Mỹ tái hội nhập châu Á qua TPP
Mỹ tái hội nhập châu Á qua TPP
Trong một động thái đáng ngạc nhiên, Tổng thống Mỹ Barack Obama cuối tuần qua tuyên bố Mỹ sẵn sàng tham gia vào thỏa thuận Đối tác xuyên Thái Bình Dương như một bước khởi đầu hướng tới một thỏa thuận tự do thương mại toàn khu vực (FTA) với châu Á - Thái Bình Dương.
Tuy nhiên, vẫn còn cả một chặng đường dài để đạt được mục tiêu đó.
"Tổng thống Obama thông báo Mỹ sẽ ràng buộc với các đối tác ở APEC trong thỏa thuận Đối tác xuyên Thái Bình Dương", Đại diện Thương mại Mỹ Ron Kirk nói tại diễn đàn Hợp tác Kinh tế châu Á - Thái Bình Dương.
Thỏa thuận Đối tác Kinh tế Chiến lược xuyên Thái Bình Dương (TPP) là một FTA ít được biết đến, được thiết lập năm 2005 giữa Brunei, Chile, New Zealand và Singapore. Một số người hy vọng rằng nó sẽ được sử dụng như một mô hình cho một FTA toàn khu vực châu Á - Thái Bình Dương.
Bộ trưởng Thương mại New Zealand Tim Groser hoan nghênh thông báo của Mỹ và nói rằng New Zealand rất vui mừng trước "những lời bình luận tích cực của Tổng thống Obama về cam kết của Mỹ đối với khu vực và nghị trình thương mại khu vực. Thông báo đó đã đưa mục tiêu mà New Zealand theo đuổi từ lâu về một thoả thuận thương mại tự do với Mỹ tiến thêm một bước gần hơn".
Vào tháng 3 vừa qua, Việt Nam cũng đã được đồng ý tham gia đàm phán TPP với tư cách là "thành viên liên kết". Sau một thời gian tham dự với tư cách trên, Việt Nam sẽ quyết định việc tham gia đàm phán TPP một cách chính thức.
Ngoài Việt Nam và Mỹ, các nước Australia và Peru cũng bày tỏ mong muốn tham gia.
Việc Mỹ muốn tham gia vào TPP có thể cho thấy một điều quan trọng là Mỹ thật sự muốn "tái hội nhập" với khu vực, nơi mà nhiều nhà lãnh đạo châu Á cảm thấy bị phớt lờ thời chính quyền George W. Bush.
Lee Kuan Yew, quan chức cấp cao của Singapore, khuyên Mỹ nên đóng một vai trò kinh tế tích cực hơn nữa ở Đông Á nếu không muốn để mất vị thế của mình là một cường quốc kinh tế - quân sự hàng đầu.
"Trong 8 năm qua, Mỹ quá chú tâm đến Iran, Afghanistan và Iran mà bỏ qua Đông Á", ông Lee nói.
Ông này nói rằng, đến nay, Mỹ chỉ mới ký một FTA với Singapore trong khi Hiệp hội Các quốc gia Đông Nam Á mới đây đã đạt được một số FTA với Trung Quốc, Ấn Độ và Hàn Quốc.
"Nếu tình hình cứ thế này sau vài năm nữa, họ (Mỹ) sẽ bị loại khỏi cuộc đua kinh tế. Và nếu bạn văng khỏi một cuộc đua kinh tế thì bạn sẽ thua thiệt trong một hành trình đua dài", ông Lee cảnh báo.
Theo lịch trình, Australia sẽ đứng ra tổ chức phiên đàm phán đầu tiên về TPP vào tháng 3 năm tới. Lẽ ra, sự kiện này đã diễn ra vào tháng 3 năm nay song đã bị hoãn lại để chính quyền mới ở Washington có thời gian đánh giá lại một cách tổng thể chính sách thương mại của Mỹ.
Bộ trưởng Thương mại Australia Simon Crean nói: "Tám nước đang tham gia TPP sẽ xác định chúng tôi cần những gì cho một thỏa thuận thương mại hiện đại của thế kỷ 21. Mục đích là thỏa thuận sẽ mở rộng tới nhiều nước khác nữa".
Thanh Hảo
Vietnamnet