Nâng tầm vị thế Việt Nam qua trung tâm tài chính quốc tế
Nâng tầm vị thế Việt Nam qua trung tâm tài chính quốc tế
Trong bối cảnh kinh tế toàn cầu đang dịch chuyển mạnh mẽ, Việt Nam đặt mục tiêu xây dựng trung tâm tài chính quốc tế như một động lực tăng trưởng mới. Điều này được kỳ vọng trở thành bệ phóng thu hút vốn và tri thức toàn cầu, đồng thời nâng tầm vị thế quốc gia trên bản đồ tài chính thế giới.
Trung tâm Tài chính quốc tế tại TPHCM được kỳ vọng trở thành bệ phóng thu hút vốn và tri thức toàn cầu. Ảnh: LÊ VŨ |
Hoàn thiện khung pháp lý cho trung tâm tài chính quốc tế
Theo Nghị quyết 222/2025/QH15 (Nghị quyết 222) ngày 27-6-2025 của Quốc hội, Việt Nam đặt mục tiêu xây dựng Trung tâm tài chính quốc tế (TTTCQT) nhằm thu hút nguồn lực tài chính, thúc đẩy hội nhập quốc tế và tạo nền tảng cho tăng trưởng bứt phá trong kỷ nguyên mới. Theo báo cáo của Global Financial Centres Index (GFCI) số 37 (tháng 3-2025), thế giới hiện có 119 trung tâm tài chính và mục tiêu của Việt Nam là lọt vào nhóm 75 vào năm 2035 và vươn lên tốp 20 vào năm 2045, ngang hàng với các trung tâm lớn trong khu vực như Hồng Kông, Singapore, Seoul hay Dubai.
Để hiện thực hóa mục tiêu này, Việt Nam đã thể hiện quyết tâm chính trị mạnh mẽ qua việc ban hành Nghị quyết 222, đặt nền tảng pháp lý cao nhất bước đầu cho tiến trình hội nhập. Trên cơ sở đó, Thủ tướng Chính phủ ban hành Quyết định 114/QĐ-BCĐTTTC ngày 1-8-2025 với kế hoạch hành động cụ thể đến cuối năm 2025 đưa TTTCQT tại TPHCM và Đà Nẵng đi vào hoạt động, sớm hoàn thiện tám nghị định hướng dẫn chi tiết Nghị quyết 222, kiện toàn bộ máy quản lý và xây dựng tòa án chuyên biệt để xử lý tranh chấp.
Về triển khai cụ thể, Việt Nam sẽ sớm phát triển hạ tầng chiến lược và không gian đô thị dành cho TTTCQT tại TPHCM và Đà Nẵng, áp dụng các cơ chế đặc thù nhằm đẩy nhanh tiến độ xây dựng cơ sở vật chất và hạ tầng đô thị. Song song đó, việc phát triển hạ tầng viễn thông và hạ tầng số cũng được thúc đẩy đồng bộ, bảo đảm trung tâm tài chính có nền tảng tốt nhất về hạ tầng trước khi đi vào vận hành. Cùng với đó, Chính phủ sẽ ban hành quy định về việc triển khai cơ chế thử nghiệm có kiểm soát với các dịch vụ tài chính ứng dụng công nghệ (FinTech) và đổi mới sáng tạo, mở rộng và nâng cấp thị trường giao dịch hàng hóa, phát triển các sản phẩm và dịch vụ tài chính chất lượng cao, đồng thời ban hành chính sách ưu đãi để thu hút đầu tư trong và ngoài nước. Đây là những bước đi cụ thể với kế hoạch rõ ràng, tạo nền móng cho lộ trình dài hạn đưa Việt Nam trở thành một trong những trung tâm tài chính hàng đầu thế giới.
Chính sách ưu đãi làm đòn bẩy thu hút đầu tư
Việt Nam đang hội tụ nhiều điều kiện thuận lợi để phát triển TTTCQT, đó là nền tảng chính trị ổn định với quyết tâm hội nhập cao, vị thế quốc tế ngày càng được nâng lên, quy mô kinh tế thuộc nhóm 25 thế giới theo GDP (PPP). Hạ tầng giao thông, công nghệ và hạ tầng số được đầu tư mạnh mẽ, nguồn nhân lực chất lượng cao đang dần hình thành, trong khi vị trí địa lý của Việt Nam mang lại lợi thế đặc biệt. Khoảng cách di chuyển từ TTTCQT Việt Nam đến các trung tâm tài chính lớn khác trong khu vực đều thuận tiện, đồng thời múi giờ không trùng với 21 trung tâm hàng đầu thế giới, giúp TTTCQT tại Việt Nam tận dụng khoảng trống về thời gian và không gian trong chuỗi kết nối tài chính toàn cầu.
|
Theo nghiên cứu của Viện Tony Blair, nhà đầu tư chiến lược có thể được phân nhóm theo hạ tầng, công nghệ, truyền thông và thu hút thành viên, và sản phẩm dịch vụ tài chính, nhưng dù ở nhóm nào cũng phải đáp ứng đầy đủ các tiêu chí, trong đó cam kết vốn 1 tỉ đô la Mỹ là điều kiện quan trọng. |
Trong bối cảnh địa chính trị toàn cầu đang dịch chuyển, đây được coi là thời cơ vàng để Việt Nam vươn lên trở thành trung tâm của sự phát triển, điểm trung chuyển vốn quốc tế và trung tâm tài chính thế hệ mới. Trên nền tảng đó, Nghị quyết 222 đã thiết lập một khung pháp lý mở với nhiều chính sách ưu đãi đặc thù, tạo điều kiện để TTTCQT tại Việt Nam trở thành điểm đến hấp dẫn của các nhà đầu tư toàn cầu.
