Nương sóng để đi xa

Nương sóng để đi xa

Nếu chủ động và linh hoạt trong điều hành chính sách, thì những sự kiện lớn của kinh tế thế giới như sự thay đổi chính sách tỷ giá đồng nhân dân tệ (NDT) vừa qua của Trung Quốc không những không gây biến động cho Việt Nam, mà ngược lại có thể giúp nền kinh tế Việt Nam nương sóng để đi xa hơn.

Nếu nhìn toàn cục các vấn đề kinh tế, chính trị đối với động thái điều chỉnh tỷ giá NDT của Ngân hàng Trung ương Trung Quốc trong tuần qua thì theo quan điểm của người viết, phá giá NDT không phải là mục đích chính của Trung Quốc. Bản chất của vấn đề là Ngân hàng Trung ương Trung Quốc thay đổi chính sách tỷ giá.

Người khổng lồ trở mình

Theo giải thích của Ngân hàng Trung ương Trung Quốc, việc tỷ giá thay đổi trong ngày 11-8-2015 là do họ áp dụng cơ chế xác định tỷ giá tham chiếu mới: công bố tỷ giá hàng ngày trên thị trường ngoại hối liên ngân hàng dựa trên tỷ giá đóng cửa bình quân trên thị trường liên ngân hàng ngày hôm trước. Thật vậy, mức tỷ giá 6,2298 do Ngân hàng Trung ương Trung Quốc ấn định ngày 11-8-2015 chính là tỷ giá giao dịch bình quân liên ngân hàng của ngày 10-8-2015.

Tuy nhiên, với một nền kinh tế đã quen với tỷ giá do ngân hàng trung ương ấn định theo ý chí chủ quan của cơ quan này và gần như cố định, thì bất kỳ sự thay đổi tỷ giá công bố nào đều được cho là sự phá giá (hoặc nâng giá). Do vậy, thị trường ngay lập tức phản ứng bằng các hoạt động bán tháo đồng NDT, làm cho đồng tiền này liên tục giảm giá và khi thị trường giảm giá thì theo cơ chế xác định tỷ giá mới, tỷ giá bình quân liên ngân hàng phải giảm theo. Cứ như vậy đồng NDT giảm liên tiếp ba ngày và mất 4,66% giá trị theo tỷ giá công bố của Ngân hàng Trung ương Trung Quốc và mất khoảng 3% giá trị theo thực tế giao dịch thị trường.

Sự thay đổi bất ngờ về chính sách tỷ giá này đã đẩy thị trường tài chính toàn cầu vào một phen hoảng loạn. Tuy nhiên, nếu xem xét kỹ các sự kiện gần đây sẽ thấy đó là bước đi có tính toán cẩn trọng của các nhà làm chính sách Trung Quốc. Điều này thể hiện ở chỗ, trước thời điểm Trung Quốc thay đổi cơ chế xác định tỷ giá ít ngày, IMF đã tuyên bố NDT vẫn chưa sẵn sàng để được bổ sung vào rổ tiền tệ dự trữ trong quyền rút vốn đặc biệt (SDR) của cơ quan này. Sự chưa sẵn sàng ở đây chính là chưa sẵn sàng với chính sách tự do hóa tỷ giá, như tuyên bố của Tổng giám đốc IMF - bà Christine Lagarde - rằng Trung Quốc cần khiến tiền tệ của mình “được sử dụng tự do hơn”. Do vậy, để đáp ứng yêu cầu của IMF, không còn cách nào khác, Trung Quốc phải thay đổi chính sách tỷ giá từ cố định sang thả nổi có kiểm soát. Đây đơn giản là bước đi đầu tiên cho một đồng NDT tự do chuyển đổi.

Xem chi tiết tại đây...

Hoàng Xuân Huy

tbktsg