Bloomberg: Trung Quốc phải hoàn tất các cam kết thương mại với Mỹ trước năm 2025?

Bài cập nhật

Bloomberg: Trung Quốc phải hoàn tất các cam kết thương mại với Mỹ trước năm 2025?

Thỏa thuận thương mại mà Mỹ và Trung Quốc đang phát thảo sẽ cho Bắc Kinh tới năm 2025 để đáp ứng các cam kết về mua hàng hóa và cho phép các công ty Mỹ sở hữu hoàn toàn các doanh nghiệp tại Trung Quốc, dựa trên nguồn tin thân cận từ Bloomberg.

Các cuộc đàm phán tiếp tục diễn ra ở Washington, tại đây Phó Thủ tướng Trung Quốc Lưu Hạc bắt đầu các cuộc đàm phán đã lên lịch từ trước với Đại diện Thương mại Mỹ (USTR) Robert Lighthizer và Bộ trưởng Tài chính Mỹ Steven Mnuchin vào ngày thứ Tư (03/04 – giờ Mỹ). Mục tiêu trong vài ngày kế tiếp là tiến tới một thỏa thuận về các vấn đề then chốt và từ đó, Tổng thống Mỹ Donald Trump và Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình có thể tổ chức hội nghị thượng đỉnh để ký kết thỏa thuận, Ông Lighthizer, ông Mnuchin và ông Lưu đã tổ chức một bữa ăn tối làm việc vào đêm ngày thứ Ba (02/04), dựa trên nguồn tin thân cận.

Khi các cuộc đàm phán tiếp tục vào buổi sáng ngày thứ Tư (03/04), Cố vấn Kinh tế hàng đầu của ông Trump đã đề cao tới tiến triển của cuộc đàm phán, nhưng lên tiếng cẩn trọng rằng cả hai bên vẫn chưa chắc tiến tới một thỏa thuận thương mại. Các nhà đàm phán “đạt bước tiến tốt”, Cố vấn Kinh tế Nhà Trắng Larry Kudlow nói với các phóng viên tại một sự kiện ở Washington. “Thế nhưng, chúng ta vẫn chưa đạt tới đó (một thỏa thuận) và hy vọng là tuần này chúng ta sẽ tiến gần hơn tới đó”.

Trong ngày thứ Tư (03/04), Cố vấn Kinh tế Nhà Trắng Larry Kudlow nói với các phóng viên rằng Bắc Kinh đã thừa nhận Mỹ có lý do chính đáng để phàn nàn về việc đánh cắp sở hữu trí tuệ, chuyển giao công nghệ bắt buộc và tấn công mạng. Đây sẽ là bước tiến lớn lao hướng về một thỏa thuận, nhưng cũng chưa chắc là hai nền kinh tế lớn nhất thế giới sẽ giải quyết xung đột đủ để tạo ra một thỏa thuận.

“Đây là lần đầu tiên họ lên tiếng thừa nhận chúng ta có ý đúng về nhiều chuyện”, ông Kudlow nói với các phóng viên tại một sự kiện do tổ chức Giám sát Khoa học Người công giáo (CSM). Ông cho biết, trước đó “họ toàn phủ nhận”.

Theo thỏa thuận đề xuất, Trung Quốc sẽ hoàn tất cam kết trước năm 2025 về việc tăng cường mua hàng hóa Mỹ, bao gồm đậu nành và sản phẩm năng lượng, đồng thời cho phép các công ty Mỹ sở hữu 100% những doanh nghiệp đang hoạt động tại Trung Quốc. Đây được xem là những cam kết ràng buộc có thể kích hoạt động thái đáp trả từ Mỹ nếu Trung Quốc không thực hiện cam kết, dựa trên nguồn tin thân cận.

Chứng khoán châu Á rơi vào trạng thái trái chiều vào đầu phiên ngày thứ Năm (04/04) sau khi chứng khoán Mỹ tăng lên mức đỉnh 6 tháng khi nhà đầu tư đợi chờ tín hiệu tiến triển từ cuộc đàm phán thương mại. Đồng Nhân dân tệ ở nước ngoài được giao dịch ở mức 6.7131 đổi 1 USD.

Các cam kết không ràng buộc khác mà Trung Quốc đã đề xuất triển khai trước năm 2029 sẽ không gắn liền với khả năng đáp trả của Mỹ, nguồn tin này cho biết nhưng không đề cập chi tiết.

