USD chợ đen, muốn mua bao nhiêu cũng có

14/04/2011 06:05

14-04-2011 06:05:30+07:00

Mới đây, Ngân hàng (NH) Nhà nước khẳng định sẽ rút giấy phép của các điểm thu đổi ngoại tệ vi phạm quy định về hoạt động ngoại hối. Cơ quan này yêu cầu NH Nhà nước chi nhánh các tỉnh, TP tăng cường công tác kiểm tra, rà soát các đại lý thu đổi ngoại tệ; nếu các đại lý là doanh nghiệp kinh doanh vàng không có điểm đặt bàn đổi ngoại tệ đúng quy định thì thu hồi ngay giấy phép… Thế nhưng, theo ghi nhận của phóng viên , hoạt động mua bán USD vẫn diễn ra nhộn nhịp tại nhiều tiệm vàng ở TPHCM.

Một số ngân hàng bắt đầu bán USD cho người dân có nhu cầu hợp pháp nhưng chưa nhiều.

Sẵn sàng đáp ứng

Dạo một vòng quanh một số tiệm vàng ở quận 3, 10, Tân Bình, chúng tôi ghi nhận việc mua bán USD diễn ra bình thường, thậm chí nhiều tiệm giao dịch ngay “đại sảnh” thay vì kín đáo, lén lút. Ngày 13-4, cầm 400 USD ra tiệm vàng N.L, đường Lê Văn Sỹ, quận 3, chúng tôi được chủ tiệm vàng báo giá USD trong ngày: mua vào 20.900 đồng/USD, bán ra 20.940 đồng/USD. Chúng tôi chưa kịp bước ra khỏi quầy thì một vị khách khác bước vào bán USD, việc mua bán diễn ra tiếp tục và công khai ngay tại quầy của tiệm.

Trước đó, ngày 11-4, tại tiệm vàng K.P, đường Cách Mạng Tháng Tám, phường 11, quận 3, chủ tiệm báo giá bán ra là 21.100 đồng/USD. Thấy tôi chê đắt và nói rằng tiệm vàng gần đó bán ra 21.050 đồng/USD, chủ tiệm nói gọn: “Vậy tôi bán cho chị giá đó!”. Nói rồi, chị nhanh tay lấy 200 USD và không quên đóng mộc đỏ tên K.P lên 2 tờ USD rồi giao cho tôi. Người này khẳng định hoạt động mua bán USD tự do tuy không xôm tụ như trước nhưng vẫn diễn ra bình thường, muốn mua bao nhiêu cũng có. Một vài tiệm vàng tỏ ra dè dặt nhưng khi khách hỏi USD vẫn sẵn sàng đáp ứng.

Tại nhiều tiệm vàng, khách không cần trực tiếp đến mà chỉ gọi điện thoại, sẽ được báo giá USD hằng ngày. Chúng tôi liên hệ qua điện thoại với tiệm vàng K.Kh, phường 11, quận 3, đầu dây bên kia cho biết giá USD chiều 11-4 mua vào 20.960 đồng/USD, bán ra 21.100 đồng/USD và khẳng định nếu tôi mua vài ngàn USD thì lúc nào cũng có. Một chủ tiệm vàng khác trên đường Cách Mạng Tháng Tám, quận 3 cho biết sẽ bán 5.000 USD với giá “hữu nghị” 21.010 đồng/USD mà không cần hỏi khách là ai, mua để làm gì… Nhân viên tiệm vàng K.T, đường Cách Mạng Tháng Tám, phường 5, quận Tân Bình cho biết nếu khách mua từ 15.000 – 20.000 USD trở lên sẽ có người mang đến tận nhà giao dịch.

Tại Hà Nội, một đầu mối USD “chợ đen” báo giá USD qua điện thoại bằng cách chỉ lấy hai số đuôi, chẳng hạn “90-97” (nghĩa là mua vào 20.900 đồng/USD – bán ra 20.970 đồng/USD).

Khó siết USD ngoài ngân hàng

Dưới góc độ quản lý, lãnh đạo NH Nhà nước Chi nhánh TPHCM khẳng định việc thanh - kiểm tra các điểm kinh doanh ngoại tệ, thu đổi ngoại tệ trái phép luôn được tiến hành thường xuyên. Hiện trên địa bàn TPHCM có 75 đại lý và 1.950 điểm thu đổi ngoại tệ. Trong đó, các điểm thu đổi ngoại tệ trái phép, nhất là các tiệm vàng khá nhiều. TP có khoảng 4.000 tiệm vàng nhưng số lượng đơn vị được cấp giấy phép thu đổi ngoại tệ chỉ đếm trên đầu ngón tay. Thực hiện Nghị quyết 11 của Chính phủ, UBND TP đã chỉ đạo lực lượng công an kiểm tra xử lý các đại lý thu đổi ngoại tệ trái phép, các tiệm vàng vi phạm mua bán USD. QLTT TP thì kiểm tra việc doanh nghiệp niêm yết hàng hóa, mua bán hàng hóa bằng ngoại tệ…

