Doanh nghiệp xuất nhập khẩu sau điều chỉnh tỷ giá

01/03/2011 09:14

01-03-2011 09:14:55+07:00

Sau một thời gian ngắn tỷ giá USD/VND được NHNN điều chỉnh lên hơn 9%, có thể thấy rõ tâm trạng khác nhau của nhiều DN sản xuất.

Tăng tỷ giá, ngoài việc rút ngắn khoảng cách giữa tỷ giá chính thức và giá USD tự do, tiến dần tới việc loại bỏ tình trạng "hai tỷ giá" còn có mục đích khác khá rõ ràng là khuyến khích xuất khẩu và hạn chế nhập siêu. Trong bối cảnh kinh tế 2011 còn ít nhiều bất ổn, điều này đã làm các DN xuất khẩu vui ra mặt.

Xuất khẩu mừng

Ông Bùi Thế Kích - Chủ tịch HĐQT, TGĐ TCty CP may Đồng Nai (Donagamex) cho biết: tăng tỷ giá giúp DN tăng giá trị hàng xuất khẩu, bù đắp được những chi phí đầu vào đang gia tăng mạnh như: giá nguyên liệu, nhân công và sắp tới là giá điện, xăng dầu... Không chỉ vậy, các đơn hàng năm nay của Donagamex ký được với các đối tác cũng chấp nhận tăng giá thêm 5-10% so với năm ngoái. Kim ngạch xuất khẩu của Donagamex năm 2010 đạt 38 triệu USD và kế hoạch của năm 2011 khoảng 40 triệu USD. Một khoản ngoại tệ DN này thu về không nhỏ, vì vậy tỷ giá tăng hơn 9% đã mang lại một nguồn lợi khá lớn. Ông Kích nhận định: "Ngành may mặc hội nhập sớm, hội nhập sâu nên chịu tác động rất mạnh của thị trường thế giới, nếu giữ được mức lạm phát không vượt quá 7% thì năm 2011, may mặc xuất khẩu của VN sẽ thành công lớn".

Không chỉ có ngành may mặc, các DN làm hàng xuất khẩu khác cũng tỏ ra vui mừng từ việc điều chỉnh tỷ giá lần này như: DN xuất khẩu hàng nông sản, cao su, may mặc, gỗ (sử dụng nguyên liệu trong nước)... Theo ông Nguyễn Tiến Chương - Chủ nhiệm câu lạc bộ Các nhà xuất nhập khẩu tỉnh Đồng Nai, việc điều chỉnh tỷ giá có tác động đến giá thị trường, nhưng các DN dễ dàng hơn trong việc giao dịch với ngân hàng. Ngoài thuận lợi về giá xuất khẩu, điều chỉnh tỷ giá có thể còn giúp cải thiện được tình trạng khan hiếm ngoại tệ như trong thời gian vừa qua. "Tình trạng 2 tỷ giá tồn tại trước đây rất bất lợi cho các DN làm hàng xuất nhập khẩu. Khi có USD về, nhiều DN buộc phải bán cho ngân hàng với giá thấp, đến lúc cần USD để thanh toán lại khan hiếm, DN phải chạy lòng vòng để mua với giá chợ đen, rất bất lợi" - ông Chương nói.

Theo nhiều DN, tỷ giá USD tăng sẽ kích thích được xuất khẩu và có thể khó khăn với những DN nhập khẩu thuần túy. Thế nhưng bên cạnh đó, các DN lại thuận lợi về mặt mua bán USD để thanh toán. Nhiều DN kỳ vọng, tính minh bạch của thị trường này cũng cao hơn, tạo điều kiện tốt hơn cho sản xuất kinh doanh.

Nhập khẩu vẫn lo

Tuy nhiên, nhiều DN nhập khẩu cũng cho rằng, việc điều chỉnh tỷ giá với biên độ mạnh lần này gây không ít xáo trộn, âu lo cho DN.

