Trái phiếu Chính phủ: Đường cong lợi suất thực sự hữu ích

Trái phiếu Chính phủ: Đường cong lợi suất thực sự hữu ích

Các thành viên thị trường đã sử dụng khá hiệu quả đường cong lợi suất chuẩn trong việc phân tích, dự báo xu hướng biến động của lãi suất trái phiếu chính phủ căn theo các điều kiện kinh tế vĩ mô và là công cụ phổ biến giúp các nhà đầu tư (NĐT) xác định giá trị thị trường của các công cụ tài chính cùng kỳ hạn.

Một năm khẳng định điều mong mỏi

Một năm tròn kể từ ngày 18/3/2013, khi thị trường trái phiếu Chính phủ (TPCP) chính thức có đường cong lợi suất chuẩn (YC), các thành viên thị trường đã sử dụng khá hiệu quả yếu tố này trong việc phân tích, dự báo xu hướng biến động của lãi suất trái phiếu chính phủ căn theo các điều kiện kinh tế vĩ mô và là công cụ phổ biến giúp các nhà đầu tư (NĐT) xác định giá trị thị trường của các công cụ tài chính cùng kỳ hạn.

Trưởng bộ phận Kinh doanh giấy tờ có giá - Khối Nguồn vốn Techcombank Vũ Thị Mỹ Hạnh cho biết, ưu điểm của YC như mục tiêu HNX mong muốn, là kim chỉ nam cho thị trường về một vùng lãi suất cho thành viên căn cứ trên giá giao dịch trong ngày. Một ưu điểm khác là nếu việc chào giá trên hệ thống đòi hỏi các thành viên có nghĩa vụ chào mua, chào bán với cam kết chắc chắn thì việc chào giá mua, bán trên YC mang tính tự nguyện, không bắt buộc NĐT phải thực hiện. Vì thế, giá chào khá sát với thực tế và là giá trong ngày.

Biểu đồ so sánh lợi suất chào giá trên YC tại HNX và lợi suất trúng thầu trái phiếu Kho bạc Nhà nước kỳ hạn 2 năm (18/3/2013 - 28/2/2014) là một minh chứng về việc YC phát huy tốt vai trò là công cụ chỉ báo xu hướng lãi suất trên thị trường. Đây cũng là một kênh cung cấp thông tin tham khảo hữu ích cho cơ quan quản lý, tổ chức phát hành, cũng như thành viên về diễn biến lãi suất trên thị trường. Hệ thống YC với các mức lãi suất chào giá đã góp phần hỗ trợ tích cực trong việc định hình khung lãi suất phát hành trái phiếu của Bộ Tài chính, hỗ trợ Kho bạc Nhà nước lựa chọn lãi suất trúng thầu.

Theo ông Trần Kiều Hưng, Trưởng Bộ phận kinh doanh trái phiếu, Ban Kinh doanh vốn và tiền tệ BIDV, thì YC đã được các thành viên thị trường ghi nhận là một công cụ tham chiếu chuẩn để định hướng, đối chiếu với danh mục kinh doanh, từ đó đưa ra mức giá hợp lý khi tham gia giao dịch, đấu thầu.

Thống kê của HNX cho thấy, sự quan tâm của giới đầu tư dành cho chỉ báo YC tại HNX. Trong 1 năm vận hành 22 thành viên là NHTM và chi nhánh ngân hàng nước ngoài đều tích cực chào mua, chào bán, cung cấp mức giá chào mua, chào bán có chất lượng như Techcombank, BIDV, Maritime Bank, Vietcombank, ACB. Một số ngân hàng, mặc dù không phải là thành viên đấu thầu TPCP vẫn đều đặn tham gia chào giá như Deustche Bank, Đông Á, Đông Nam Á, Phương Đông. Nhờ đó, hệ thống YC hoạt động ổn định, cập nhật tốt xu hướng lãi suất trên thị trường.

