Hàng nhập khẩu giá rẻ không còn miễn thuế, người tiêu dùng đối mặt với thách thức mới
Hàng nhập khẩu giá rẻ không còn miễn thuế, người tiêu dùng đối mặt với thách thức mới
Ngày 30/11/2024, Quốc hội đã ban hành Nghị quyết số 174/2024/QH15 có hiệu lực từ ngày 14/01/2025 với nhiều nội dung quan trọng, trong đó chấm dứt quy định miễn thuế giá trị gia tăng đối với hàng hóa nhập khẩu có giá trị từ 1 triệu trở xuống, mục tiêu không chỉ cải thiện quản lý thuế trong giao dịch thương mại điện tử mà còn hướng tới một môi trường kinh doanh công bằng hơn.
Người tiêu dùng cần lưu ý đến sự thay đổi này để điều chỉnh kế hoạch mua sắm tương ứng. Những điều chỉnh không chỉ ảnh hưởng đến người tiêu dùng mà còn phản ánh một tình thế mới trong môi trường thương mại điện tử Việt Nam. Quy định mới được kỳ vọng sẽ có tác động sâu rộng, đặc biệt đối với người tiêu dùng trên các nền tảng thương mại điện tử như TikTok, Shopee, Lazada,…
Trước đây, theo Điều 1 Quyết định số 78/2010/QĐ-TTg, hàng hóa nhập khẩu gửi qua dịch vụ chuyển phát nhanh có giá trị từ 1 triệu đồng trở xuống được miễn thuế nhập khẩu và thuế giá trị gia tăng (GTGT). Tuy nhiên, quy định đã bị xóa bỏ với việc áp dụng Mục 8 Nghị quyết số 174/2024/QH15 như sau: “…chấm dứt ngay hiệu lực của quy định miễn thuế giá trị gia tăng trong Quyết định số 78/2010/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ”. Nội dung này được hướng dẫn bởi Nghị định số 180/2024/NĐ-CP ngày 31/12/2024 có hiệu lực từ ngày 01/01/2025. Như vậy, hàng hóa nhập khẩu qua chuyển phát nhanh có giá trị từ 1 triệu trở xuống sẽ phải chịu thuế.
Thay đổi đánh dấu một bước tiến trong việc quản lý thuế đối với các giao dịch ngày càng gia tăng trên nền tảng thương mại điện tử, nơi mà lượng hàng hóa nhập khẩu giá trị thấp đang có xu hướng tăng nhanh do nhu cầu tiêu dùng của người dân. Dưới đây là một số tác động của quy định:
Tăng giá sản phẩm
Một trong những ảnh hưởng rõ ràng nhất chính là việc giá sản phẩm trên các nền tảng thương mại điện tử sẽ tăng lên. Thuế GTGT thường là 10%, sẽ được tính trên các sản phẩm nhập khẩu có giá trị dưới 1 triệu đồng. Ví dụ, một mặt hàng có giá trị 800,000 đồng giờ đây sẽ phải chịu thêm 10% thuế, nâng tổng chi phí lên 880,000 đồng. Điều này làm giảm sức hấp dẫn của các mặt hàng quốc tế vốn được ưa chuộng vì giá rẻ. Đồng nghĩa với việc người tiêu dùng sẽ phải bỏ ra một khoản tiền lớn hơn cho mỗi giao dịch.
Những mặt hàng thường nhật như quần áo, phụ kiện hoặc đồ dùng gia đình, mặc dù có giá trị thấp cũng sẽ bị ảnh hưởng.
Thay đổi hành vi mua sắm
Trước đây, việc mua sắm trực tuyến thường diễn ra nhanh chóng, thuận tiện mà không cần cân nhắc quá nhiều về chi phí. Tuy nhiên, khi giá cả tăng lên, người tiêu dùng sẽ có xu hướng xem xét kỹ lưỡng hơn trước khi mua hàng.
Đối với sản phẩm giá trị nhỏ, như phụ kiện điện thoại hay đồ trang trí, người tiêu dùng sẽ cân nhắc liệu giá trị thực sự của sản phẩm có đáng để chi trả thêm khoản thuế GTGT hay không. Thói quen mua sắm "tiện tay" trên các nền tảng như TikTok, Shopee, Lazada,… có thể sẽ giảm, thay vào đó là sự thận trọng hơn trong các quyết định chi tiêu.
Khuyến khích hàng nội địa
Quy định mới cũng mở ra cơ hội cho hàng hóa nội địa phát triển. Khi giá sản phẩm nhập khẩu tăng lên, người tiêu dùng sẽ chuyển hướng sang lựa chọn hàng hóa sản xuất trong nước với giá cả cạnh tranh hơn. Điều này không chỉ giảm bớt sự phụ thuộc vào hàng nhập khẩu mà còn thúc đẩy kinh tế nội địa, hỗ trợ các doanh nghiệp Việt Nam.
Các sản phẩm nội địa, nhờ có lợi thế về giá thành và dịch vụ ưu đãi tốt, có khả năng trở thành lựa chọn ưu tiên của người tiêu dùng. Xu hướng này có thể góp phần phát triển các ngành sản xuất trong nước, đồng thời thúc đẩy sự sáng tạo và cạnh tranh trên thị trường.
Giảm số lượng giao dịch nhỏ lẻ
Với việc giá cả tăng lên, các giao dịch giá trị thấp – vốn chiếm tỷ trọng lớn trên các nền tảng như Shopee, Lazada,… sẽ giảm sút. Người tiêu dùng sẽ không còn mua sắm "dễ dãi" như trước, dẫn đến sự sụt giảm trong doanh thu từ các giao dịch nhỏ lẻ. Các nền tảng thương mại điện tử sẽ cần phải điều chỉnh chiến lược kinh doanh để thích ứng với tình hình mới. Một số có thể tập trung vào việc quảng bá hàng hóa nội địa hoặc triển khai các chương trình ưu đãi để giảm bớt tác động của thuế GTGT đối với người tiêu dùng.
Nghị quyết số 174/2024/QH15 đánh dấu một bước tiến quan trọng trong việc quản lý thuế đối với thương mại điện tử tại Việt Nam. Quy định mới không chỉ giúp giảm thất thu thuế mà còn hướng đến sự công bằng hơn giữa các loại hình kinh doanh.
Với việc tăng cường sự quản lý thuế đã tạo ra động lực để thúc đẩy hàng hóa nội địa, từ đó không chỉ nâng cao sức cạnh tranh của sản phẩm Việt mà còn góp phần bảo vệ quyền lợi của người tiêu dùng. Hãy tỉnh táo và cân nhắc kỹ lưỡng khi mua sắm trên các nền tảng trực tuyến và lựa chọn hàng hóa một cách thông thái để cùng nhau xây dựng thị trường tiêu dùng công bằng, bền vững.
ThS. LS. Huỳnh Thị Mỹ Hằng (Công ty Luật Anh Sĩ)
- 09:00 01/02/2025