Theo thống kê của NH Nhà nước Chi nhánh TPHCM, đến đầu tháng 4-2011, cơ quan chức năng đã bắt quả tang 22 đơn vị mua bán ngoại tệ trái phép, xử phạt 18 vụ với tổng số tiền phạt 960 triệu đồng. Trong đó, có 2 vụ về bán ngoại tệ trái quy định, phạt tiền cả người bán và người mua. Tuy nhiên, theo một lãnh đạo trong ngành NH, do mức phạt thấp, lại chưa được tịch thu tang vật nên các biện pháp hành chính chưa phát huy hết tác dụng.

Ngoài ra, NH hiện chỉ đáp ứng các nhu cầu mua USD của người dân về học tập, đi công tác, chữa bệnh… ở nước ngoài. Trong khi đó, rất nhiều nhu cầu về USD như du lịch, tiết kiệm... lại không được đáp ứng từ NH nên buộc người dân tìm đến một kênh giao dịch khác. Điều này lý giải vì sao tỉ giá USD trong NH và bên ngoài chênh lệch không đáng kể nhưng người dân vẫn đến tiệm vàng mua bán ngoại tệ thay vì đến NH. Chẳng hạn, ngày 13-4, tỉ giá liên NH ở mức kỷ lục 20.723 đồng/USD. Các NH thương mại đã niêm yết giá mua bán kịch trần ở mức 20.925 đồng/USD và bán ra 20.930 đồng/USD. So với giá USD tự do, chênh lệch USD hiện chỉ còn 40 đồng/USD.

Có cầu nên có cung

Theo chuyên gia kinh tế Đinh Thế Hiển, tâm lý giữ USD của người dân để bảo toàn nguồn vốn khi niềm tin vào tiền đồng chưa cải thiện khiến nhu cầu mua USD luôn tồn tại. Vì vậy, một thị trường tự do phục vụ các nhu cầu nhanh, tiện lợi của người dân khi NH không đáp ứng được là tất yếu. Ở các nước có đồng tiền được tự do chuyển đổi sẽ không còn chuyện USD trong – ngoài.

Hoàn thiện chính sách tiền tệ, quản lý ngoại tệ

Ngày 13-4, Văn phòng Chính phủ đã có công văn thông báo kết luận của Thủ tướng Chính phủ tại cuộc họp ngày 7-4 về việc quản lý ngoại tệ và ngân hàng thương mại Việt Nam bán cổ phần cho nhà đầu tư nước ngoài.

Theo đó, để tiếp tục triển khai có kết quả cao hơn nữa các giải pháp chính sách tiền tệ, quản lý ngoại tệ, Ngân hàng Nhà nước phải rà soát sửa đổi, bổ sung và hoàn thiện khung khổ pháp lý liên quan đến quản lý ngoại hối, để việc điều hành thị trường ngoại hối và tỉ giá được chủ động, linh hoạt, phù hợp với tình hình cung - cầu ngoại tệ, tăng tính thanh khoản của thị trường, khuyến khích xuất khẩu, giảm nhập siêu, cải thiện cán cân thanh toán quốc tế và góp phần tăng dự trữ ngoại hối.

Cụ thể, Ngân hàng Nhà nước trình Chính phủ trong tháng 4-2011 việc ban hành nghị định sửa đổi, bổ sung Nghị định số 202/2004/NĐ-CP ngày 10-12-2004 của Chính phủ về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực tiền tệ và hoạt động ngân hàng theo hướng tập trung xử lý các vi phạm về quản lý ngoại hối, kinh doanh vàng… Ban hành quy định mức ngoại tệ tiền mặt tối đa người cư trú được phép mang ra nước ngoài không phải khai báo hải quan tối đa là 5.000 USD… Thực hiện ngay việc quy định trần lãi suất tiền gửi ngoại tệ đối với cá nhân ở mức 3%; đồng thời, nâng tỉ lệ dự trữ bắt buộc đối với tiền gửi ngoại tệ thêm 2%. Báo cáo và đề xuất với Thủ tướng Chính phủ xem xét cụ thể đối với ngân hàng thương mại được bán cổ phần cho nhà đầu tư chiến lược nước ngoài với tỉ lệ tối đa 20% vốn điều lệ…

B.T.D

Thái Phương

NGƯỜI LAO ĐỘNG