Tái cấu trúc TTCK: Sắp có đề án tổng thể

Tái cấu trúc TTCK: Sắp có đề án tổng thể

Đây là khẳng định chính thức của Chủ tịch UBCKNN. Không là tin vui bởi tái cấu trúc là nhiệm vụ đáng phải làm từ lâu.

Tại cuộc họp với các thành viên thị trường về ý tưởng cho sản phẩm quỹ ETF cuối tuần qua, Chủ tịch Ủy ban Chứng khoán Nhà nước (UBCK), ông Vũ Bằng cho biết, Đề án tái cấu trúc TTCK mà UBCK, Bộ Tài chính xây dựng trình Chính phủ có thể sẽ được Chính phủ ban hành trong tháng 8 này. Khi Đề án chính thức được thông qua, sẽ là căn cứ quan trọng định hướng các mảng hoạt động cơ cấu lại trên TTCK Việt Nam.

4 nội dung lớn trong Đề án tái cấu trúc TTCK

UBCK cho biết, việc tái cấu trúc là vấn đề tất yếu để lành mạnh hóa thị trường và giúp thị trường có bước phát triển mới về chất sau khi đã tăng khá nhanh về lượng trong 12 năm qua. Trọng tâm tái cấu trúc TTCK sẽ tập trung vào 4 nội dung lớn, là tái cấu trúc hàng hóa (cổ phiếu, trái phiếu và các sản phẩm mới); tái cấu trúc mô hình tổ chức thị trường theo hướng hiệu quả hơn trên cơ sở sẽ hợp nhất 2 Sở với lộ trình và bước đi phù hợp; tái cấu trúc các tổ chức kinh doanh dịch vụ chứng khoán, trong đó trọng tâm là tái cấu trúc khối CTCK theo hướng giảm số lượng CTCK, tăng tiềm lực tài chính, năng lực hoạt động cho các thành viên; tái cấu trúc cơ sở NĐT trên cơ sở phát triển NĐT là các định chế chuyên nghiệp, như các quỹ đầu tư hưu trí, quỹ bất động sản… Trong 4 nội dung này, UBCK cho rằng, vấn đề cấp bách nhất là tái cấu trúc khối CTCK, để tránh gây đổ vỡ dây chuyền cho thị trường.

Thực tế, ghi nhận từ thị trường cho thấy, cả 4 nội dung trong Đề án tái cấu trúc mà UBCK, Bộ Tài chính xây dựng đều đang ở giai đoạn cần một “bàn tay sắt”, đủ sức mạnh để cấp bách triển khai. Cụ thể, về hàng hóa cho TTCK, tuy ghi nhận con số hơn 700 DN đưa chứng khoán lên niêm yết, hơn 100 công ty đại chúng đưa cổ phiếu vào giao dịch trên thị trường UPCoM, nhưng chất lượng hàng hóa trên TTCK quá phân tán, tốt xấu lẫn lộn, đã không chỉ làm mất đi tính sang trọng của TTCK, mà điều quan trọng hơn là NĐT rất dễ gặp rủi ro. Chất lượng hàng hóa không được thẩm định và sàng lọc thường xuyên đã mang đến những bài học cay đắng cho nhiều NĐT và là nguyên nhân cơ bản khiến TTCK ngày càng ít NĐT giá trị, xu hướng đầu tư lướt sóng, đánh nhanh rút gọn, chiếm đại đa số. Chia sẻ với ĐTCK, Trưởng phòng môi giới khách VIP của một CTCK trong Top 10 cho biết, khách hàng không bao giờ nắm cổ phiếu quá 1 tuần, thậm chí nhiều CTCK phải cung cấp kho hàng cho khách hàng trading (giao dịch) ngay trong ngày, khái niệm đầu tư dài hạn hoàn toàn xa lạ. Lý do chủ yếu là NĐT không có niềm tin vào chất lượng cổ phiếu, chỉ coi đó là món hàng nóng, đảo qua, đảo lại với hy vọng kiếm lời.

Việc tái cấu trúc cơ sở NĐT cũng đang là nhiệm vụ cấp bách khi dòng vốn ngoại đang vơi dần trên TTCK Việt Nam, trong khi các quỹ đầu tư cũ đều sắp đến thời hạn đóng quỹ. Trong vấn đề này, quyết tâm xây dựng NĐT tổ chức mới từ Chính phủ là rất cần thiết, nhưng quyết tâm này cần được thấu hiểu và hành động trong tất cả các bộ phận chức năng thì mới hy vọng có kết quả. Có một thực tế là, nhiều năm nay, các công ty quản lý quỹ đã từng kiến nghị nhiều lần về chính sách thuế hiện bất hợp lý, khiến họ không thu hút được NĐT mới góp vốn lập quỹ, nhưng chuyển động chính sách từ chính Bộ Tài chính lại quá chậm chạp. Thực tế này không chỉ khiến nhiều người nản lòng, mà còn là sự suy giảm niềm tin vào khả năng thực thi các định hướng lớn cho TTCK, dù định hướng đó được ban hành từ cấp cao nhất là Chính phủ.

Tái cấu trúc 2 Sở GDCK, bao giờ?

Trong 4 nội dung tái cấu trúc trên, nội dung trực diện và nhạy cảm nhất là tái cấu trúc 2 Sở theo hướng hợp nhất để thống nhất quản lý, giảm chi phí cho các thành viên, tăng hiệu quả hoạt động cho thị trường. Ý tưởng này được nêu lên từ Sở GDCK TP. HCM, sau đó được UBCK đề cập trong dự thảo Đề án tái cấu trúc TTCK và trở thành một câu chuyện mà nhiều người quan tâm trong bối cảnh 2 Sở GDCK hiện hoạt động độc lập, với bộ máy khá cồng kềnh, phát triển các mảng thị trường khác nhau với những thế mạnh riêng khác nhau.

Trong lần Bộ trưởng Bộ Tài chính Vương Đình Huệ làm việc với Hiệp hội Kinh doanh chứng khoán Việt Nam (VASB), VASB đặt câu hỏi định hướng của Bộ Tài chính trong việc tái cấu trúc 2 Sở là như thế nào? Bộ trưởng cho biết, hiện nay, UBCK đang xây dựng Đề án hợp nhất 2 Sơ để hội thảo, lấy ý kiến rộng rãi thành viên thị trường và các đơn vị liên quan. Theo Bộ trưởng, việc thực hiện Đề án này cần theo lộ trình, đảm bảo các hoạt động của thị trường và phát triển ổn định.

Theo dự kiến, UBCK sẽ hoàn tất Đề án hợp nhất 2 Sở trong những tháng cuối năm 2012, tuy nhiên, một cuộc gặp mới đây giữa các lãnh đạo ngành đã đưa ra quan điểm, việc xây dựng Đề án sáp nhập cần thêm thời gian, nên sớm nhất cũng phải đến năm 2013 mới có. Khả năng sáp nhập 2 Sở như thế nào, bao giờ thực thi vẫn sẽ là những câu hỏi ngỏ, cả về thời gian và tính thực tiễn của ý tưởng này.

Tường Vi

Đầu tư chứng khoán