Ông Lê Quốc Tuyên - GĐ Công ty CP Bao bì Biên Hòa (SVI) tính toán: với dư nợ thường xuyên khoảng 4 triệu USD, cộng cả lãi suất lẫn tỷ giá thay đổi, DN đã bị "bốc hơi" hàng tỷ đồng sau khi tỷ giá được điều chỉnh. Trước đây, tuy Sovi phải mua USD cao hơn tỷ giá chính thức, song chỉ ở mức trên 20.000 đồng/USD, nay tỷ giá được điều chỉnh lên gần 21.000 đồng, DN mất đi một khoản tiền lớn tương ứng. Bên cạnh đó, là một DN chuyên sản xuất bao bì với 70% nguồn nguyên liệu nhập khẩu nên phần lớn giao dịch của Sovi đều bằng ngoại tệ. Sau đợt điều chỉnh tỷ giá, giá giấy nguyên liệu tăng thêm 10%, đây cũng là thách thức đối với DN. "Khi ký hợp đồng với khách hàng, chúng tôi cũng tính đến việc tỷ giá sẽ thay đổi, nhưng không ngờ sự thay đổi lại đột ngột tăng cao đến vậy. Sovi làm hàng cho những DN lớn trong nước như: Unilever, Coca Cola, Kinh Đô... nên việc xin điều chỉnh giá rất khó, phải mất từ 3 - 6 tháng mới thực hiện được" - ông Tuyên nói.

Cũng là DN sản xuất phải sử dụng nguồn nguyên liệu nhập khẩu, Cty cổ phần Tập đoàn thép Tiến Lên (HOSE: TLH) đã đưa ra đối sách mới sau khi tỷ giá USD được điều chỉnh. Theo đó, sản phẩm thép của DN sẽ chuyển sang hướng xuất khẩu thay vì tiêu thụ trong nước. Ông Nguyễn Mạnh Hà - Chủ tịch HĐQT, Tổng giám đốc, cho biết hiện nay DN đang đẩy mạnh công tác xúc tiến tìm kiếm thị trường để xuất khẩu hàng.

Theo đánh giá của giới DN, việc tỷ giá thay đổi cũng được tiên liệu trước sẽ xảy ra, nhưng bất ngờ là lần tăng tỷ giá này rất mạnh. Sự bất lợi này bị đẩy về hướng các DN nhập khẩu hàng tiêu dùng, DN sản xuất sử dụng nguyên liệu nhập khẩu trên 50%. Các DN cũng tỏ ra lo ngại là đi cùng với điều chỉnh tỷ giá trong thời gian tới sẽ kéo hàng loạt mặt hàng khác tăng theo, khó chồng thêm khó, do vậy nhiều phương án đối phó với mặt bằng giá mới đang được các DN khẩn trương tính toán.

Năm 2010, ngành điều VN xuất khẩu được 198 ngàn tấn sản phẩm, đạt kim ngạch 1 tỷ 138 triệu USD, cao nhất từ trước tới nay. Trong những năm qua, đặc biệt là năm 2010, chính sách về tỷ giá của NHNN không theo sát với tỷ giá USD thị trường tự do, nhiều lúc biên độ giãn quá xa khiến cho DN làm hàng xuất khẩu lâm vào tình trạng rất khó. Khi xuất khẩu thu USD về bán cho ngân hàng với giá rẻ, còn chi phí đầu tư cũng như mua nguyên vật liệu thì DN lại tính toán theo giá USD ở thị trường tự do. Vì vậy, DN mất đi một khoản tiền chênh lệch về tỷ giá giữa "bên trong với bên ngoài" rất lớn, thay vì số tiền đó được tái đầu tư và hạ giá thành sản phẩm để tăng tính cạnh tranh. Việc tồn tại song song 2 tỷ giá với biên độ rộng như vậy gây ra những khó khăn đã thấy: Nhà nước khó kiểm soát được giá cả; thiếu tính minh bạch trong giao dịch ngoại tệ; không kích thích và bảo vệ được nhà sản xuất. Do đó, việc tăng tỷ giá mạnh lần này đã tạo sự yên tâm, khuyến khích DN làm hàng xuất khẩu. NHNN đã điều chỉnh tỷ giá USD và VND sát với thị trường tự do như hiện nay, tôi nghĩ tạo được sự yên tâm cho DN sản xuất.

K.Ngân - K.Giới

diễn đàn doanh nghiệp