Nhận diện Giám đốc quan hệ nhà đầu tư xuất sắc nhất tại Mỹ (Phần 1)

Nhận diện Giám đốc quan hệ nhà đầu tư xuất sắc nhất tại Mỹ (Phần 1)

* Những tố chất nào làm nên một giám đốc quan hệ nhà đầu tư hàng đầu?

* Họ đến từ đâu?

* Và họ đang hướng đến mục tiêu nào?

(Vietstock) – Với mục tiêu xác định được điểm khác biệt giữa những giám đốc quan hệ nhà đầu tư hàng đầu với những người còn lại, IR Insight, với vai trò nghiên cứu về quan hệ nhà đầu tư tại IR magazine đã tổng hợp hồ sơ của các chuyên gia Quan hệ nhà đầu tư số một tại Mỹ.

Nghiên cứu này dựa trên phân tích những người đoạt giải nhất và nhì trong cuộc bầu chọn Giám đốc quan hệ nhà đầu tư xuất sắc nhất do IR Magazine US tổ chức từ năm 2007 đến 2011. Hơn 50% trong số này đã hoàn thành bảng khảo sát trực tuyến (bao gồm 75% danh sách ứng viên năm 2011), và phỏng vấn qua điện thoại đối với các Giám đốc quan hệ nhà đầu tư được đưa lên đây.

Cuộc sống trước khi làm việc liên quan đến Quan hệ Nhà đầu tư

Để làm Giám đốc quan hệ nhà đầu tư thì nền tảng kiến thức tài chính là tối quan trọng. ¾ Giám đốc Quan hệ nhà đầu tư hàng đầu đã từng kinh qua các vị trí thuộc về tài chính hoặc kế toán, hoặc là các nhà phân tích tài chính trước khi bắt đầu công việc về Quan hệ nhà đầu tư.

Có thể so sánh số này với 10% đến từ các mảng truyền thông của công ty. Một số khác có công việc ban đầu là trợ lý giám đốc, nhân viên bán hàng và giáo sư đại học. Ngoài ra còn 1% không làm nghề nào khác trước khi bắt tay vào công việc này.

Chúng tôi nhận thấy từ năm 2008, số lượng Giám đốc Quan hệ nhà đầu tư có kinh nghiệm trong lĩnh vực tài chính tăng đáng kể. Trong một nghiên cứu về các Giám đốc quan hệ nhà đầu tư tại Châu Âu, kết luận quan trọng là “các chuyên gia tài chính đã và đang trở nên hết sức quan trọng”. Tuy nhiên, các bằng chứng cho thấy xu hướng này đang dần trở thành 1 yêu cầu tiên quyết. Và bằng cấp cũng như chuyên môn của các Giám đốc Quan hệ nhà đầu tư sẽ minh chứng thêm cho tầm quan trọng của kiến thức tài chính.

Hình 1. Trình độ của các IROs?

Hơn 2/3 (65%) các Giám đốc quan hệ nhà đầu tư cho biết chuyên môn của họ là về tài chính và/hoặc kế toán, hơn 50% so với các nghề truyền thông và/hoặc kinh doanh và marketing cộng lại (14%). 10% cho biết nghề nghiệp của họ là Quan hệ nhà đầu tư. 70% là CPA và 10% là CFA.

Từ khi còn rất trẻ, các Giám đốc quan hệ nhà đầu tư hàng đầu đã rất chú ý đến ngành tài chính. Theo khảo sát của chúng tôi, khi được hỏi khi còn ngồi trên ghế nhà trường họ muốn làm gì, thì hơn nửa trong số họ (55%) nói rằng họ muốn mở rộng hơn con đường sự nghiệp trong ngành tài chính, họ muốn làm CFO, kế toán trưởng hoặc môi giới chứng khoán...

Nói về khát vọng thời trẻ của mình, một người cho hay “Khi còn học tiểu học, tôi muốn mình trở thành phi hành gia nữ đầu tiên trên thế giới; lên trung học cơ sở, tôi muốn làm chính trị gia; và chỉ khi học lên trung học tôi mới biết tương lai của mình gắn chặt với ngành tài chính”.

Ngoài tài chính thì Marketing là nghề được lựa chọn phổ biến hơn cả đối với các Giám đốc quan hệ nhà đầu tư trẻ tuổi (16%). Những lựa chọn nghề nghiệp khác rất đa dạng, từ Bình luận viên truyền hình cho đến nhà khảo cổ, hay thậm chí là ngôi sao bóng rổ nhà nghề.

Dễ hiểu tại sao các Giám đốc quan hệ nhà đầu tư không định làm nghề này khi họ còn ngồi trên ghế nhà trường. Một người cho biết “Thậm chí tôi còn không có khái niệm về nghề này khi tôi còn đi học; tôi chỉ muốn trở thành một kế toán”. Và một người khác thì nói rằng “tôi không biết có công việc này cho đến khi công ty tôi phát hành lần đầu năm 1997”.

Hình 2. Bằng cấp của IROs có liên quan đến ngành nghề của họ ko?

