Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ kêu gọi tẩy chay iPhone trong lúc căng thẳng với Mỹ dâng cao

Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ kêu gọi tẩy chay iPhone trong lúc căng thẳng với Mỹ dâng cao

Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ, Recep Tayyip Erdogan, hứa sẽ tẩy chay iPhone nhằm cho thấy sự thách thức của ông khi Mỹ vẫn giữ vững lời kêu gọi Thổ Nhĩ Kỳ trao trả tự do cho vị mục sư người Mỹ. Ngoài ra, giám đốc của các công ty ở Thổ Nhĩ Kỳ cũng kêu gọi động thái thúc đẩy đồng Lira.

Ông Erdogan cho biết, quốc gia 80 triệu dân này sẽ ngừng mua thiết bị điện tử Mỹ, đồng thời lên án “cuộc tấn công kinh tế rõ ràng” tới quốc gia của ông. Đồng Lira đã mất 25% giá trị trong tháng này, khi Tổng thống Mỹ Donald Trump cho phép tăng gấp đôi hàng rào thuế quan lên thép và nhôm nhập khẩu từ Thổ Nhĩ Kỳ và áp lệnh trừng phạt lên 2 vị bộ trưởng nước này. Tuy nhiên, đồng Lira đã phục hồi mạnh trong ngày thứ Ba (14/08) khi nước này bán ra đồng USD.

“Những người đang lên kế hoạch tấn công Thổ Nhĩ Kỳ sẽ phải trả giá”, ông Erdogan cho biết trong bài phát biểu ở Ankara, nhưng không đề cập cụ thể khi nào thì việc tẩy chay bắt đầu hoặc nó sẽ được thực thi ra sao. Tẩy chay iPhone, ông Erdogan đề nghị người dân Thổ Nhĩ Kỳ mua điện thoại từ Samsung Electronics hoặc những thương hiệu điện thoại thông minh trong nước.

Ngay cả với một đợt tẩy chay trên diện rộng của người Thổ Nhĩ Kỳ cũng chẳng hề tác động quá nhiều tới lợi ích kinh tế Mỹ, nhưng nó cho thấy rằng ông Erdogan từ chối nhún nhường trong lúc này. Tuần qua, chi phí đi vay ở Thổ Nhĩ Kỳ tăng lên mức cao kỷ luc và đe dọa đẩy quốc gia này vào cuộc khủng hoảng tài chính tiềm ẩn.

Đồng Lira phục hồi

Sự tẩy chay của ông Erdogan cũng làm gợi nhớ lại quyết định của Tổng thống Nga, Vladimir Putin, trong việc cấm nhập khẩu thực phẩm từ những quốc gia đã áp lệnh trừng phạt lên Nga trong năm 2014. Nhưng không như Nga, Mỹ và Thổ Nhĩ Kỳ là những thành viên thuộc NTA. Ông Erdogan cảnh báo rằng Mỹ đang đẩy mối quan hệ đồng minh kéo dài nhiều thập kỷ này vào thế nguy hiểm và buộc Thổ Nhĩ Kỳ tìm kiếm các đồng minh khác.

Trong lúc căng thẳng ngoại giao dâng cao, đồng Lira tăng lần đầu tiên trong 1 tuần qua, khi người dân Thổ Nhĩ Kỳ chốt lời khoản tiền tiết kiệm bằng đồng USD để tận dụng đà giảm mạnh của đồng Lira. Ngoài ra, còn có lời suy đoán rằng các nhà hoạch định chính sách sẽ nghe theo lời kêu gọi từ các nhà điều hành doanh nghiệp và ngân hàng và nâng lãi suất để ngăn chặn đà giảm của đồng Lira. Trong đêm qua, đồng tiền này tăng tới gần 8% so với đồng USD.

Giá trái phiếu cũng phục hồi, kéo theo lợi suất trái phiếu kỳ hạn 10 năm giảm 132 điểm cơ bản xuống 21.37%.

“Thiệt hại vĩnh viễn”

Tại một hội nghị ở Ankara cùng với ông Erdogan, Bộ trưởng Tài chính Thổ Nhĩ Kỳ, Berat Albayrak, cho biết, cuộc tấn công mới nhất vào nền kinh tế Thổ Nhĩ Kỳ cho thấy, đồng USD không còn là đồng tiền “đáng tin cậy” nữa và thay vào đó được sử dụng như là một công cụ để trừng phạt về chính trị. “Chúng tôi sẽ tiếp tục thực hiện các động thái để bảo vệ đồng Lira”, ông cho hay.

Căng thẳng giữa hai thành viên NATO này đã leo thang khi xuất hiện xung đột về vụ bắt giữ mục sư người Mỹ, Andrew Brunson. Trợ lý An ninh Quốc gia hàng đầu của ông Trump lên tiếng cảnh báo trong ngày thứ Hai (13/08) rằng Mỹ sẽ không đàm phán thêm cho đến khi ông Brunson được trao trả tự do, theo nguồn tin thân cận.

Các nhà hoạch định chính sách cần phải thực hiện hàng loạt biện pháp để tình trạng hiện tại không gây ra những “thiệt hại vĩnh viễn” cho nền kinh tế thực, các cơ quan Thổ Nhĩ kỳ cho biết trong một tuyên bố chung.

Áp lực từ các doanh nghiệp

Các doanh nghiệp kêu gọi chính quyền cắt giảm chi tiêu, cải thiện mối quan hệ với Liên minh châu Âu (EU), chấm dứt xung đột với Mỹ và vẽ ra một kế hoạch rõ ràng để giảm lạm phát (vốn tăng lên mức gần 16% trong tháng 7/2018) xuống chỉ còn 1 con số vĩnh viễn.

Vũ Hạo (Theo Bloomberg)

FiLi