Có thể vay chứng khoán khi có tài sản thế chấp

Dự thảo Thông tư hướng dẫn hoạt động đăng ký, lưu ký, bù trừ và thanh toán giao dịch chứng khoán:

Có thể vay chứng khoán khi có tài sản thế chấp

Theo Dự thảo Thông tư hướng dẫn hoạt động đăng ký, lưu ký, bù trừ và thanh toán giao dịch chứng khoán mà Ủy ban Chứng khoán Nhà nước (UBCKNN) lấy ý kiến, thành viên lưu ký của VSD có thể vay chứng khoán khi có tài sản thế chấp giá trị đạt tỷ lệ 110% đến 115% giá trị khoản vay.

Cụ thể, hệ thống vay và cho vay chứng khoán sẽ cho phép thành viên lưu ký tại VSD được vay chứng khoán trong trường hợp như do sửa lỗi sau giao dịch dẫn đến tạm thời thiếu hụt chứng khoán để thanh toán; hỗ trợ các tổ chức đủ tiêu chí làm thành viên lập quỹ ETF có đủ chứng khoán để góp vốn, thực hiện giao dịch của quỹ hoán đổi danh mục và giao dịch hạn chế chênh lệch giá theo quy định hiện hành hay các mục đích khác sau khi được sự chấp thuận của UBCKNN.

Thành viên lưu ký là công ty chứng khoán, ngân hàng thương mại hoạt động tại Việt Nam được Uỷ ban Chứng khoán Nhà nước cấp Giấy chứng nhận đăng ký hoạt động lưu ký chứng khoán và được VSD chấp thuận trở thành thành viên lưu ký. 

Hệ thống vay, cho vay chứng khoán thực hiện trên các nguyên tắc thoả thuận giữa bên vay và bên cho vay, đồng thời bắt buộc bên vay phải có tài sản thế chấp.

Tài sản thế chấp có thể là tiền hoặc chứng khoán đủ điều kiện. Tỷ lệ chiết khấu đối với tài sản thế chấp bằng tiền là 0%, bằng trái phiếu Chính phủ/trái phiếu được Chính phủ bảo lãnh, trái phiếu chính quyền địa phương là 5%, bằng các loại chứng khoán khác là 30% đến 40%. Giá trị tài sản thế chấp phải đạt tỷ lệ 110% đến 115% giá trị khoản vay. Lãi suất cho vay được thoả thuận trên nguyên tắc tuân thủ các quy định pháp luật có liên quan.

Thời hạn vay/cho vay chứng khoán tối đa là 05 ngày làm việc đối với thỏa thuận vay để hỗ trợ thanh toán giao dịch chứng khoán và tối đa không quá 90 ngày đối với thỏa thuận vay/cho vay để góp vốn hoặc thực hiện giao dịch hoán đổi danh mục với quỹ ETF. Việc gia hạn khoản vay thực hiện theo thỏa thuận của bên vay và bên cho vay nhưng tối đa không quá 03 (ba) lần.

Khoản vay phải được hoàn trả bằng chứng khoán đã vay hoặc hoàn trả bằng tiền sau khi được chấp thuận của bên cho vay. Trường hợp bên cho vay nhận hoàn trả khoản vay bằng chứng khoán dẫn tới vượt tỷ lệ sở hữu tối đa theo quy định, phần vượt quá phải được hoàn trả bằng tiền.

Trường hợp bên cho vay nhận chuyển giao tài sản thế chấp bằng chứng khoán khi bên vay mất khả năng thanh toán dẫn tới vượt tỷ lệ sở hữu tối đa theo quy định, bên cho vay có trách nhiệm bán số chứng khoán vượt tỷ lệ sở hữu tối đa theo quy định trong ngày giao dịch kế tiếp ngày nhận chuyển giao.

Hệ thống vay và cho vay chứng khoán sẽ do Trung tâm lưu ký chứng khoán (VSD) tổ chức, quản lý và vận hành. Theo đó, VSD quy định cụ thể về tổ chức hoạt động vay và cho vay chứng khoán sau khi được sự chấp thuận của UBCKNN.

Bên cạnh đó, tài khoản lưu ký chứng khoán của khách hàng mở tại thành viên lưu ký ngoài tài khoản chứng khoán giao dịch; tài khoản chứng khoán tạm ngừng giao dịch; tài khoản chứng khoán cầm cố; tài khoản chứng khoán chờ thanh toán; tài khoản chứng khoán chờ giao dịch; tài khoản chứng khoán sửa lỗi giao dịch sẽ có thêm tài khoản chứng khoán phong toả, tạm giữ; tài khoản chứng khoán chờ về; tài khoản chứng khoán chờ cho vay; tài khoản chứng khoán ký quỹ đảm bảo khoản vay và tài khoản chứng khoán phục vụ giao dịch chứng khoán phái sinh.

Mỹ Hà