Hình 3: Học vấn hay kinh nghiệm hữu ích hơn cho nghề IR của bạn?

Giới tính

62% nam và 38% nữ

Sự cân bằng giới trong các cuộc họp ban lãnh đạo luôn là vấn đề nóng hổi đối với ban điều hành công ty, và một câu hỏi là tìm đâu ra các nữ quản lý đủ năng lực. Nếu chọn Giám đốc quan hệ đầu tư thì sao?

Báo cáo này cho thấy các đại diện nữ trong nhóm Giám đốc quan hệ nhà đầu tư hàng đầu đang dần lấy lại thế cân bằng. Vì đặc thù nghề nghiệp nên IR phải thu hút các ứng cử viên có kiến thức tài chính chuyên sâu, dẫn đến việc các Giám đốc quan hệ nhà đầu tư sẽ tính đến việc trở thành 1 CFO, do đó có thể thấy ngày càng nhiều nữ quản lý chọn đi con đường Giám đốc quan hệ đầu tư để bước vào các cuộc họp của ban lãnh đạo.

Tuổi tác và kinh nghiệm

Độ tuổi trung bình khi nhậm chức: 38

Giám đốc quan hệ nhà đầu tư trẻ nhất nhậm chức ở tuổi 27, và cao nhất là tuổi 52. Cả 2 đều là những người đến từ các công ty hàng đầu, mặc dù tại thời điểm nhậm chức, người Giám đốc trẻ hơn phải tự giải quyết công việc một mình.

Thời gian làm Quan hệ nhà đầu tư trước khi dẫn dắt nhóm: 2.5 năm

Các Giám đốc quan hệ nhà đầu tư hàng đầu tốn gần 3 năm trong nghề, trước khi trở thành lãnh đạo của một nhóm riêng. Các số liệu thay đổi tuỳ thuộc vào kinh nghiệm của họ trong nghề, nhưng thực tế gần 2/3 (62%) các Giám đốc quan hệ nhà đầu tư cho biết họ không có kinh nghiệm gì khi được đề bạt. Rõ ràng, có rất ít người đủ năng lực tương đương để làm một Giám đốc quan hệ nhà đầu tư độc lập.

Thay đổi nghề: 24%

11 trong số 46 Giám đốc quan hệ nhà đầu tư được khảo sát đã thay đổi công việc trong thời gian từ năm 2007 đến 2011. Trong đó:

•  3 người làm Giám đốc quan hệ nhà đầu tư ở công ty khác

•  Một người thay đổi và đã rất thăng tiến

•  Bốn người được đề bạt lên vị trí cao hơn trong công ty

•  Hai người tự thành lập công ty tư vấn quan hệ nhà đầu tư

•  Một nghỉ hưu

Hơn 90% các Giám đốc quan hệ nhà đầu tư hàng đầu vẫn tiếp tục công việc này, và 2/3 trong số họ kì vọng vẫn sẽ làm Giám đốc quan hệ nhà đầu tư hoặc nghỉ hưu trong vòng 5 năm. Đây có thể coi như là bằng chứng về sự phát triển nghề nghiệp ở vị trí này.

Hình 4: Trong 5 năm nữa, IROs mong muốn vị trí nào?

Con số không nói lên tất cả

Thật thú vị khi thấy rằng kiến thức hàng đầu về tài chính không hoàn toàn được chính các Giám đốc quan hệ nhà đầu tư đánh giá là điều kiện tiên quyết.

Khi được yêu cầu chỉ ra các kĩ năng và phẩm chất cần có để thành công trong nghề, các Giám đốc quan hệ nhà đầu tư hàng đầu cho rằng kiến thức tài chính với kỹ năng giao tiếp có vai trò tương đương nhau. Một Giám đốc quan hệ nhà đầu tư tóm tắt “giỏi giao tiếp, hiểu công ty, vững nền tảng tài chính”.

Trong các công ty thường có 2 luồng ý kiến trái chiều trong ban lãnh đạo, một bên muốn Giám đốc quan hệ nhà đầu tư thay thế cho CFO, và một bên lại muốn Giám đốc quan hệ nhà đầu tư là một vị trí độc lập – vị trí mà họ được mở rộng phạm vi bao quát của mình bao gồm cả việc điều hành và lên chiến lược.

Theo một Giám đốc quan hệ nhà đầu tư thì “có vẻ như nhiều công ty quyết định (sau khủng hoảng) rằng các Giám đốc quan hệ nhà đầu tư cần phải kỹ năng về tài chính và kế toán như các CFO hoặc cấp quản lý. Trên thực tế, một Giám đốc quan hệ nhà đầu tư chỉ cần kết hợp những hiểu biết của mình về các kĩ năng đó với tầm nhìn chiến lược của công ty”.

Một Giám đốc quan hệ nhà đầu tư khác cho hay công ty của anh ta cứ mỗi 2 đến 3 năm sẽ thay đổi luân phiên nhân sự tài chính với quan hệ nhà đầu tư.

Hình 5: Một IRO hàng đầu nên có những kỹ năng và phẩm chất gì?