Sự tham gia đầy đủ, nhiệt tình của các thành viên hàng đầu trên thị trường trái phiếu, cũng như của nhiều đơn vị, tổ chức khác nhau không chỉ góp phần thúc đẩy việc hình thành cơ chế các nhà tạo lập thị trường, làm đa dạng hóa thành phần tham gia chào giá, tăng cường tính công khai, minh bạch cho dữ liệu vẽ YC.

Cơ sở cho những bước tiếp theo

Theo HNX, cùng với triển khai rất quyết liệt phát hành trái phiếu theo hình thức lô lớn hoặc bổ sung, việc xác định các mã trái phiếu Benchmark trên YC đã góp phần hình thành các mã trái phiếu thanh khoản, có tính đại diện cho thị trường. Ngoài ra, YC tại HNX còn là nơi tham chiếu lãi suất để định giá các trái phiếu lưu hành trên thị trường, từ đó hỗ trợ cơ quan quản lý và các tổ chức phát hành trong công tác quản lý nợ, hỗ trợ thành viên và NĐT đánh giá danh mục tự doanh của mình.

Bà Vũ Thị Mỹ Hạnh lý giải thêm, nhìn vào việc chào giá của thành viên thị trường trên YC có thể biết họ đang nuôi ý định gì và một trong hai nhu cầu mua hay bán của họ có khớp lại với nhau hay không. Nhìn một cách tổng thể, YC cho NĐT chỉ báo về sự vận hành của thị trường trái phiếu kỳ hạn từ 1 năm đến 15 năm, hay lãi suất đang vận hành theo xu hướng nào. Mặc dù hiện thị trường trái phiếu vẫn còn hạn hẹp cả về quy mô và chiều sâu, cũng như thời gian vận hành YC mới chỉ được 1 năm, nhưng dài hạn, YC sẽ tạo dựng những thông tin và chỉ báo rõ ràng cho thị trường.

YC sẽ không chỉ là cơ sở cho cả những thành viên đã gia nhập thị trường và mới gia nhập xem xét, thực thi kế hoạch kinh doanh mà còn là cơ sở để các nhà kinh doanh trái phiếu xây dựng một đường cong lợi suất cho riêng mình và đánh giá hiệu quả đầu tư kỳ vọng. Cũng dựa trên những chào giá mua bán của một nhóm, NĐT có thể nhìn thấy ý chí của họ qua diễn biến giá chào để có những đối sách cho phù hợp. “Đây có thể coi là một giá trị gia tăng của HNX dành cho thành viên, rất hữu ích”, bà Hạnh nhìn nhận.

Sau 1 năm khai trương hệ thống giao dịch TPCP phiên bản 2: Tổng giá trị giao dịch TPCP và tín phiếu đạt 417.106 tỷ đồng, tương đương 1.668 tỷ đồng/phiên, tăng 96% so với năm 2012; trong đó quy mô giao dịch TPCP đạt 404.992 tỷ đồng, tương đương 1.619,9 tỷ đồng/phiên, tăng 91,43% so với năm 2012. Quy mô giao dịch tín phiếu kho bạc tăng gấp 13 lần so với năm 2012. Khối lượng giao dịch repo toàn thị trường cũng tăng 54%. Hệ số tổng giá trị giao dịch trên quy mô niêm yết bình quân tăng từ mức 0,53 năm 2012 lên mức 0,75 năm 2013.

Tuy nhiên theo các thành viên thị trường, việc xây dựng cơ chế các nhà tạo lập thị trường mà HNX đang hướng tới mới chỉ dừng lại ở việc tạo lập giá giao dịch. Ưu điểm chào không có cam kết bắt buộc thực hiện, không phải thành viên nào cũng tham gia chào giá cũng chưa có quyền lợi và nghĩa vụ tương xứng với thành viên tham gia. Đây cũng là những vấn đề đặt ra cho việc phát triển thị trường trái phiếu trong tương lai, khi YC có vai trò quan trọng trong triển khai bộ chỉ số giá trái phiếu, quản trị danh mục đầu tư, thực hiện cơ chế mark-to-market đối với một số sản phẩm mới trên thị trường.

Nhất Thanh

thời báo ngân hàng