Khung thời gian khá giới hạn đã làm dấy lên câu hỏi về chuyện thỏa thuận thương mại (nếu có) sẽ định hình lại mối quan hệ kinh tế dài hạn giữa Mỹ và Trung Quốc nhiều đến đâu, chứ không phải chỉ đơn thuần phục vụ cho mục tiêu tái tranh cử của ông Trump vào năm 2020. Mặc dù đã có tiến triển, nhưng việc giải quyết các vấn đề đáng ngại hơn như chuyển giao công nghệ bắt buộc sẽ mất nhiều thời gian hơn.

Bộ Thương mại Trung Quốc vẫn chưa bình luận về thông tinh trên. Phía Đại diện Thương mại Mỹ cũng chưa phản hồi.

Mua hàng hóa Mỹ

Nhà Trắng cực kỳ tập trung vào cam kết mua hàng hóa Mỹ cho tới quý 2/2020 của Trung Quốc, trong một nỗ lực thu hẹp thâm hụt thương mại của Mỹ trước ông Trump tái tranh cử vào năm 2020. Nguồn tin thân cận cho biết, vì lý do đó, Mỹ đang thúc giục Trung Quốc mua mạnh trước một lượng hàng hóa lớn trong 2 năm đầu tiên sau khi thỏa thuận được ký kết.

Thâm hụt thương mại của Mỹ với Trung Quốc chạm mức kỷ lục trong năm 2018, ở mức 419.2 tỷ USD.

Cả hai bên vẫn còn gặp nhiều khó khăn trong việc thống nhất cách thức triển khai thỏa thuận, một vấn đề mà ông Lighthizer cho là vấn đề cơ bản của cuộc đàm phán. Trong buổi điều trần trước Quốc hội Mỹ hồi tháng 2/2019, nhà đàm phán thương mại hàng đầu của ông Trump cho biết Mỹ muốn có quyền đơn phương hành động đáp trả tương xứng với Trung Quốc nếu họ không tuân theo luật. Một nguồn tin cho biết Trung Quốc cho tới nay chỉ đồng ý cân nhắc về ý tưởng không đáp trả nếu Mỹ đơn phương thực hiện hành động đối với Trung Quốc, nhưng vẫn chưa đưa ra cam kết chính thức về chuyện không đáp trả.

Câu hỏi về thuế quan

Một trong những vấn đề cuối cùng sẽ là điều gì sẽ xảy ra với những hàng rào thuế quan mà cả hai bên đã áp bổ sung lên 360 tỷ USD hàng hóa lẫn nhau trong 9 tháng qua. Ông Trump cho biết, ít nhất một vài hàng rào thuế quan sẽ ở lại, cho rằng chúng cần phải giữ nguyên thêm một khoảng thời gian dài để đảm bảo Bắc Kinh tuân thủ theo thỏa thuận.

Văn bản thảo thuận thương mại cũng sẽ bao gồm những khung thời gian chuẩn để Trung Quốc hoàn tất các cam kết quan trọng, có khả năng là 90 ngày và 180 ngày sau khi ký kết, dựa trên hai nguồn tin thân cận,

Các quan chức Mỹ và Trung Quốc vẫn đang đàm phán về thời điểm hai nhà lãnh đạo có thể ngồi xuống để ký kết một thỏa thuận thương mại. Thời điểm tổ chức hội nghị thượng đỉnh Mỹ-Trung có thể được công bố sớm nhất là vào ngày thứ Năm (04/04), dựa trên nguồn tin thân cận. Sau khi nhóm của ông Tập đề xuất xem xét viếng thăm chính thức tới Washington, Trung Quốc đã phản đối tổ chức hội nghị thượng đỉnh ở Mỹ và thay vào đó, muốn tổ chức gặp ở một quốc gia trung lập thứ ba, dựa trên nguồn tin thân cận.

Mặc dù các quan chức Nhà Trắng đã tỏ ra lạc quan một cách thận trong trong vài ngày gần đây về chuyện tiến tới một thỏa thuận trong tương lai gần, nhưng quyết định dự kiến bán máy chiến đấu cho Đài Loan của Mỹ có thể ảnh hưởng tới các cuộc đàm phán tuần này cũng như hội nghị thượng đỉnh Mỹ-Trung, dựa trên nguồn tin thân cận. Xét tới sự nhạy cảm về địa chính trị của đợt bán máy bay trên, vấn đề này nhiều khả năng sẽ được đề cập tới khi hai nhà lãnh đạo Mỹ-Trung gặp nhau và có thể không phải là một phần của cuộc đàm phán thương mại do ông Lighthizer dẫn dắt.

Vũ Hạo (Theo Bloomberg)

FiLi