Gần 300 khu đất công bị lãng phí

"Việc các doanh nghiệp thuê đất của nhà nước nhưng sử dụng không đúng mục đích, thậm chí đem cho thuê lại hưởng chênh lệch nhưng không đóng thuế gây thất thu ngân sách", bà Phan Thị Thắng, Phó chủ tịch HĐND TP HCM nêu thực trạng tại buổi giám sát về Công tác quản lý, sử dụng nhà, đất và tài sản gắn liền với đất thuộc sở hữu nhà nước trên địa bàn ngày 8/9.

Theo bà Thắng, nhiều khu đất chưa được quản lý bài bản và kế hoạch cụ thể nên 10 năm vẫn chưa tổ chức bán đấu giá. Vì vậy, bà đề nghị Trung tâm Phát triển quỹ đất (Sở Tài nguyên - Môi trường TP HCM) cần xây dựng phương án xử lý cho từng nhóm khu đất.

Trước đó, ông Võ Công Lực, Giám đốc Trung tâm Phát triển quỹ đất TP HCM cho biết từ năm 2015 đến tháng 6/2020, đơn vị được giao thu hồi 202 khu đất, trong đó tiếp nhận 159 khu đất và đấu giá thành công 8 khu đất thu về ngân sách 1.743 tỷ đồng. Các khu đất còn lại được giao cho các đơn vị khác quản lý theo chỉ đạo UBND TP HCM và đang thực hiện thủ tục thu hồi.

Hiện, cơ quan này quản lý và thuê bảo vệ đối với 123 khu đất thuộc nhóm xử lý sắp xếp theo Nghị định 167/2017, trong đó khai thác ngắn hạn 41 khu đất, thuê bảo vệ 39 khu đất, số còn lại tạm quản lý. "Việc cho thuê ngắn hạn nhằm tạo nguồn thu cho ngân sách, bù chi phí thuê bảo vệ khoảng 3 tỷ đồng mỗi năm", ông Lực nói và cho biết tổng nguồn thu từ cho thuê ngắn hạn khoảng 110 tỷ đồng nộp về ngân sách

Liên quan đến các địa chỉ nhà đất do tổng công ty và công ty có vốn nhà nước chiếm 50-100%, Trung tâm này đã khảo sát, ghi nhận hiện trạng 1.104 khu đất do 28 đơn vị quản lý. Trong số này có 188 khu đất sử dụng sai mục đích như hợp tác kinh doanh, cho thuê, bố trí nhà ở, 110 khu đất bỏ trống.

Ngoài ra, nhiều tổ chức, cá nhân bị thu hồi khiếu kiện, khiếu nại, lấn chiếm đất, không tự nguyện giao mặt bằng cho cơ quan quản lý như nhà đất số 387 Trần Hưng Đạo, 86 Trần Đình Xu (quận 1), 400 Nguyễn Duy (quận 8)... Mặt khác, chi phí thuê bảo vệ chỉ được cấp 5 triệu đồng một tháng, quá thấp so với thực tế nên gặp khó khi thuê bảo vệ các khu đất lớn, địa bàn phức tạp.

Để tránh thất thoát, lãng phí, Phó giám đốc Sở Tài nguyên - Môi trường TP HCM Võ Trung Trực cho rằng cần tăng cường kiểm tra, giám sát sau khi giao, cho thuê để đảm bảo khu đất được sử dụng đúng mục đích. Trường hợp sử dụng đất sai mục đích sẽ bị xử phạt, nếu đủ điều kiện thì thu hồi lại bán đấu giá.

"Về lâu dài, cần có thêm hình thức đấu giá tiền thuê đất để đảm bảo thu đúng, thu đủ, không để lãng phí nguồn lực đất đai", ông Trực nói.