Các ưu đãi phải kể đến gồm những thủ tục pháp lý vượt trội nhằm thu hút các tổ chức tài chính trong lĩnh vực ưu tiên. Các thành viên được phép áp dụng chuẩn mực kế toán quốc tế hoặc chuẩn mực kế toán của một số quốc gia khác, đồng thời giao dịch giữa các thành viên với nhau và giữa thành viên với các tổ chức, cá nhân ở nước ngoài được sử dụng ngoại tệ. Chính sách thuế cũng đặc biệt ưu đãi, với mức thuế suất thu nhập doanh nghiệp chỉ 10% trong 30 năm, miễn thuế tối đa không quá bốn năm và giảm 50% số thuế phải nộp tối đa không quá chín năm tiếp theo cho các ngành nghề ưu tiên. Với các lĩnh vực khác, mức thuế suất áp dụng là 15% trong 15 năm, kèm miễn thuế tối đa hai năm và giảm 50% số thuế phải nộp tối đa bốn năm tiếp theo.
Ngoài ra, các chuyên gia, nhà khoa học và nhà quản lý làm việc tại TTTCQT được miễn thuế thu nhập cá nhân đến hết năm 2030, các hoạt động xuất nhập cảnh và xuất nhập khẩu ra vào TTTCQT cũng được áp dụng chính sách ưu tiên. Nhà nước sẽ bố trí quỹ đất sạch để giao hoặc cho thuê tối đa 70 năm nhằm phục vụ các dự án thuộc ngành, nghề ưu tiên phát triển. Bên cạnh đó, TTTCQT được phép triển khai thử nghiệm các sản phẩm tài chính mới và phát triển thử nghiệm mô hình kinh doanh mà pháp luật chưa có quy định. Đây được đánh giá là gói cơ chế ưu đãi thông thoáng nhất từ trước đến nay, được xây dựng trên cơ sở tham khảo kinh nghiệm quốc tế, với mục tiêu đưa Việt Nam nhanh chóng tiệm cận chuẩn mực của các trung tâm tài chính hàng đầu thế giới.
Thêm ưu đãi kèm điều kiện với nhà đầu tư chiến lược
Nhà đầu tư chiến lược là thành viên của TTTCQT đáp ứng tiêu chí về ngành nghề kinh doanh, năng lực tài chính, uy tín và có cam kết đầu tư lâu dài tại TTTCQT. Nhà đầu tư chiến lược được xem là lực lượng dẫn dắt sự phát triển của TTTCQT.
Theo Nghị quyết 222, họ được hưởng những cơ chế ưu đãi vượt trội như được ưu tiên lựa chọn là nhà đầu tư thực hiện các dự án đầu tư quan trọng để phát triển hạ tầng và dịch vụ hỗ trợ TTTCQT, được cho thuê đất không qua đấu giá đối với dự án thuộc lĩnh vực ưu tiên, đồng thời có quyền tham gia đầu tư, phát triển kinh doanh, quản lý vận hành, cho thuê lại hoặc chuyển nhượng các dự án trong TTTCQT. Ngoài ra, nhà đầu tư chiến lược còn được cung cấp dịch vụ hỗ trợ đầu tư và giải phóng mặt bằng cho nhà đầu tư khác trong TTTCQT, được phép đầu tư xây dựng công trình hạ tầng quy mô lớn, phát triển khu phức hợp và hệ sinh thái để thu hút định chế tài chính, tập đoàn đa quốc gia và chuyên gia quốc tế. Đây là những cơ chế được thiết kế để bảo đảm vai trò dẫn dắt, tạo sức hút mạnh mẽ với các định chế tài chính lớn, góp phần định hình sự phát triển lâu dài của TTTCQT tại Việt Nam.
Đi cùng với quyền lợi - ưu đãi, nhà đầu tư chiến lược có nghĩa vụ cao hơn các thành viên khác. Họ cần chứng minh năng lực tài chính và kinh nghiệm, cam kết đầu tư lâu dài và hoàn thành dự án hạ tầng trong thời gian quy định (năm năm). Ngoài ra, họ có trách nhiệm quảng bá hình ảnh TTTCQT, hỗ trợ thu hút định chế tài chính quốc tế...
Một số tiêu chí cụ thể hơn trong việc lựa chọn nhà đầu tư chiến lược đang được thảo luận, bao gồm cam kết đầu tư tối thiểu 1 tỉ đô la Mỹ, hoạt động trong lĩnh vực ưu tiên như chứng khoán, ngân hàng, bảo hiểm, FinTech hay tài chính xanh..., tuân thủ pháp lý và tiêu chuẩn ESG, cũng như đóng góp vào truyền thông và phát triển mạng lưới.
Theo nghiên cứu của Viện Tony Blair, nhà đầu tư chiến lược có thể được phân nhóm theo hạ tầng, công nghệ, truyền thông và thu hút thành viên, và sản phẩm dịch vụ tài chính, nhưng dù ở nhóm nào cũng phải đáp ứng đầy đủ các tiêu chí, trong đó cam kết vốn 1 tỉ đô la Mỹ là điều kiện quan trọng.
Lão Trịnh
- 07:00 04/10/2025
