Đề xuất lập quỹ phòng chống thiên tai ở Trung ương

Đề xuất lập quỹ phòng chống thiên tai ở Trung ương

Bộ Nông nghiệp & Phát triển nông thôn đề nghị lập quỹ phòng chống thiên tai ở Trung ương, nhưng nhiều đại biểu Quốc hội băn khoăn về ý nghĩa của quỹ này.

Phiên họp thứ 37 của Uỷ ban Thường vụ Quốc hội ngày 9/9 cho ý kiến về dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Phòng, chống thiên tai và Luật Đê điều.

Theo Bộ trưởng Nông nghiệp & Phát triển nông thôn Nguyễn Xuân Cường, quỹ phòng chống thiên tai được quy định tại điều 10 Luật hiện hành, thành lập ở cấp tỉnh, cấp Trung ương chưa có nên dẫn đến một số vướng mắc trong thực tiễn.

"Chúng tôi đề nghị bổ sung quỹ phòng, chống thiên tai ở Trung ương để tiếp nhận nguồn hỗ trợ nhân đạo, phi Chính phủ từ quốc tế (không bao gồm nguồn vốn viện trợ), đóng góp tự nguyện ngoài ngân sách nhà nước", ông Cường nói và cho biết, quỹ này sẽ được sử dụng khi có tình huống khẩn cấp hoặc cần hỗ trợ ngay cho các địa phương chịu ảnh hưởng thiên tai nghiêm trọng, theo chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng. 

Ông Cường nói, hiện cả nước có 61/63 tỉnh thành lập quỹ phòng chống thiên tai, thu được 2.500 tỉ đồng nhưng mới chi 1.000 tỉ đồng, số còn lại chưa chi được. Vì vậy, cần có quỹ phòng chống thiên tai ở Trung ương để làm công tác điều phối.

Hơn nữa, các tổ chức quốc tế ủng hộ, viện trợ thiên tai cho Việt Nam vừa qua khá nhiều nhưng không có cơ quan tiếp nhận. Ví dụ, Chương trình phát triển của Liên Hiệp Quốc (UNDP) tài trợ 16,2 triệu USD, song không có nơi tiếp nhận nên Việt Nam đành phải nhận bằng con đường ODA dẫn đến phải mất 2 năm mới giải ngân được.

Đề xuất lập quỹ phòng chống thiên tai ở Trung ương được Thường trực Ủy ban Khoa học Công nghệ Môi trường ủng hộ. Tuy nhiên, Chủ nhiệm Uỷ ban, ông Phan Xuân Dũng cho biết các đại biểu đề nghị Ban soạn thảo cần làm rõ nguồn thu, cơ chế sử dụng quỹ để không chồng chéo với nguồn tài trợ, hỗ trợ theo Luật Ngân sách nhà nước; việc điều chuyển giữa quỹ Trung ương và quỹ địa phương.

Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân cũng cho rằng việc thành lập Quỹ phòng chống thiên tai ở Trung ương là cần thiết. Mặc dù vậy, bà đề nghị quy định rõ cơ chế điều hòa, sử dụng để tránh chồng chéo và địa phương không băn khoăn.

Bà Lê Thị Nga, Chủ nhiệm Uỷ ban Tư pháp dẫn chứng báo cáo giám sát các quỹ tài chính ngoài ngân sách cho thấy, 8/48 quỹ địa phương chưa sử dụng được tiền cho hoạt động phòng chống thiên tai. "Nguyên nhân chưa sử dụng tiền là gì? Nếu tỉnh không có thiên tai thì cũng phải chi phòng ngừa. Có phải vì 8 địa phương không chi mà phải thành lập quỹ ở Qrung ương để điều phối không", bà Nga băn khoăn.

Chủ nhiệm Uỷ ban Pháp luật Nguyễn Khắc Định e ngại việc quỹ Trung ương chủ yếu điều chuyển từ quỹ địa phương lên, từ đó điều phối cho địa phương khác sẽ tạo ra sự không đồng thuận, vì quỹ ở các địa phương là do người dân và doanh nghiệp trên địa bàn đóng góp.

"Việc thành lập thêm quỹ phòng chống thiên tai ở Trung ương là rườm rà, không cần thiết", Tổng thư ký Quốc hội Nguyễn Hạnh Phúc nêu ý kiến. Ông cho rằng, việc quan trọng là làm tốt khâu tiếp nhận, phân bổ các khoản viện trợ vì hiện chưa có bộ phận chuyên nghiệp xem người dân cần cái gì để điều hòa, phân bổ.

"Cần tránh dồn vào một nơi, hoặc có nơi nhiều mì tôm mà không có nước, có nơi nhiều nước mà không có mì tôm", ông Phúc nói.

Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Phòng, chống thiên tai và Luật Đê điều sẽ được trình Quốc hội cho ý kiến tại kỳ họp cuối năm 2019.

Hoàng Thùy

Vnexpress