Kiểm toán - nhìn từ phía khác

Kiểm toán - nhìn từ phía khác

Việc bắt giam và khởi tố 4 cán bộ kiểm toán nhà nước nhận hối lộ tại Quảng Ngãi đã không còn là chuyện bí mật nữa. Những khoản tiền khó tin mà các nhà thầu đã chung chi cho số cán bộ này sẽ được xác định nay mai.

Chắc chắn, con số sẽ không dừng lại ở 290 triệu bị “bắt tại trận” trong phòng khách sạn, cũng không khép lại ở khoản tiền 690 triệu đồng sau khi khám xét chỗ ở của 4 cán bộ kiểm toán này. Việc hàng chục nhà thầu và tất cả các ban quản lý dự án thuộc những huyện miền núi có sử dụng nguồn vốn trái phiếu chính phủ vội vã đổ về cơ quan điều tra tỉnh Quảng Ngãi, để “tố cáo” đoàn kiểm toán đã nhận tiền “bồi dưỡng” của họ như thế nào trong những ngày qua, đủ biết những tiềm ẩn khó lường của vụ án.

Cơ quan điều tra chỉ làm một động tác nhỏ là “rung chà” thôi, lập tức hàng loạt những “con cá chưa bị lộ” đã nhảy rồi. Người ta thi nhau tố cáo số cán bộ kiểm toán này đủ tội: Nào là hống hách, nào là doạ dẫm, nào là mặc cả đến đồng bạc cuối cùng, nào là ăn ác... Đúng là số cán bộ kiểm toán này, tội của họ là không thể tha thứ được.

Họ được Nhà nước và nhân dân giao cho trọng trách như những “Bao Công” thời nay, nghĩa là sự công tâm và trong sáng phải được đặt lên hàng đầu. Ấy thế mà, núp bóng “Bao Công”, họ đã làm cái việc ít ai ngờ tới: Bóp méo sự thật để nhận của đút lót.

Hay tin số cán bộ kiểm toán này nhận hối lộ, ai cũng căm phẫn, song ít ai nhìn sự việc từ một phía khác để hiểu rõ hơn về những hành vi của họ. Trước hết, nên đặt câu hỏi này: Vì sao các chủ dự án và nhà thầu mang hàng trăm triệu, thậm chí tiền tỉ đến đút lót cho cán bộ kiểm toán? Nếu họ là người tử tế, làm ăn đàng hoàng, thi công công trình đúng như thiết kế, việc gì phải mang hàng trăm triệu đến chỗ ở của cán bộ kiểm toán để hối lộ? Người ta có quyền hiểu rằng, hành vi đút lót cho cán bộ kiểm toán là để mua sự im lặng của họ trước những gian dối của nhà thầu. Cán bộ kiểm toán đã quá biết việc gian dối trong thi công của nhà thầu, nên mới ngã giá phần trăm ngay từ khi họ chưa đến hiện trường!

Chức năng của kiểm toán không phải là “đào đường lên để xem số đất đá bên dưới có đúng như thiết kế không?” như họ đã làm trên tuyến Di Lăng - Trà Trung. Nhà thầu cũng thừa biết đó không phải là chức năng của kiểm toán, nhưng vẫn cứ sợ và đồng ý chung chi. Vậy là, cái sai của kiểm toán đã được “đối tác” tạo điều kiện tốt nhất để mà sai. Cả phía kiểm toán lẫn các chủ dự án và nhà thầu đều biết cái sai của nhau, nhưng vẫn cứ thoả hiệp trong điều kiện có thể để cho qua. Ung nhọt ấy chỉ bị vỡ ra một khi các bên không đạt được những thoả thuận về số tiền chung chi mà thôi. Vụ nhận hối lộ 290 triệu đồng thuộc tuyến Di Lăng - Trà Trung là một ví dụ.

Dẫn ra những điều trên đây, không có ý bào chữa cho những sai trái của cán bộ kiểm toán, mà để nói rằng - nếu những mầm mống của lòng tham mà có đất để nảy nở thì lập tức chúng sẽ “đơm hoa” ngay.

Trần Đăng

lao động