Gánh nặng hệ thống ngân hàng đè lên vai VCB?

25/10/2012 20:35

25-10-2012 20:35:00+07:00

Trên thị trường liên ngân hàng, Ngân hàng Vietcombank (VCB) đóng vai trò chủ đạo trong việc cho vay các ngân hàng khác. Tuy vậy, dường như hoạt động này đang tồn tại những mâu thuẫn ảnh hưởng đến kết quả kinh doanh của VCB?

Hiện số liệu về thị trường liên ngân hàng chưa được công bố rộng rãi nhưng có thể ước tính vào khoảng 300,000 nghìn tỷ đồng. Trong đó, riêng VCB thì con số này được duy trì ở mức trên 100 nghìn tỷ đồng tiền gửi và cho vay các TCTD, giá trị ròng khoảng 55,000 tỷ đồng, từ năm 2011 đến nay. Đứng sau VCB lần lượt là ACB, BIDV và Eximbank (EIB).

Biểu đồ dưới đây thể hiện tình trạng cho vay ròng các TCTD của những ngân hàng hoạt động mạnh trên thị trường liên ngân hàng 6 tháng đầu năm nay.

Có thể thấy, VCB giữ vai trò quan trọng trên thị trường liên ngân hàng và điều này cũng đã được ghi nhận từ lâu nay. Mọi động thái bơm và hút của VCB đều được các ngân hàng, các tổ chức tài chính chú ý không thua gì hoạt động trên thị trường mở của NHNN.

Trên thị trường liên ngân hàng, các khoản vay có đặc điểm chung là thời gian cho vay ngắn, từ qua đêm đến 1 tháng. Với VCB cũng không phải ngoại lệ, trong 100,000 tỷ đồng cho vay các TCTC khác thì kỳ hạn dưới 1 tháng lên đến 92,000 tỷ đồng (hơn 90%).

Như vậy, với lãi suất liên ngân hàng qua đêm luôn trên 3% kể từ đầu năm đến nay, còn lãi suất kỳ hạn 1 tháng có lúc đạt 10% thì lợi nhuận của VCB không những không phản ánh vị thế số 1 trên thị trường này mà còn ngược lại, lợi suất bình quân 6 tháng đầu năm 2012 của VCB cực thấp, chỉ có 0.41% (hơn 430 tỷ đồng thu nhập).

Nếu như trong năm 2011, ngân hàng này kiếm được 4,888 tỷ đồng từ hoạt động này, tức là lợi suất bình quân là 2.65%/năm, tương đương 1,325%/6 tháng thì so sánh với bản thân mình trong quá khứ cũng như so sánh với các ngân hàng khác thì việc sụt giảm thu nhập từ việc cho vay các ngân khác là một câu hỏi với VCB?! VCB giữ vị trí chót bảng so với những ngân hàng cho vay mạnh trên thị trường liên ngân hàng.

(*) Riêng BIDV là từ 01/05-30/06/2012

Với lợi tức thấp như vậy trong hai quý đầu năm, nhưng đến quý 3/2012, VCB vẫn tiếp tục duy trì cho vay trên thị trường liên ngân hàng. Theo báo cáo tài chính ngân hàng mẹ, VCB giữ mức tiền gửi và cho vay với các TCTD khác trên 100,000 tỷ đồng tính đến cuối quý 3/2012 với thu nhập là 600 tỷ đồng. Nếu tính cả chi phí từ trả lãi tiền gửi và đi vay TCTD khác 900 tỷ đồng thì VCB đang chịu lỗ trên thị trường này.

Liên kết với tình hình hoạt động ngân hàng nhiều bất ổn trong thời gian vừa qua, phải chăng khoản tiền 100,000 tỷ đồng của VCB đang được dùng để hỗ trợ cho các ngân hàng trong hệ thống? Là một ngân hàng thương mại cổ phần nhà nước, VCB cũng như BIDV, Agribank và Vietinbank chịu sự chỉ đạo từ phía NHNN. Những ngân hàng này phải hỗ trợ thanh khoản cho các ngân hàng yếu kém để tránh cho sự đổ vỡ của hệ thống tài chính. Có nhiều khả năng, VCB đã cho các ngân hàng mất thanh khoản mượn tiền với lãi suất xấp xỉ bằng 0% và buộc phải chấp nhận lỗ.

Anh Danh (Vietstock)

FFN