gia đấu giá

Sáng 28/11, Quốc hội thảo luận về dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Đấu giá tài sản. Đại biểu Trần Văn Khải (Đoàn ĐBQH tỉnh Hà Nam) quan tâm đến đấu giá tài sản có giá trị lớn, khó định giá hay tài sản dạng "phi vật thể" như quyền sử dụng đất, quyền khai thác khoáng sản, quyền sử dụng rừng, cho thuê rừng…

Liên quan đến các hành vi bị nghiêm cấm, Luật đấu giá tài sản hiện hành không quy định vấn đề xác định nguồn lực tài chính của người tham gia đấu giá. Theo ông, việc này dẫn đến tình trạng lợi dụng đấu giá làm rối loạn thị trường đất đai hay “đấu giá hộ” do không đủ nguồn lực tài chính, nhiều trường hợp dựa hoàn toàn vào ngân hàng bảo lãnh…

Trong thực tiễn đấu giá quyền sử dụng đất vừa qua, đại biểu Trần Văn Khải cho rằng, vướng mắc nhất hiện nay cũng là lỗ hổng pháp lý lớn nhất là xác định năng lực tài chính “vốn thực có” của người tham gia đấu giá quyền sử dụng đất.

“Đây là câu chuyện không chỉ của Luật Đất đai mà còn là chuyện đầu cơ phức tạp, họ có thể lợi dụng từ giai đoạn đấu giá, bị can thiệp bởi nguồn "vốn đen" chiếm dụng hay rửa tiền...dẫn đến tính khả thi của tài sản đấu giá chậm trễ, kéo dài, bị khai thác sử dụng theo ý đồ doanh nghiệp hay thế lực khác”, đại biểu đoàn Hà Nam cảnh báo.

Từ phân tích trên, theo ông, một mặt cần nghiên cứu hoàn thiện quy định về 8 trường hợp đấu giá tại Điều 118 Luật đất đai. Mặt khác, cần nghiên cứu bổ sung thêm quy định: nghiêm cấm người tham giá đấu giá tài sản không đủ nguồn lực tài chính hay sử dụng nguồn vốn không minh bạch để tham gia đấu giá hay việc liên kết nhận uỷ quyền tham gia đấu giá, trả giá cho bên thứ 2, thứ 3 vào điểm 5, Điều 9, Luật Đấu giá tài sản sửa đổi lần này.

Điều này sẽ khắc phục tình trạng nhũng nhiễu trong đấu giá quyền sử dụng đất bằng nguồn vốn thiếu minh bạch, người tham gia đấu giá có thể trả giá "cao ngất" rồi bỏ cọc bóp méo thị trường đất đai hoặc giành giật quyền mua tài sản "phi vật thể" giá trị kinh tế, thương mại, an ninh, xã hội...

Đại biểu Phạm Đức Ấn - Đoàn ĐBQH Tp. Hà Nội

Còn đại biểu đại biểu Phạm Đức Ấn nhận định, tình trạng thông thầu, thông đồng, “quân xanh, quân đỏ”, cò mồi, đe dọa cưỡng ép xảy ra khá tinh vi có xu hướng ngày càng phức tạp. Do vậy, khi sửa đổi luật, cần có các quy định chặt chẽ, công khai, minh bạch để phòng ngừa những hành vi này.

Đại biểu Phạm Đức Ấn cũng nêu tình trạng ép giá, kiến nghị về việc đấu giá làm kéo dài thời gian hoàn thiện được các thủ tục để mua tài sản đó.. Vì vậy, cần có những cái giải pháp để xử lý vấn đề này, trong đó thời gian xem xét tài sản 2 ngày cần được tăng thêm ít nhất 3 ngày.

Về quy định liên quan đến đặt cọc, đại biểu cho rằng, cần nhìn nhận từ hai khía cạnh thấu đáo, trong đó cần sửa Điều 51 tránh tình trạng làm lũng đoạn về giá, gây khó khăn cho cả cơ quan định giá và người tham gia đấu giá.

Đại biểu Phạm Đức Ấn cho rằng cần nâng cao trách nhiệm của Bộ Tư pháp tại Điều 77 của dự thảo luật trong việc thu thập, thống kê thông tin của các tổ chức tham gia đấu giá để phát hiện những bất thường, phối hợp với Bộ Công an điều tra, xử lý.

Tăng số tiền đặt cọc lên tối thiểu 20%

Tham gia đóng góp ý kiến hoàn thiện dự thảo luật, đại biểu Trần Nhật Minh - Đoàn ĐBQH tỉnh Nghệ An bày tỏ đồng tình với quan điểm cần nâng tỷ lệ tiền đặt trước, mức tối thiểu cần đặt ở mốc 5%. Đại biểu đề nghị cơ quan soạn thảo tăng mức tối đa lên 30 hoặc 40% nhằm tạo sự chủ động, linh hoạt cho người có tài sản hoặc các tổ chức đấu giá được ủy quyền trong việc xác định giá khởi điểm đối với từng loại tài sản.

Trong thực tế, hầu hết những người tham gia đấu giá đã có sự chuẩn bị về tài chính để mua tài sản đấu giá, thậm chí chuẩn bị đầy đủ 100% số tiền bỏ ra, nên không băn khoăn về mức tiền đặt trước là bao nhiêu.

Việc tăng mức tiền đặt trước cao sẽ là rào chắn an toàn với những đối tượng không có nhu cầu mua tài sản đấu giá, chỉ đăng ký tham gia với mục đích thông đồng, trục lợi. Hơn nữa, đại biểu cũng cho rằng, việc quy định như vậy sẽ hạn chế được thấp nhất tình trạng bỏ cọc đang diễn ra khá phổ biến hiện nay.

Về đấu giá trong trường hợp chỉ có 1 người đăng ký tham gia đấu giá, 1 người tham gia đấu giá, 1 người trả giá, có thể phát sinh bất cập, ảnh hưởng đến quyền lợi của các bên. Đại biểu đề nghị cơ quan soạn thảo rà soát, sửa đổi các quy định pháp luật có liên quan, và khoản 2 Điều 1 của dự thảo luật để khắc phục những tồn tại, hạn chế đã nêu trong báo cáo của cơ quan trình dự án luật.

Đại biểu Nguyễn Thị Việt Nga - Đoàn ĐBQH tỉnh Hải Dương

Phát biểu ý kiến tại hội trường, đại biểu Quốc hội Nguyễn Thị Việt Nga - Đoàn ĐBQH tỉnh Hải Dương đồng tình với việc tăng số tiền đặt cọc lên tối thiểu 20% như nhiều đại biểu Quốc hội đề nghị…

Đại biểu Nga cho rằng, để hoạt động đấu giá tài sản đạt hiệu quả tốt nhất, theo đại biểu tăng số tiền đặt cọc lên con số lớn để tránh tình trạng đối tượng cò tham gia đấu giá để trục lợi, nhất là đấu giá đất.

“Tôi cũng rất nhất trí với các đại biểu phát biểu trước tôi, hiện nay dự thảo luật đang quy định số tiền là từ 5 – 10% giá trị tài sản, tuy nhiên tôi đề nghị tăng số này lên tối thiểu là 20% như nhiều đại biểu trước đề nghị. Bởi vì con số tối đa thì giao quyền cho các địa phương căn cứ vào đặc điểm tình hình để xác định nhưng không thấp hơn 20%. Như vậy những người có nhu cầu thực sự sẽ tham gia, còn các đối tượng cò sẽ bị hạn chế tham gia do số tiền đặt cọc lớn”, đại biểu Nga nêu rõ.

Nhật Quang

FILI