Lý do nào khiến ông Trump quyết định đề cử Stephen Moore vào Fed?

Lý do nào khiến ông Trump quyết định đề cử Stephen Moore vào Fed?

Tổng thống Mỹ Donald Trump đã quyết định tiến cử Stephen Moore – người vốn “có ác cảm” đối với Cục Dữ trữ Liên bang Mỹ (Fed) – vào Ban Thống đốc của Ngân hàng Trung ương này sau cuộc thảo luận về một bài báo mà trong đó ông Moore cho rằng Fed đang kiềm hãm đà tăng trưởng kinh tế, một quan chức chính quyền cấp cao nói với hãng CNBC vào ngày thứ Sáu (22/03).

Vào sáng ngày thứ Sáu (22/03), ông Trump cho biết ông sẽ tiến cử ông Moore, một thành viên tại viện nghiên cứu Heritage Foundation, vào một vị trí trong Ban Thống đốc Fed. Vị cố vấn trong chiến dịch bầu cử năm 2016 của ông Trump là một người luôn “nhiệt tình” phê bình những chính sách lãi suất của Fed dưới thời của Chủ tịch Jerome Powell. Thậm chí có lần ông còn đề nghị vị Chủ tịch Ngân hàng Trung ương này nên từ chức.

Năm 2018, ông Trump đã luôn lên tiếng chỉ trích ông Powell vì quyết định đưa ra 4 đợt tăng lãi suất chuẩn của Fed. Bỏ ngoài tai những lời phê bình về ông Powell của Tổng thống và ông Moore, vị quan chức cấp cao của chính quyền Mỹ không kỳ vọng ông Trump sẽ cố đẩy Moore lên cái ghế Chủ tịch của Fed, nhất là sau khi Fed vừa phát tín hiệu không nâng lãi suất trong năm 2019.

“Chúng ta sẽ không tới bước đó”, vị quan chức nói. Và khi được hỏi liệu ông Powell có thể giữ được vị trí của mình không thì quan chức này đã trả lời “tôi nghĩ là có”.

Vậy làm thế nào mà Trump lại chọn Moore?

Đầu tuần nay, ông Trump đã có cuộc nói chuyện với Giám đốc Hội đồng Kinh tế Quốc gia Larry Kudlow. Ông Trump đã nhìn thấy một bài báo trên tờ The Wall Street Journal, có đồng tác giả là ông Moore, với tiêu đề: “Fed là mối nguy hại đối với đà tăng trưởng”. Trong bài báo, Moore tranh luận rằng “vật cản lớn cuối cùng để duy trì con đường này (đà tăng trưởng kinh tế) chính là chính sách tiền tệ theo hướng giảm phát (deflationary) của Fed”.

Ông Trump liền hỏi người cố vấn kinh tế hàng đầu của mình đã đọc qua bài báo đó chưa. Ông Kudlow liền trả lời rằng ông đã đọc rồi và “rất thích nó”.

“Tại sao Moore lại không phải là Chủ tịch Fed chứ?” Trump hỏi.

Sau khi biết tin Hội đồng quản trị của Fed còn hai ghế trống, Trump đã yêu cầu Kudlow nói chuyện với Moore để đề nghị tiến cử ông vào một trong hai vị trí đó. Ông Kudlow đã thực hiện đúng yêu cầu từ Tổng thống và nhận được câu trả lời từ ông Moore rằng ông rất có hứng thú với vị trí đó. Thế là ông Trump đã đề nghị cho ông Moore một ghế trong Ban Thống đốc Fed, nhưng vẫn chưa chính thức cho đến khi ông Moore hoàn tất quá trình kiểm tra.

Nếu như ông Moore làm việc trong Ban Thống đốc Fed, tức là ông sẽ phải làm việc với vị Chủ tịch Fed, người luôn  hứng chịu chỉ trích từ phía ông. Trong một bài viết trên trang web của Heritage Foundation được đăng vào tháng 12/2018, ông Moore đã nói rằng ông Trump rất đúng khi nói việc nâng lãi suất “sẽ làm chậm đà tăng trưởng kinh tế và đè bẹp thị trường chứng khoán chỉ để chống lại sự lạm phát vốn không tồn tại”.

“Phải làm gì bây giờ? Ông Trump muốn sa thải Chủ tịch Fed hiện tại, mặc dù chưa chắc là ông ấy có quyền để làm điều đó. Tốt hơn hết thì ông Powell nên tự thừa nhận rằng những chính sách mà ông đưa ra đã gây ra những hậu quả nghiêm trọng đối với kinh tế và tài chính Mỹ và sau đó là từ chức”, ông Moore đã viết trong bài báo. Ông Trump lúc đó vẫn chưa hề biết về bài báo được đăng vào tháng 12/2018 này, vị quan chức cấp cao nói.

Ông Moore (59 tuổi) đã ủng hộ cho việc cắt giảm thuế đối với các tập đoàn và hầu hết các cá nhân đã được Đảng Cộng hòa thông qua và cũng là người đã cho ông Trump lời khuyên về chính sách thuế trong suốt chiến dịch bầu cử năm 2016. Các nhà phê bình nhận thấy có một vài quan điểm của ông Moore quá cực đoan: Trong bảng nhận xét cá nhân năm 2016, ông nói rằng Trump có thể thử cắt giảm chi phí bằng cách loại bỏ Bộ Thương mại, Bộ Năng lượng và Bộ Giáo dục, cùng với một số biện pháp khác.

Bất chấp sự hoài nghi của ông Trump, tính đến hiện tại chiếc ghế của ông Powell vẫn an toàn. Vào ngày thứ Tư (20/03) vừa qua, Fed đã thông báo rằng họ sẽ không nâng lãi suất trong năm 2019, việc này hóa ra đã làm dịu đi sự khó chịu của Donald Trump.

“Mọi chuyện đã lắng xuống”, vị quan chức cho biết. “Sẽ không còn đợt tăng lãi suất nào nữa. Và thêm một điều mà vị Tổng thống muốn là chấm dứt việc thu hẹp bảng cân đối kế toán, và vào ngày hôm qua Jay (ông Powell) đã thông báo luôn cả việc đó rồi”.

Những lời bình luận của ông Trump về chính sách của Fed và ông Powell đã làm nảy sinh nhiều câu hỏi liệu vị Tổng thống đương nhiệm này có còn tôn trọng sự độc lập của Ngân hàng Trung ương hay không. Và với thực tế chính quyền tỏ ra hài lòng với quyết định trì hoãn nâng lãi suất của Fed, sau nhiều tháng chịu áp lực công khai từ phía Tổng thống, sẽ xoa dịu những lo ngại này một chút.

Theo quan điểm của vị quan chức này, ông Powell đã không nghe theo chính sách lãi suất mà ông Trump đề xuất, nhưng đã nghe được những gì mà Tổng thống nói. Fed “đã làm điều đúng đắn” sau khi “đi quá xa” vào tháng 12/2018, khi thông báo tăng phạm vi lãi suất chuẩn.

Trân Võ (Theo CNBC)

Fili