60% Giám đốc quan hệ nhà đầu tư cho biết vai trò của họ thay đổi sau khủng hoàng

“Chân thành mà nói, tôi thấy vai trò của chúng tôi đã thay đổi theo hướng tích cực hơn”, một Giám đốc quan hệ nhà đầu tư của một công ty cỡ trung cho biết. “Các nhà phân tích và cổ đông có sự quan tâm tới những nhân tố cấu thành nên sự thành công của một công ty một cách thực tiễn hơn ”.

Một ví dụ phổ biến là: Thẩm quyền tăng lên (22%); tập trung nhiều vào tài chính hơn (17%) và sự linh động tăng lên (17%).

Gia tăng quyền hạn: việc gia tăng quyền hạn của Giám đốc quan hệ nhà đầu tư bao gồm cả việc tập trung sâu hơn vào các vấn đề tài chính và tăng tính chủ động trong xử lý tình huống. Tuy nhiên, các Giám đốc quan hệ nhà đầu tư được khảo sát chỉ đưa ra thêm một ví dụ cụ thể về việc gia tăng quyền hạn này và ví dụ đó có liên quan đến thù lao được cổ đông thông qua (say on pay). “Việc thay đổi thù lao này đồng nghĩa Giám đốc quan hệ nhà đầu tư cần phải tham gia nhiều hơn vào hoạt động uỷ nhiệm (cụ thể là CD&A) và đánh giá được nhu cầu của cổ đông vì họ thường thay đổi nhu cầu rất nhanh”.

Hiểu rõ hơn các khoản nợ: Những câu hỏi mà các nhà đầu tư đặt ra luôn thay đổi, theo ý kiến của một Giám đốc quan hệ nhà đầu tư hàng đầu, và những nhà đầu tư chú ý ngày càng nhiều đến bảng cân đối kế toán cũng như chi phí cho các công cụ tài chính. “Rất nhiều Giám đốc quan hệ nhà đầu tư bị bắt phải hiểu rõ hơn tình trạng nợ của công ty họ”. Theo lời 1 Giám đốc quan hệ nhà đầu tư đã tự xây dựng công ty tư vấn riêng thì yêu cầu phải hiểu rõ hơn về tình trạng nợ của công ty mình đặc biệt quan trọng đối với Giám đốc quan hệ nhà đầu tư tại các công ty tài chính. Bà cũng chỉ ra rằng Giám đốc quan hệ nhà đầu tư cần phải thấu hiểu về thị trường tín dụng, tiêu chí của các tổ chức xếp hạng tín dụng, việc tuân thủ các giao kèo cũng như việc phát hành trái phiếu. Bà nhấn mạnh, “Các yếu tố này trước đây chỉ có các tổ chức kho bạc biết, thì nay cần có sự tham gia nhiều hơn của các Giám đốc quan hệ nhà đầu tư”.

Am hiểu thị trường: Hiểu được tín hiệu thị trường là ưu thế rất lớn với các Giám đốc quan hệ nhà đầu tư thời hậu khủng hoảng, đặc biệt, với sự phát triển vượt bậc của các kênh truyền thông, các Giám đốc quan hệ nhà đầu tư phải chủ động hơn trong mọi tình huống. Một Giám đốc quan hệ nhà đầu tư của 1 công ty hàng đầu cho hay “Hiện nay, điều quan trọng nhất là phải thông báo thông tin kịp thời cho mọi người”. Một Giám đốc quan hệ nhà đầu tư khác cho biết một việc quan trọng không kém là theo dõi sự biến động của thị trường: “Từ sau cuộc khủng hoảng tài chính vừa qua, hiểu rõ về sự cảm tính của thị trường đã trở nên hết sức quan trọng”.

Rất nhiều những thay đổi trong vai trò của 1 Giám đốc quan hệ nhà đầu tư bắt nguồn từ sự dịch chuyển cơ cấu tại Wall Street, chứ không hoàn toàn do chính bản thân công việc đòi hỏi. Một Giám đốc quan hệ nhà đầu tư đã đưa ra ví dụ chứng minh điều này, trong đó bao gồm kinh nghiệm thực tiễn của nhà đầu tư ngày càng nhiều hơn (17%), đòi hỏi nhiều hơn về tính minh bạch thông tin (7%) và tăng vai trò của nhà phân tích (7%). Thậm chí ông này cho rằng công việc này tự bản thân nó không thay đổi, “Tôi nghĩ sự thay đổi trong nội bộ các công ty tại Wall Street đã làm cho bối cảnh thay đổi rõ rệt”.

Theo Giám đốc quan hệ nhà đầu tư của một công ty cỡ trung thì các nhân tố khác đã và đang có ảnh hưởng đến vai trò của các Giám đốc quan hệ nhà đầu tư, thậm chí là thay đổi cả bảng mô tả công việc nhưng không phải do khủng hoảng tài chính sinh ra mà là do “Trước nhu cầu thông tin khổng lồ 24/7 nên ngày càng có nhiều thông tin đồn bị lan truyền đội lốt thông tin hữu ích”.

Gia An (Theo IR Insight, IR Magazine)