Vui buồn mùa đại hội cổ đông

Vui buồn mùa đại hội cổ đông

Mùa đại hội cổ đông (ĐHCĐ) năm nay diễn ra trong bối cảnh kinh tế vĩ mô có nhiều bất ổn nghiêm trọng gây không ít thách thức và trở ngại lớn cho các DN trong nước, đồng thời TTCK tiếp tục đi xuống với tình trạng thanh khoản khá ảm đạm. 

Mặc dù vậy, các buổi ĐHCĐ vẫn không thiếu sự sôi động và căng thẳng trong tranh luận, đặc biệt xoay quanh những vẫn đề quan trọng như việc đặt các chỉ tiêu kinh doanh, kế hoạch tăng vốn, phương án chia cổ tức,... Thêm vào đó, vai trò của các cổ đông cá nhân ngày càng được tăng lên khi họ thực sự ý thức được về quyền và nghĩa vụ của mình.

Nhìn lại 2010

Nhìn lại kết quả kinh doanh (KQKD) năm 2010 của các DN niêm yết (DNNY), cho thấy bức tranh tương đối lạc quan trong điều kiện kinh doanh không thực sự thuận lợi. Trong 570 DNYN đã công bố báo cáo KQKD, có đến trên 55% DN hoàn thành hoặc vượt kế hoạch về lợi nhuận, số DN có mức lợi nhuận năm vừa qua chiếm tỉ lệ thấp, khoảng dưới 5%. Mặc dù vậy, số DN có lợi nhuận dương nhưng không đạt kế hoạch đặt ra chiếm tỉ lệ khá cao là 40%. Việc không đạt được kế hoạch đề ra từ ban đầu là do các DN gặp phải khá nhiều rủi ro từ những biến cố kinh tế lớn trong và ngoài nước như khủng hoảng nợ công tại Châu Âu, bất ổn tại Hy Lạp, sự kiện Vinashin,... và những sự thay đổi chính sách vĩ mô nằm ngoài dự kiến DN.

Dựa trên kết quả đạt được trong năm trước và bối cảnh kinh tế năm nay, các DN đưa ra những quyết định chiến lược nhằm duy trì sự tăng trưởng trong điều kiện kinh doanh khó khăn. Thông qua đại hội cổ đông, lãnh đạo của hầu hết các DNNY đều có đánh giá chung rằng: năm 2011 là một năm hết sức khó khăn khi tín dụng bị thắt chặt ngay từ đầu năm nhằm mục tiêu kiềm chế lạm phát của Chính phủ, lãi suất hiện nay đã vượt quá khả năng chịu đựng chung của các DN khiến họ phải thu hẹp hoạt động đầu tư mở rộng, các hộ gia đình cũng giảm mức chi cho tiêu dùng cá nhân để tiết kiệm dự phòng rủi ro cho tương lai, do vậy, mãi lực thị trường với hầu hết các ngành hàng cơ bản đều giảm mạnh.

Thận trọng kế hoạch 2011

Trong bối cảnh khó khăn trên, phần lớn các DNNY đều thận trọng khi đưa ra kế hoạch kinh doanh cho năm nay. Trong 250 DN đã công bố kế hoạch, chỉ có khoảng 85% số DN đặt kế hoạch tăng trưởng về doanh thu, tuy nhiên, 25% trong số DN này có kế hoạch tăng trưởng doanh thu nhưng không có kế hoạch tăng trưởng về lợi nhuận. Các DN có kế hoạch doanh thu thấp hơn năm trước thì cũng thường có kế hoạch lợi nhuận giảm so với năm trước. Đặc biệt, rất hiếm DN đặt mục tiêu tăng trưởng lợi nhuận đột biến so với thực hiện năm trước, trừ một số DN có lợi nhuận năm 2010 ở mức cực thấp. Điều này cho thấy, các DN đã chủ động lường trước được những khó khăn để xác định các chỉ tiêu kinh doanh một cách phù hợp.

Sự khác biệt lớn so với mùa ĐHCĐ năm trước là năm nay không còn những kế hoạch tăng vốn rầm rộ trên diện rộng. Rút kinh nghiệm từ năm trước khi một loạt DN đặt phương án tăng vốn thông qua phát hành thêm cổ phiếu nhưng không thành công, các DN đặt kế hoạch phát hành cổ phiếu để tăng vốn năm nay đã ít đi và sự cân nhắc kỹ càng hơn. Tại không ít buổi họp ĐHCĐ, các cổ đông cá nhân đã phản đối kế hoạch tăng vốn hoặc chất vấn gay gắt phương án sử dụng vốn dự định tăng thêm. Do vậy, nhiều DN đã phải tính đến việc cơ cấu lại nguồn vốn để sử dụng có hiệu quả cao hơn, nhằm đối phó với tình hình thắt chặt tín dụng, chi phí sự dụng vốn cao và việc khó huy động thêm được nguồn vốn chủ. Một trong các biện pháp thường được áp dụng là thu gọn lại các khoản đầu tư tài chính hoặc hoãn góp vốn ở một số dự án đầu tư, để tập trung nguồn vốn cho các dự án trọng điểm có khả năng mạng lại hiệu quả kinh tế ngay.

Một điểm được khá nhiều nhà đầu tư cá nhân quan tâm là việc phân bổ lợi nhuận tại các DN làm ăn có lãi như thế nào. Tâm tư chung của nhóm cổ đông này là được chia một tỉ lệ cổ tức bằng tiền tương ứng hoặc cao hơn so với lãi suất tiết kiệm. Khoảng 200 trong số các DN kinh doanh có lãi đã quyết định chia cổ tức bằng tiền mặt từ 10% mệnh giá trở lên, gần 100 DN trong số đó có tỉ lệ chi trả cổ tức bằng tiền mặt trên 20% mệnh giá, đặc biệt một số DN có tỉ lệ lên tới 40% đến 70% như HPG, HDG, NET,... Tuy nhiên, phần lớn DN đều muốn giữ lại một khoản lợi nhuận nhất định để bổ sung vào nguồn vốn kinh doanh, đáp ứng nhu cầu đầu tư mở rộng trong điều kiện chi phí vốn bên ngoài lên mức rất cao như hiện nay.

Triển vọng kinh doanh năm 2011 mặc dù được cho là không mấy tích cực, nhưng với những chiến lược kinh doanh phù hợp của các DN, chúng ta kỳ vọng sẽ tiếp tục chứng kiếm sự tăng trưởng vượt qua giai đoạn khó khăn này. DN sẽ bớt đi những khó khăn khi chính sách thắt chặt tiền tệ giảm dần và lãi suất thị trường tìm về mặt bằng giá thấp hơn. Đây sẽ là những điều kiện quan trọng cho sự phục hồi của TTCK trong tương lai.

Diễn đàn doanh nghiệp